پایگاه اطلاع رسانی رشت پرس در بخش گفتگوی ویژه خبری میزبان دکتر سهراب عاقبتی، مدیر کل دامپزشکی استان گیلان بود تا در زمینه فعالیت های آن نهاد مهم و جایگاه دامپزشکی در استان به بحث و گفتگو بپردازد که در ادامه این گفتگو را می خوانید :
دکتر سهراب عاقبتی، مدیر کل دامپزشکی استان گیلان: بسم الله الرحمن الرحیم. عرض سلام و ادب خدمت هیات تحریریه پایگاه خبری رشت پرس و تمامی مخاطبان این پایگاه. خوشحالم که فرصتی فراهم شد تا در گفتگوی ویژه با پایگاه اطلاع رسانی رشت پرس شرکت کنم. جا دارد که در اینجا ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان را به همه مردم استان تسلیت عرض نمایم.
در ابتدای امر وظیفه می دانم که عنوان کنم از زمانی که مسئولیت مدیریت اداره کل دامپزشکی گیلان به اینجانب محول گردید، سعی شد تا در بخش اطلاع رسانی تا حدی که امکانات و شرایط به ما اجازه می دهد شفاف سازی خبری و بروز رسانی اطلاعات را داشته باشیم و هدف از آن نیز تنویر و اطلاع رسانی به موقع به مخاطبان است. خواهش من از اصحاب رسانه و فعالان عرصه اطلاع رسانی در فضای مجازی این است که با تعمق بیشتری در زمینه انعکاس مطالب عمل کنند و امانت داری و شانیت موارد عنوان شده حفظ گردد چون فعالیت اداره دامپزشکی تخصصی و فنی است و بیان اشتباه یک خبر ممکن است شبهاتی را برای مخاطبان بوجود آورد.
رشت پرس: سیاست های سازمان دامپزشکی در ابعاد اقتصادی و بهداشتی را چگونه ارزیابی می کنید؟
دو بعدی را که سازمان دامپزشکی و به تبع آن ادارات دامپزشکی استانها پیگیر هستند، مساله اقتصادی و بهداشتی است. با مجموعه اقدامات کنترل و پیشگیری که اداره کل مجموعه سازمان دامپزشکی انجام می دهد، مانع بروز خسارات اقتصادی به دامداران می شود.
هر بیماری که ایجاد می شود علاوه بر بعد بهداشتی آن، بعد اقتصادی در پی دارد و آن ضرر و زیانی است که به دامدار وارد می شود. بررسی که سازمان دامپزشکی در سالهای اخیر انجام داده است نشان می دهد که بیشترین ارزش افزوده را در حوزه کشاورزی دامپزشکی دارا است. اگر 10 ریال سرمایه گذاری داشته باشیم در حوزه دامپزشکی از 283 ریال خسارات اقتصادی جلوگیری می کند. در همین جا مثالی را ذکر می کنم، انگل فاسیولا که دامپزشکی اقداماتی را در جهت پیشگیری در دامهای سبک انجام می دهد؛ این انگل باعث کاهش وزن دام به میزان 2 تا 5 کیلو معمولا به مدت یک سال می شود و خساراتی را به اندام های داخلی دام ایجاد می کند و باعث ضبط این اندام ها می شود. ارزش اقتصادی که برای آن پیش بینی کرده اند، 20 میلیارد ریال است. همچنین بررسی های سازمان نشان می دهد که کل عملیاتی که توسط مراکز فرآوری، کشتارگاهها و ... در زمینه تزریق واکسن و عوامل بهداشتی اگر به درستی اجرا گردد، از میزان خسارت 31 هزار میلیارد ریال جلوگیری خواهد کرد.
هدف سازمان دامپزشکی این است که این خسارات را به تناسب وظایفی که دارد به حداقل برساند. علی رغم اقدامات زیادی که دامپزشکی در حوزه پیشگیری از بیماریها انجام می دهد شایان ذکر است، اساس و پایه سلامت در جوامع انسانی وابسته به جمعیت دامی است. اگر اقدامات پیشگیری را در جمعیت دامی انجام ندهیم، مطمئناً بروز و طغیان بیماریهای مشترک بین دام و انسان را در برخواهیم داشت. در حال حاضر وضعیت بیماریهای مشترک در حد قابل قبول است. این موارد از میزان بیماری طبق آماری است که توسط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و رصدهایی که بعمل می آورند به اداره دامپزشکی اعلام می گردد. از 1709 عامل بیماری زا حدود 830 بیماری بین دام و انسان مشترک است. از 156 بیماری نوپدید نیز 114 مورد متاسفانه بیماریهای مشترک بین دام و انسان هستند. حساسیت ویژه ای در مورد خدماتی که دامپزشکی انجام می دهد وجود دارد و هر گونه غفلت از ارایه خدمات ممکن است باعث صدمات جبران ناپذیری در جامعه شود.
