انتقاد خبرگزاری ایرنا از عرضه محصولات خام دامی بی‌کیفیت و نظارت ناکافی سازمان دامپزشکی

خبرگزاری ایرنا نوشت:

با وجودی که سازمان دامپزشکی مسئول نظارت بر عرضه محصولات خام دامی همچون گوشت قرمز، مرغ و ماهی درسطح شهرهای مختلف را دارد، اما گزارشات رسیده روزهای اخیر حکایت از عرضه محصولات دامی بی کیفیت در میادین میوه و تره بار و خرده فروشی ها دارد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، نظارت نامناسب از سوی دستگاههای مربوطه به ویژه در مراکز استان ها سبب شده عرضه کنندگان محصولات خام دامی مستقر در میادین میوه و تره بار و برخی از خرده فروشی ها، بدون ترس و واهمه هرگونه گوشت نامرغوب و بی کیفیت مرغ، انواع گوشت قرمز اعم از گاوی و گوسفندی و همچنین ماهی را در فصل گرما با بالاترین قیمت ها به مصرف کنندگان عرضه کنند.

البته این در حالی است که طبق قوانین سازمان دامپزشکی باید محصولات خام دامی به صورت بسته بندی، با تاریخ روز و در یخچال های تمیز و خنک نگهداری شود. همچنین طبق این قانون نباید در مراکز عرضه و فروش محصولات خام دامی گوشت مرغ قطعه بندی شده، عرضه شود.

با وجود تاکید دستگاههای ذیربط مبنی بر نظارت بر عرضه فرآورده های پروتئینی به صورت سالم و در بسته بندی های استاندارد، اما به طور معمول واحدهای عرضه کننده در مراکز فروش مختلف شهرهای بزرگ از جمله میادین میوه و تره بار زیر نظر شهرداری ها و خرده فروشی ها، نه تنها محصولات خام دامی همچون گوشت مرغ را به شکل قطعه بندی شده (ران، سینه و فیله)بلکه ماهی را نیز بدون یخ و نگهداری در دستگاه های خنک کننده عرضه می کنند.

این درحالیست که به دلیل حساسیت عرضه محصولات خام دامی همچون گوشت قرمز، مرغ و ماهی انتظار می رود اکیپ های سیار و آزمایشگاه هایی برای نمونه برداری در سطح استان ها برای رسیدگی به شکایات مردمی حداقل تا ساعات پایانی فعالیت کاری این مراکز فعالیت داشته باشند.

اما آنچه مشخص است؛ با پایان ساعت کار اداری، فعالیت بازرسان و آزمایشگاه های سازمان دامپزشکی نیز در استان ها پایان یافته به طوری که اگر شهروندی بخواهد از واحد فروشی شکایت کند، امکان رسیدگی به شکایت او از واحدهای متخلف وجود ندارد.

براساس این گزارش، یکی از شهروندان درخصوص چگونگی مراجعه به یکی از مراکز خرید عمومی استان البرز برای تهیه گوشت مرغ، گفت: بتازگی با مراجعه به یکی از واحدهای عرضه گوشت مرغ در یکی از میادین میوه و تره بار، چند قطعه مرغ خریداری کرده و از فروشنده می خواهد که مرغ ها را برایش خرد کند، اما پس از مراجعه به منزل و شست وشوی آنها متوجه سبز بودن بخشی از بافت گوشت مرغ های خریداری شده، می شود.

وی اظهار داشت: با توجه به انتشار اخباری مبنی بر بروز آنفلوانزای مرغی در مازندران، این موضوع باعث نگرانی شد و در نتیجه برای سالم بودن گوشت خریداری شده به آزمایشگاه دامپزشکی استان مربوطه مراجعه کردم و پس از تلاش های فراوان در نتیجه توانستم با یکی از مسئولان آن مجموعه به صورت تلفنی صحبت کنم.

