در حالی که پس از چهار ماه تعطیلی، صیادان کیلکا تازه برای صید وارد دریا شده‌اند، واردات 1.5 تن پودر ماهی از کشور پرو و شیلی انگیزه صید و بازار داخلی را با چالش روبه‌رو کرده است.
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان ماهی کیلکا امروز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با اعلام این خبر گفت: پس از چهار ماه تعطیلی، صید ماهی کیلکا از ابتدای تیرماه آغاز شد و صیادان با 44 فروند شناور صیادی به‌صورت شبانه در استان‌های شمالی کشور صید خود را آغاز کردند.
مهرداد قلی‌پور افزود: هرچند صید کیلکا، صید انتظاری محسوب شده که منوط به شرایط آب و هوایی و وضعیت دریا است، اما تاکنون شرایط صید نسبت به سال 92 مساعدتر بوده و میزان صید نسبت به سال گذشته در شرایط مناسب‌تری قرار دارد.
واردات پودر ماهی از شیلی و پرو
وی خاطرنشان کرد: در حالی که پس از تعطیلی چندماهه صیادان کیلکا تازه وارد دریا شده‌اند، واردات یک‌هزار و 500 تن پودر ماهی از کشورهای شیلی و پرو به کشور باعث بی‌انگیزه شدن صیادان شده است.
قلی‌پور ادامه داد: هرچند میزان پودر مورد نیاز سالانه کشور بیش از 100 هزار تن برآورد شده و میزان تولیدی پودر داخلی کمتر از 20 هزار تن است، اما چنین اقدامی بازار پودر داخلی کشور را با چالش روبه‌رو می‌کند.
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان ماهی کیلکا تصریح کرد: پودر ماهی تولیدشده داخل کشور که جزو مرغوب‌ترین پودرهای ماهی دنیا و دارای آنالیز آزمایشگاهی و بالاترین استانداردهای بین‌المللی است، به‌علت عدم فعالیت شیلات و نظارت بر عملکرد واحدهای مرغداری، با کمترین قیمت ممکن عرضه می‌شود.
وی یادآور شد: در حالی که پودر ماهی به‌عنوان یکی از عناصر اصلی کنسانتره غذایی آبزیان (ماهیان گرم‌آبی و سردآبی) و همچنین غذای اصلی مرغ باید باشد، به‌علت جایگزینی فعالان واحدهای مرغداری کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قلی‌پور تأکید کرد: واردات نابهنگام پودر ماهی واردشده هرچند پاسخگوی نیاز کشور نیست، اما هم‌زمانی آن با فصل صید می‌تواند بازار روانی داخلی کشور را دستخوش تغییر قرار دهد.
ناآشنایی مردم با پخت کیلکا
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان ماهی کیلکا اظهار داشت: هرچند کیلکا به‌علت عدم فرهنگ‌سازی وارد سبد غذایی مردم نشده و مصرف انسانی بسیار اندکی دارد، اما به‌رغم تورم و افزایش قیمت ادوات صیادی، قیمت این آبزی نسبت به سال‌های گذشته با 25 درصد کاهش روبه‌رو شده است.
وی همچنین گفت: در حالی که بیش از 22 سال از صید ماهی کیلکا می‌گذرد، هیچ برنامه مدونی برای افزایش سرانه مصرف کیلکا وجود ندارد، در حالی که این آبزی کوچک به‌علت آنکه 15 درصد غذای ماهیان خاویاری را تشکیل می‌دهد، به‌عنوان یکی از آبزیان با ارزش غذایی بالا محسوب می‌شود.
قلی‌پور در ادامه افزود: کیلکا ارزش غذایی هم‌پای کفال، کپور و خاویار را دارد، اما به‌علت آنکه ریز بوده و در چرخه مصرف انسانی قرار نگرفته است، سرانه مصرف بسیار پایینی در داخل کشور دارد.
وی خاطرنشان کرد: مردم با شیوه طبخ ماهی کیلکا آشنا نیستند، به‌طوری که زنان خانه‌دار اقدام به خارج کردن همه محتویات شکم این ماهی کوچک می‌کنند، در حالی که چون کیلکا تنها از پلانگتون استفاده می‌کند، دارای سیستم گوارشی پیچیده‌ای نیست و اگر سر آن به‌طور اریب از بدن جدا شود، روده آن نیز خارج شده و قابل مصرف است.
کیلکا، آبزی فاقد حمایت شیلات
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان ماهی کیلکا ادامه داد: در حالی که به‌علت افزایش قیمت مواد پروتئینی نظیر گوشت، انواع آبزیان به‌ویژه کیلکا می‌توانند در سبد غذایی مردم قرار گیرند، سازمان شیلات هیچ برنامه حمایتی برای افزایش سرانه مصرف کیلکا ندارد.
قلی‌پور تصریح کرد: اکنون سرانه مصرف سوسیس و کالباس به‌شدت در حال افزایش است، در حالی که بسیاری از مواد خوراکی با ارزش تغذیه‌ای بالا به علت مغفول ماندن دستگاه‌های متولی مورد توجه قرار نگرفته است.
وی یادآور شد: دستگاه‌های فرآوری ماهی کیلکا قیمتی بیش از 750 میلیون تومان دارد، در حالی که یک دستگاه فرآوری ماهی قزل‌آلا رقمی کمتر از 120 میلیون تومان به خود اختصاص می‌دهد؛ چرا که به‌علت کوچک بودن جثه ماهی کیلکا، نوع ابزارها باید از دقت بیشتری برخوردار باشد، لذا قیمت آن بالاتر است. با این وجود، تسهیلاتی که برای فرآوری این نوع ماهی اختصاص داده می‌شود، بسیار ناچیز و اندک است.
95 درصد کیلکا، خوراک دام و طیور
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان ماهی کیلکا تأکید کرد: به‌علت نبود تبلیغ در بازار مصرفی بر خلاف سیاست‌های سازمان شیلات، بیش از 95 درصد ماهیان کیلکا صرف خوراک دام و طیور می‌شود و کمتر از پنج درصد آن به مصرف انسانی می‌رسد.
قلی‌پور اظهار داشت: در حالی که سرانه مصرف کیلکا در کشورهایی نظیر ارمنستان، آمریکا و آلمان به‌علت فرهنگ‌سازی و درک صحیح از ارزش غذایی این ماده باارزش بسیار بالا است، در ایران کمتر از پنج درصد ماهی صیدشده به مصرف انسانی می‌رسد که سرانه بسیار ناچیزی را به‌دنبال دارد.
وی همچنین گفت: در ابتدای صید کیلکا، سیاست سازمان شیلات قرار دادن بیش از 50 درصد از محصول صیدشده در سبد غذایی خانوار بود که به‌علت نبود تبلیغات و فرهنگ مصرف، این سیاست عملاً شکست‌خورده تلقی می‌شود.
قلی‌پور در پایان افزود: در صورتی که کیلکا به‌عنوان یک آبزی باارزش در برنامه‌های آشپزی ساخته‌شده در صداوسیما قرار گیرد، فرهنگ مصرف آن با توجه به قیمت پایین و قابل دسترس بودن آن برای اقشار آسیب‌پذیر به سهولت امکان‌پذیر خواهد بود.