انتقادی هم در اینجا وجود دارد و آن این است که با توجه به اقدامات پیشگیرانه ای که در حوزه سلامت توسط اداره دامپزشکی انجام می شود، هیچ اعتباری در این خصوص اختصاص داده نمی شود و باید عنوان کنم که پایه ریزی اصلی بهداشت و سلامت بیماریها در ابتدا توسط دامپزشکی است و پس از آن معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و سایر همکاران محترم در آن بخش ادامه فعالیت را پیگیری می نمایند.
رشت پرس: توزیع و پراکندگی بیماریهای مشترک در گونه های مختلف را چگونه ارزیابی می کنید؟
این مورد دقیقاً باید مورد بررسی قرارگیرد. اینجانب به صراحت نمی توانم عنوان کنم که چه میزان از بیماری ها متعلق به حوزه دام، آبزیان و یا طیور است، چون در هیچ مقطعی نمی توان پیش بینی کرد. خیلی از این بیماریها بیماریهای بومی هستند و در کشور وجود دارد و یا در استان نیز داریم، ولی در بعضی از مقاطع به علت جهش های ژنتیکی بیماریهای نوپدید ایجاد می شود. به عنوان مثال آنفلوانزای پرندگان که در مقطعی از زمان باعث مشکلات فراوانی گردید، با اینکه این مورد در گذشته در کشور وجود داشت اما بر اساس یک جهش ژنی این بیماری با شدت و حدت بیشتری بروز کرد. نمی توان درصد پراکندگی خاصی برای بیماری مشترک قائل شد.
رشت پرس: سهم استان گیلان از وقوع بیماریهای واگیردار چه میزان بوده است؟
این امر نیاز به بررسی جامع و کامل دارد. بیماری لمپی اسکین به عنوان نمونه که در سال جاری با آن مواجه بودیم و بر اساس موقعیت جغرافیایی استان گیلان و آن شرایط آب و هوایی که ناقلین این بیماری یعنی پشه ها می توانستند از آن استفاده کنند، کانونهای زیادی برای بیماری وجود داشت. پس از اینکه این بیماری در غرب کشور در کرمانشاه و سنندج و ... خسارتهایی را برای دامداران ایجاد کرد، وارد گیلان شد و خسارات زیادی را در این زمینه در گیلان داشتیم. این بیماری تلفات آنچنانی نداشت، اما کاهش تولید بر اثر لمپی اسکین باعث ضرر و زیان دامداران شد. بحثی که در مورد تلفات ناشی از بیماریهای دامی خود نمایی می کند ضعف در بعد حمایتی دامداران از سوی سازمانهای ذیربط است. بیمه در زمینه دام و آبزیان آنچنان که باید فراگیر نشده اما در مورد پرورش طیور این امر دارای شرایط بهتری است.
موضوع دیگری که باعث بروز مشکلات برای دامداری ها در زمان شیوع و فراگیری بیماری های دام می شود، این است که اغلب دامداری های استان سنتی هستند و نمی توان الزاماتی را در زمینه قرنطینه در آنها به اجرا گذاشت. تعداد دامداری های صنعتی در استان گیلان اندک است و از این رو باید دامداری های سنتی که در بافت سنتی روستایی هستند را به نوعی از بیماریها مصون نگه داریم. باید سیستم های حمایتی بیمه انجام شود. در زمینه طیور این معضل مرتفع شده است، اما در زمینه آبزیان و دام باید شرایطی ایجاد شود. البته دولت محترم پیگیر بحث غرامت است و ان شاءالله با اقداماتی که انجام خواهد شد سهم گیلان نیز مشخص خواهد شد.
رشت پرس: سیاست اداره کل دامپزشکی استان در خصوص کشتارگاه های سنتی فعال چگونه خواهد بود؟
بحث کشتارگاه یک بحث گسترده و جامعی است و بنده به آن بخش که در حوزه اختیارات اداره دامپزشکی و وظایف این نهاد است پاسخ می دهم. سیاست اداره دامپزشکی استان ساماندهی کشتارگاههای دام است و کشتارگاههای طیور نیز در سالهای قبل ساماندهی شده است و به صورت صنعتی هستند.
