کد خبر: ۱۴۱
آنفلوآنزای خوک (H1N1) یک بیماری قابل انتقال بین انسان و حیوان است. آنفلوآنزا در این حیوان یک بیماری تنفسی شدید به حساب می‌آید که به وسیله یکی از ویروس‌های گروه A بیماری‌زایی می‌کند...
آنفلوآنزای خوک (H1N1) یک بیماری قابل انتقال بین انسان و حیوان است. آنفلوآنزا در این حیوان یک بیماری تنفسی شدید به حساب می‌آید که به وسیله یکی از ویروس‌های گروه A بیماری‌زایی می‌کند. ویروس عامل این بیماری قدرت بیماری‌زایی بالا دارد و مرگ و میر ناشی از آن در خوک کم (بین یک تا چهار درصد) است. بیماری در خوک‌ها به وسیله ذرات هوا و تماس مستقیم یا غیرمستقیم منتقل می‌شود. بیماری در خوک هر چند در تمام طول سال دیده می‌شود اما در پاییز و زمستان با ابتلای بیشتری همراه است. کشورهای بسیاری به صورت مداوم جمعیت خوکی خود را علیه این بیماری واکسینه می‌کنند. آنفلوآنزای خوک در واقع معروف‌ترین زیرگونه نوع «اچ یک ان یک» (H1N1) است. در برخی موارد خوک‌ها می‌توانند به بیش از یک گونه از این ویروس آلوده شوند. در همین حال امکان جهش ژنی ویروس در خوک‌ها وجود دارد و این می‌تواند عاملی برای بیماری‌زا شدن ویروس در انسان باشد. در سال‌های گذشته موارد انفرادی آلودگی انسان به آنفلوآنزای خوک گزارش شده است. در اغلب این موارد علائم ظاهری با آنفلوآنزای فصلی مشابه بوده است. هر چند در برخی موارد پنومونی حاد و حتی مرگ و میر در اثر ابتلا به این ویروس دیده شده است. تا پیش از این به دلیل آنکه اغلب موارد علائم این بیماری با آنفلوآنزای فصلی مشابه بوده بیشتر با همین عنوان شناسایی و درمان می‌شده است. بنابراین در مورد میزان ابتلای دقیق انسانی در شرایط واگیری خفیف یا معمولی آنفلوآنزای خوک به سختی می‌توان صحبت کرد. سازمان بهداشت جهانی در سه سال گذشته مواردی از آنفلوآنزای خوکی را در آمریکا و اسپانیا گزارش کرده بود و در حال حاضر هم تشدید بیماری در این کشورها دیده شده است. افراد بیشتر در اثر تماس با خوک مبتلا به این بیماری می‌شده‌اند. هر چند تماس از طریق محیط هم پیش از این گزارش شده بود. در مورد انتقال انسان به انسان هم گزارش‌های اندکی وجود داشت که نشان از انتقال در صورت روابط نزدیک افراد داشت. هر چند در هفته‌های اخیر به نظر می‌رسد ویروس با برخی تغییرات همراه شده و قابلیت انتقال انسانی آن به شدت افزایش پیدا کرده است. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده در صورتی که روند فعلی ادامه پیدا کند باید در انتظار یک ابتلای جهانی به این بیماری (پاندمی) بود. در حال حاضر واکسنی که بتواند در مورد این ویروس و سایر ویروس‌های آنفلوآنزا که به سرعت تغییر شکل می‌دهند ایمنی ایجاد کند ساخته نشده است. واکسن‌هایی هم تا پیش از این به تایید سازمان‌های بهداشت جهانی رسیده‌اند ویروس آنفلوآنزای خوک ندارند و بنابراین مشخص نیست که بتوانند ایمنی لازم در مقابل این بیماری جدید را تامین کنند. بر همین اساس هم سازمان مذکور در حال انجام اقدام‌های سریع با کمک انستیتوهای تحقیقاتی برای دست‌یابی به یک واکنش در این زمینه است. داروهای ضدویروس هم در برخی کشورها وجود دارد و می‌تواند در پیشگیری و درمان بیماری موثر باشد. دو نوع دارو در این زمینه وجود دارد: الف- آمانتادین‌ها (آمانتادین و رمانتادین) و ب- جلوگیری‌های نورآمیدیناز آنفلوآنزا (اوسلتامیویر و زانامیویر) در گذشته ابتلای انسانی به آنفلوآنزای خوک بیشتر به صورت ملایم بود و بنابراین نتایج اثر داروها موارد حادی که طی هفته‌های گذشته آغاز شده مشخص نیست. علائم اولیه آنفلوآنزای شامل سرفه، تب بالا، سر درد، درد در ناحیه شکم و بدن و در برخی موارد اسهال و استفراغ است. در صورتی که مشکوک به ابتلا به آنفلوآنزای خوک هستید بهتر است قبل از هر اقدامی خود را به نزدیکترین مرکز درمانی معرفی کنید.