این مسئول اداره دامپزشکی استان یادشده ضمن متقاعد ساختن من برای اینکه به احتمال زیاد تنها آن بخش از گوشت مرغ که دچار تغییر رنگ شده ناشی از عوارض تزریق آنتی بیوتیک بوده و مصرف مابقی مرغ خریداری شده سالم است و منعی ندارد، اظهار داشت: چون تماس شما خارج از ساعت کاری است و در اداره دامپزشکی استان آزمایشگاه و اکیپ سیاری برای پیگیری شکایت شما نیست، شما با مراجعه به واحدی که گوشت را از آن خریداری کرده اید مجموع محصول خریداری شده را به دلیل امکان سرایت آلودگی به بخش های سالم به فروشنده مرجوع نمائید.

به گفته این شهروند، با مراجعه به واحد عرضه کننده گوشت مرغ، صاحب مغازه مدعی شد این مرغ مشکلی ندارد و تکه های گوشت مرغ که به رنگ سبز است فقط جای آمپول های هورمونی است و ما روزانه حداقل 10 مورد از این مرغ ها را به دست مشتریان می دهیم و تاکنون نیز اتفاقی رخ نداده است.

این فروشنده افزود: در ضمن شما اگر تا صبح هم اینجا بایستید از اداره دامپزشکی کسی به این واحد مراجعه نمی کند، زیرا بارها این اتفاق افتاده که شهروندان شکایاتی داشته اند اما بازرسین ادارات دامپزشکی خارج از ساعت کار اداری به این امور رسیدگی نمی کنند.

به گفته این شهروند، پس از تماس های متعدد و هماهنگی های صورت گرفته و گذشت دو ساعت یکی از دامپزشکان اداره استان به محل مراجعه کرد و با اینکه دکتر دامپزشک مذکور به فروشنده اعلام کرد که مرغ ناسالم را نباید با دیگر بخش های سالم مخلوط می کرد و این عمل را تخلف دانست، اما متاسفانه این دامپزشک ابزاری برای برخورد با واحد متخلف نداشت تا فروشنده این محصول را بازپس گیرد.

این شهروند گفت: دامپزشک تنها تاکید کرد مابقی گوشت مرغ خریداری شده در ظاهر سالم است و مشکلی برای مصرف ندارد و تنها باید به طور کامل پخته و بعد مصرف شود.

و این در حالی است که یکی دیگر از شهروندان از عرضه بی کیفیت ماهی در مراکز عرضه میادین میوه و تره بار در روزهای اخیر شکایت داشت و گفت: با وجود گرمای بالای 40 درجه سانتیگراد انتظار می رود برای حفظ سلامت و بهداشت گوشت قرمز و ماهی، فروشندگان این محصولات را در یخچال ها و دستگاه های خنک کننده و حتی سینی های پر از یخ قرار دهند اما برخی واحدهای عرضه فرآورده های خام دامی حتی از ریختن یخ بر روی محصولی که در فضای باز قرار داده اند؛ خودداری می کنند.

به گفته محمد حسینی، این درحالیست که به دلیل فصل گرما و کاهش مصرف ماهی، ممکن است ماهی های یک فروشگاه برای چندین روز در مغازه باقی بماند لذا شرایط نامطلوب نگهداری سبب عرضه محصول بی کیفیت و ناسالم به مشتری شده که می تواند خطرات جانی و بهداشتی برای خریدار در پی داشته باشد.

این شهروند افزود: برخی مردم معتقدند میادین میوه و تره بار به دلیل تعداد بالای مراجعه کنندگان از محصولات تازه خوری و با کیفیت تری برخوردار هستند در حالی که شواهد گویای چنین مسئله ای نیست.

حال این سوال پیش می آید که به دلیل حساسیت بالای محصولات خام دامی آیا نباید در استان ها و شهرستان ها اکیپ های سیار آزمایشگاهی، بازرسین و ناظرین کشیک تا پایان ساعات کاری این مراکز بر روند فعالیت آنها حضور داشته باشند و به شکایت های مردمی رسیدگی کنند.