در سالهای گذشته 32 باب کشتارگاههای سنتی را تعطیل کردیم. امکان سنجی که در این خصوص در استان در نظر گرفته شده این است که در سه منطقه کشتارگاه صنعتی را ایجاد نماییم؛ یکی برای مرکز استان که افتتاح شده و در حال فعالیت است؛ دیگری در غرب استان در شهرستان تالش، و دیگری در شهرستان لنگرود است. پنج کشتارگاه سنتی در حال حاضر داریم سه باب در رودسر، یکی در لنگرود و یک باب در املش.
اداره کل دامپزشکی استان به جهت معضلات و مشکلاتی که این کشتارگاههای سنتی می تواند به دنبال داشته باشد ستادی را تحت عنوان ستاد ساماندهی کشتارگاههای دام استان تشکیل داده که ریاست آن با معاونت محترم عمرانی استانداری گیلان است. جلسات و بازدید های مختلفی را به همراهی مهندس شعبانپور معاونت عمرانی استانداری از کشتارگاههای در حال احداث داشتیم و مقرر گردید که در آینده نزدیک این کشتارگاهها افتتاح شوند. البته معضلاتی در خصوص تامین آب این واحد ها وجود دارد؛ مجوزهای مربوطه در بحث کشتارگاه و دستگاههای مربوطه از طرف اداره کل دامپزشکی صادر و در دست اقدام می باشد.
به محض افتتاح کشتارگاههای صنعتی، کشتارگاههای سنتی تعطیل خواهند شد و زمینه سازی های آن نیز انجام گرفته است و امید می رود در سال 93 این کشتارگاه افتتاح گردد.
رشت پرس: تامین اعتبارات این کشتارگاهها از اعتبارات دولتی بوده است یا بخش خصوصی؟
بخشی از اعتبارات احداث و تجهیز کشتارگاهها به صورت تسهیلات بوده است و بقیه اعتبارات و هزینه ها از بخش خصوصی است. قسمت اعظم سهم آورده شرکت ها بوده است. ظرفیت کشتار آن 500 راس دام سبک و 100 راس دام سنگین است که به مجموعه قبلی اضافه می شود.
رشت پرس: در خصوص اجرای ماده 5 قانون نظام بهره وری بخش کشاورزی چه اقداماتی از طرف اداره کل تا کنون صورت پذیرفته است؟
در راستای اجرای ماده 5 قانون نظام بهره وری، سازمان جهاد کشاورزی بحث صدور پروانه ها را به نظام مهندسی کشاورزی واگذار کرد و صرفا نقش نظارتی راهبردی دارد. سازمان دامپزشکی نیز از 15 مهرماه سالجاری انتقالی را در این خصوص انجام داده است و استعلامات از سوی شورای نظام دامپزشکی در حال پیگیری است و باید مجموعه نظام دامپزشکی در استان قوی تر حاضر شوند و البته نیاز به حمایت از سوی سازمان نظام دارند.
رشت پرس: روند واگذاری آموزش های دامپزشکی به بخش خصوصی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
آموزش مانند سایر امور دیگر در بخش دامپزشکی و بهداشتی باید در سرلوحه کار قرار گیرد. متاسفانه سازمان دامپزشکی اعتبارات خاصی را تحت این عنوان ندارد و این اعتبارات به سازمان جهاد کشاورزی تعلق دارد و البته ما نیز از آن اعتبارات بهره مند می شویم ولی نه به آن میزانی که مد نظر است.
البته ما بحث آموزش در اداره دامپزشکی را ابتر نگذاشته ایم. همکاران ما در ادارات شهرستان از هر فرصتی که وجود دارد در بحث آموزش و اطلاع رسانی استفاده می کنند. اگر مجموعه دامپزشکی اعتبارات خاصی نظیر مجموعه بهداشت داشت، حداقل در بحث صدور پروانه های بهداشتی فرآورده های خام دامی صادره از طرف بخش خصوصی برگزاری دوره های آموزشی می توانست موثر واقع شود.
رشت پرس: بهره مندی سازمان دامپزشکی از ظرفیت نمایندگان دامپزشک حاضر در مجلس شورای اسلامی چگونه بوده است؟
همانطور که مستحضر هستید باید برای پیشبرد بسیاری از امور به مقامات استانی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی اطلاع رسانی هایی داشته باشیم. اداره دامپزشکی استان گیلان نیز از ظرفیت این عزیزان در جای خود بهره مند می شود. نمایندگان استان گیلان بالحق پیگیر معضلات هستند. در زمینه بیماری لمپی اسکین مقرر شده که اعتباری برای سازمان در نظر گرفته شود که به مدد نمایندگان و استاندار محترم بوده است.