با وجود آنکه احتمال حضور آنفلوآنزای مرگبار خوک در ایران وجود دارد اما به نظر می‌رسد مسوولان بهداشت و سلامت کشور موضوع را چندان جدی نگرفته‌اند. در حالی‌که سازمان جهانی هر روز بر میزان هشدارهای خود می‌افزاید در ایران وزیر بهداشت حتی جمله‌ای هم در مورد این بیماری صحبت نکرده است. به‌نظر می‌رسد وی نیز همچون بسیاری افراد تصور می‌کند که چون در ایران خوک وجود ندارد بنابراین مشکلی هم در مورد این بیماری نیست. با وجود آنکه هر ساعت بر تعداد مبتلایان و فوت‌شدگان در اثر ابتلا به بیماری و تعداد کشورهایی که آنفلوآنزای خوک در آنها گزارش شده اضافه می‌شود و از دیروز خاورمیانه هم به جمع این مناطق افزوده شده است. اما ایران در سکوت خبری به‌سر می‌برد. در ادامه همین سهل‌انگاری مسوولان دولتی حتی اطلاع‌رسانی عمومی هم در کشورمان آغاز نشده است. در حال‌حاضر بسیاری از شاغلان حرفه‌های پزشکی هم اطلاعات لازم در مورد این بیماری نوظهور را دریافت نکرده‌اند. این در حالی است که در بسیاری از کشورها قرنطینه مسافران و افراد به صورت جدی دنبال می‌شود اما در کشورمان حتی کوچک‌ترین نوشته یا اطلاعیه‌ای هم در مرزها و مبادی ورودی و خروجی نیز دیده نمی‌شود. براین اساس باید اذعان کرد که ورود بیماری به کشور می‌تواند بسیار ساده و بی‌سروصدا اتفاق بیفتد. همه این موارد نشان می‌دهد این بیماری که در حال تبدیل به یک بحران جهانی است در کشورمان آن‌طور که باید و شاید جدی گرفته نشده است.
در کره‌جنوبی با وجود آنکه تکنولوژی پیشرفته به کمک قرنطینه انسانی این آمده است باز هم آنفلوآنزای خوک به آن کشور رسیده است. در فرودگاه‌ها و حتی مرزهای زمینی و دریایی این کشور سیستمی تعبیه شده که تب‌دار بودن مسافران با عبور از یک گیت خاص به صورت اتوماتیک تشخیص داده می‌شود. این روش علاوه‌ بر عدم اتلاف وقت افراد موجب شناسایی سریع مبتلایان احتمالی به آنفلوآنزا می‌شود. با وجود چنین اقداماتی بیماری به آن کشور رخنه کرده است. اما در ایران بدون اقدامی اساسی؛ مسوولان امیدوارند که بیماری به کشور نیاید.