به نظر می رسد، نبود نظارت های کافی و مستمر بر عرضه محصولات خام دامی در میادین سطح شهرها و خرده فروشی ها می تواند مصرف کنندگان را با مخاطرات جدی و جبران ناپذیری مواجه سازد.

مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی سازمان دامپزشکی درباره سبز رنگ بودن سینه گوشت مرغ اظهار داشت: در برخی موارد ممکن است سینه مرغ به علت وزن بالا و سنگینی آن دچار زخم بستر شود و یا آنکه براثر تزریق آنتی بیوتیک چنین مشکلی بروز کند.

عباس عباسی ادامه داد: اما آنچه مسلم است فروشندگان و عرضه کنندگان محصولات خام دامی باید وقتی با چنین مواردی مواجه می شوند چنین مرغی را به دلیل باکتریالی بودن جداسازی کرده و از آغشته شدن آن قسمت با سایر قطعات دیگر گوشت مرغ جلوگیری کنند.

وی درباره نبود نظارت مستمر بازرسان سازمان دامپزشکی خارج از ساعات اداری، گفت: طبق روال؛ آزمایشگاه های مرجع سازمان دامپزشکی کشور در خارج از ساعت کاری و روزهای تعطیل فعال نیستند و به وظایف محوله عمل می کنند.

وی اظهار داشت: اما معتقدیم اکیپ های بازرسی و نظارتی سیار این سازمان باید در سراسر استان های کشور نیز در روزهای تعطیل همزمان با فعالیت واحد های عرضه کننده محصولات خام دامی به شهروندان خدمات ارایه دهند تا در صورت گزارش و یا مشاهده تخلفی از سوی واحدهای عرضه کننده بتوانند به موقع به این مسائل رسیدگی کنند.

وی این مسئله را یکی از مشکلات سازمان دامپزشکی کشور برشمرد و گفت: هم اکنون نظارت شدیدی بر مراکز عرضه محصولات خام دامی میادین میوه و تره بار تهران اعمال می شود که باید این مهم در سایر استان های کشور نیز عملیاتی شود.

وی ادامه داد: هدف سازمان دامپزشکی کشور عرضه محصول خام دامی سالم و باکیفیت به دست مردم است و در همین راستا تلاش داریم تا نظارت بر فرایند عرضه اینگونه محصولات را در میادین میوه و تره بار و خرده فروشی های سطح کشور افزایش دهیم.

عباسی از شهروندان خواست تا در صورت عرضه محصولات خام دامی در شرایط نامناسب در واحدهای میادین میوه و تره بار و خرده فروشی ها مراتب را به ادارات دامپزشکی استان ها گزارش دهند تا با فروشندگان متخلف برخورد شود.

گفتنی است؛ برخی بررسی ها نشان می دهد که علت سبز شدن عضله سینه مرغ تحت عنوان بیماری اورگون (oregon disease) در اثر نارسایی و کاهش خونرسانی به عضله عمقی سینه و یا ناشی از بیماری پریتونیت و سپتی سمی و حتی گله یا آن پرنده به یک بیماری ویروسی مثل برونشیت عفونی، آنفلوآنزا و نیوکاسل درگیر شده باشد و به دنبال آن منجر به ایجاد یک عفونت ثانویه باکتریایی مثل کلی باسیلوز صورت گیرد و سپس تحت درمان آنتی بیوتیکی (در یک دوره درمانی نسبتاً طولانی)قرار گرفته و با توجه به شدت بیماری و طولانی شدن بیماری، منجر به کاهش خونرسانی به عضله عمقی سینه (deep pectoral muscle) شده باشد.

برخی از دامپزشکان توصیه می کنند، مصرف کنندگان و شهروندان می توانند در صورتی که گوشت هیچ بوی نامطبوعی نداشته باشد، آن قسمت تغییر رنگ داده شده را جدا سازی کرده و دور بریزند و مابقی گوشت را مصرف کنند، اما در صورت وجود بوی نامطبوع در لاشه، کل لاشه مرغ را به دور بریزند.