رشت پرس: گیلان در تولید مرغ سبز (مرغ بدون آنتی بیوتیک) در کشور پیش رو است، وضعیت تولید مرغ سبز در استان را چگونه ارزیابی می کنید؟
در استان گیلان 20 الی 24 واحد تحت پوشش تولید مرغ بدون آنتی بیوتیک هستند و این امر نیز در راستای همان افزایش کنترل بهداشتی است. در شش ماهه نخست سالجاری 415 هزار قطعه مرغ بدون آنتی بیوتیک تولید شده است؛ از این میزان 664 تن تولید شش ماهه علاوه بر استان گیلان به استانهای دیگر هم صادر شده است.
استان گیلان جایگاه خود را به عنوان اولین تولید کننده مرغ سبز در کشور حفظ کرده است. مرغ سبز در طول دوره پرورش سه بار نمونه برداری می شود و در طول 45 روز دوره پرورش اگر آنتی بیوتیک در نمونه ها دیتکت نگردد، اجازه استفاده از برند مرغ سبز داده می شود.
رشت پرس: در خصوص اعتراضاتی که در حوزه بهداشت و محیط زیست واحد های پرورشی و کشتارگاه طیور سفید رود وجود دارد اقدامات اداره کل دامپزشکی چگونه خواهد بود؟
اینجانب وارد بحث های محیط زیستی این مجموعه نمی شوم. اداره دامپزشکی شکایت خاصی از این مجموعه نداشته است. اگر موردی در خصوص هر مجموعه ای باشد نسبت به تعطیلی آن اقدام خواهد شد. احتمالاً این مورد در زمینه تصفیه خانه مجموعه سفیدرود است و استعلامی هم در این خصوص از اداره دامپزشکی نشده و بحث زیست محیطی است. بر اساس ماده 688 قانون مجازات اسلامی که تهدید علیه بهداشت عمومی تلقی می شود اگر دادگاه رای صادر کند اقدام صورت می گیرد و در زمینه محیط زیست نیز سازمان مربوطه خود راساً اقدام می نماید.
رشت پرس: اگر جنابعالی به گذشته برگردید دوباره شغل دامپزشکی را انتخاب می کنید؟
بله، مطمئناً انتخاب خواهم کرد، چون افرادی که این رشته را انتخاب می کنند اگر عشق و علاقه به شغل خود نداشته باشند نمی توانند در این فضا وارد شده و فعالیت کنند، و بنده نیز همانند بسیاری از دانشجویان این رشته که ورود می کنند، در حین کار به دامپزشکی علاقه بیشتری پیدا کردم. حوزه رشته دامپزشکی بسیار گسترده است و دامپزشکی در بسیاری از حوزه ها تکمیل کننده علم پزشکی است. اگر کسی هم ادعا کند که در این حوزه عالم است صحیح نمی باشد، چون این رشته بسیار فراگیر است و انسان نیز همیشه در حال آموختن است.
و اما سخن پایانی شما ...
در پایان ضمن تشکر از پایگاه اطلاع رسانی رشت پرس اعلام می کنم، انتظار مجموعه دامپزشکی همه استانها علی الخصوص استان گیلان از رسانه ها این است که برای شناساندن حرفه دامپزشکی و همه کسانی که دراین عرصه برای سلامت و بهداشت عموم مردم زحماتی را متحمل می شوند بیشتر تلاش نمایند، زیرا جایگاه دامپزشکی باید در کشور ارتقاء یابد و آن الزامات ملی و فرا ملی را که می تواند در زمینه تولیدات سالم برای تولید کنندگان مورد نیاز و منجر به صادرات تولیدات دامی به سایر نقاط گردد اجرایی شود. از سوی دیگر امیدواریم که به بخش نیروهای انسانی سازمان و اعتباراتی که در این زمینه لحاظ می گردد از طرف دولت عنایت خاصی شود تا کمبودهای موجود در استان مرتفع گردد.
دفعه قبل ایرادی از مطالب ایشان گرفتم و ایشان نیز بلافاصله اطلاح کردند و بنده تشکر کردم.
این بار سئوالی برام ییش اومده : آمار 10 ریال به 283 ریال از کدام تحقیق یا منبع آورده شده است. مطلب جالبی است و اگر منبعش را داشته باشم در مقالات استفاده میکنم. مجدداً از ایشان تشکر کرده و قصد انتقاد ندارم.