آنفلوآنزای خوک که طی چند روز گذشته 200 نفر را در قاره آمریکا به کام مرگ کشانده هرچند نام خوک را با خود یدک می‌کشد اما حضورش در کشورها ربطی به وجود این حیوان ندارد. نام این بیماری می‌تواند تصور اشتباهی مبنی‌بر اینکه چون در کشورمان خوک وجود ندارد بنابراین مشکلی هم نیست به وجود آورد در حالی‌که واقعیت چیز دیگری است. خوک‌ها به‌عنوان مخزن آنفلوآنزای نوظهور اخیر شناخته شده‌اند اما طی روزهای پیشین گسترش ابتلای آن به سرتاسر کره خاکی توسط انسان‌ها انجام شده است.
آنفلوآنزای خوک (H1N1) از طریق تماس انسان‌ها با هم قابلیت انتقال دارد. سرعت انتقال این بیماری طی چند روز گذشته در کنار نحوه انتشار آن موجب شده تا بیانیه‌های سازمان بین‌المللی سلامت هرچند ساعت تغییر کند و به بالاترین سطح هشدار برسد. ویروس آنفلوآنزای خوک طی دو روز توانسته خود را از مکزیک و آمریکا به 5هزار کیلومتر آن طرف‌تر یعنی اسپانیا برساند و بعد هم دیروز با پروازی 15هزار کیلومتری سر از کره‌جنوبی و خاورمیانه درآورد.در حال حاضر براساس نظر سازمان بهداشت جهانی تمام کشورهای جهانی در معرض خطر هستند. براساس اعلام دبیرکل این سازمان (WHO) رخداد حاضر یک هشدار جهانی برای سلامت انسان‌ها به شمار می‌رود. این سازمان از دولت‌ها خواسته است تا موارد مشکوک ابتلا به این بیماری را به شدت تحت نظر داشته باشند.
کارشناسان طی روزهای اخیر دریافته‌اند افرادی که هیچ‌گاه با خوک در تماس نبوده‌اند هم از مبتلایان این بیماری هستند و همین موضوع موجب شده تا انتقال انسان به انسان ویروس مذکور تایید شود.
احتمال آلودگی همه کشورها
«برای حضور این بیماری در هر کشوری نیاز به داشتن خوک نیست.» استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران با اعلام این مطلب به اعتمادملی گفت: «در مورد آنفلوآنزای خوک داشتن جمعیت این حیوان اهمیت چندانی ندارد چون انتقال در حال حاضر از طریق انسانی انجام می‌شود.»
دکتر مهدی وصفی‌مرندی از محققان آنفلوآنزا در کشور با اشاره به اینکه مسائل قرنطینه و بهداشتی در حال حاضر نقش اساسی برای جلوگیری از انتشار این بیماری دارد افزود: «خوک‌ها همیشه به عنوان یک میزبان واسط با اهمیت در ارتباط با ظهور ویروس‌های جدید آنفلوآنزا به حساب می‌آیند.» مدیرکل سابق بیماری‌های طیور سازمان دامپزشکی با یادآوری این نکته که مرگ ده‌ها میلیون نفری قرن گذشته در اثر آنفلوآنزا هم در اثر ویروسی مشابه (H1N1) رخ داده است اضافه کرد: برخی کشورها به دلیل بحث آنفلوآنزای پرندگان آمادگی لازم برای مقابله با این رخداد را دارند اما سایرین باید در این‌باره جدی اقدام کنند.» این استاد دانشگاه تهران گسترش جهانی بیماری مذکور را متحمل داشت و تصریح کرد: «افزایش هشدارهای جهانی هم نشان می‌دهد که نگرانی‌ها در مورد آن روبه‌افزایش است.» در همین حال یکی دیگر از اعضا هیات علمی دانشگاه تهران هم با اشاره به اهمیت قرنطینه کشور به اعتمادملی گفت: «حضور بیماری در ایران از طریق افراد آلوده می‌تواند وجود داشته باشد.» دکتر محمدحسین بزرگمهری افزود: «هرچند خوکداری در کشور وجود ندارد اما نحوه انتقال بیماری از انسان به انسان در حال تغییر است.»
با توجه به اینکه احتمال گسترش بیماری به سایر کشورهای جهان وجود دارد اتحادیه اروپا اقدام به برگزاری نشستی فوق‌العاده کرده است. در این نشست که فردا برگزار می‌شود در نظر است تا راهکارهایی جدی برای جلوگیری از گسترش بیماری تدوین شود. در همین حال وزیر بهداشت عربستان سعودی اعلام کرد کشورش برگزاری نشست شورای همکاری خلیج‌فارس را برای اتخاذ اقدام‌های پیشگیرانه در برابر آنفلوآنزای خوکی خواستار شده است. عبدالله‌الربیعه وزیر بهداشت عربستان با اعلام این خبر افزود: کشورش با حضور کارشناسان سازمان بهداشت جهانی در حال بررسی اقدام‌های لازم برای پیشگیری از آنفلوآنزای خوکی است. در واقع موضع این کشور و شورای همکاری خلیج فارس که در هیچ‌یک از کشورهای آن خوک نگهداری نمی‌شود نشان می‌دهد که دیگر موضوع حضور بیماری‌ رابطه‌ای با خوک ندارد و این حیوان تنها به عنوان یک میزبان رابط است.
وزارت بهداشت بی‌اطلاع از اوضاع جهانی
با وجود آنکه بیماری آنفلوآنزای خوک به آسیا رسیده و آزمایش‌ها آن را تایید کرده است؛ مسوولان وزارت بهداشت از حضور آن بی‌اطلاع هستند. برهمین اساس رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر‌دار این وزارتخانه اعلام کرده است: در کشور ما هیچ موردی از این بیماری مشاهده نشده است و نه‌تنها در کشور ما بلکه در هیچ یک از کشورهای همسایه و در کل آسیا هیچ موردی دیده نشده است. محمدمهدی گویا هر چند دو روز پیش‌تر از آماده باش کامل وزارت بهداشت خبر داده بود اما دیروز این گفته خود را کمی تعدیل و اعلام کرد: البته واکسنی در دنیا وجود ندارد که بر بیماری موثر باشد. وی با وجود آنکه اغلب کشورها از لزوم ایجاد قرنطینه‌های بهداشتی در مبادی ورودی خود خبر می‌دهد از چنین موضوعی صحبت نکرد. این مسوول وزارت بهداشت در عین حال از وجود دارو و وسایل حفاظت فردی در کشور سخن گفت: گویا به نوعی درباره داروها و وسایل داخل کشور صحبت کرده که گویا کشورهای آمریکایی و اروپا فاقد این امکانات اولیه بوده‌اند که دچار چنین تلفات انسانی شده‌اند. برهمین اساس هم رئیس مرکز مدیریت بیماری‌ها داروها و وسایل ابتدایی موجود همچون ماسک را امکانات لازم و آماده‌باش کامل کشور اعلام کرده تا جای هیچ نگرانی وجود نداشته باشد. وزارت بهداشت تاکنون اقدام به ایجاد قرنطینه انسانی نکرده است؛ این در حالی است که رئیس سازمان دامپزشکی هم اعلام کرده که ایجاد قرنطینه برای مسافران و مهاجران ضروری است. مجتبی نوروزی با اعلام اینکه هیچ وارداتی از کشورهای آلوده صورت نمی‌گیرد گفت: ایجاد پست‌های قرنطینه با توجه به آنکه این بیماری از انسان به انسان نیز قابل انتقال است از موارد لازم به حساب می‌آید. در حال حاضر هشدار سازمان بهداشت جهانی در مورد این بیماری به درجه چهارم حتی همان خط قرمز رسیده است با این وجود بررسی موضوع در کشورمان منوط به تشکیل جلسه و هماهنگی بیشتر شده است. شاید آنفلوآنزای خوک هم مانند همسان طیور خود به ایران بیاید اما مسوولان تا مدت‌ها دوست نداشته باشند در مورد آن اطلاع‌رسانی کنند.

منبع : اعتماد ملی

نظر شما
ادامه