در راستای روشن شدن شائبه‌های مربوط به ماهی تیلاپیا، ابعاد تغذیه‌ای، قیمتی و نحوه پرورش ماهی تیلاپیا در جمع خبرنگاران عنوان شد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، رئیس سازمان شیلات ایران در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره خسارت و تلفات به آبزیان و مقایسه آن با سایر کشورها گفت: در تمامی دنیا موجودات زنده از عوامل مختلفی همچون بیماری‌ها، سرمازدگی و حمله آفات متأثر می‌شود و بخش آبزیان نیز از این مسئله مستثنی نیست.
حسن صالحی افزود: کشور نروژ به‌عنوان پیشرو در آبزی‌پروری، سالانه 1.5 میلیون تن آبزی پروری می‌دهد که خسارت ناشی از بیماری‌ها در این کشور 15 تا 20 درصد برآورد شده است؛ یعنی سالانه 300 هزار تن از آبزیان تولیدشده در نروژ از بین می‌روند.
وی خاطرنشان کرد: در ایران نیز بیماری لکه‌سفید چند سالی است میگوکاران را دچار خسارت کرده است که در این راستا برای حمایت از این قشر، 100 میلیارد تومان از سوی دولت مصوب شد که بخشی از آن جذب شد و بخش دیگری باقی مانده است و علاوه بر آن، درخواست 80 میلیارد تومان دیگر نیز در کمیسیون اقتصادی دولت در دستور کار است.
صالحی ادامه داد: خسارت این بیماری در استان‌های بوشهر، هرمزگان و خوزستان وجود داشته است و تلاش می‌شود که با حمایت‌های دولت بخشی از آن جبران شود.
صدور مجوز آبزیان پرورشی همچون تمساح و قورباغه توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی
رئیس سازمان شیلات ایران درباره توافق‌نامه جدید این سازمان با سازمان نظام مهندسی کشاورزی تصریح کرد: پرورش آبزیان در آب‌های شیرین و سایر آب‌های موجود در کشور در زمینه‌های پرورش انواع آبزیان، تمساح، قورباغه و سایر جانداران دریایی و همچنین پرورش ماهی در قفس در دستور کار است و مجوزهای آن توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی صادر می‌شود و علاوه بر آن، بخش صنایع همچون کارخانه‌های صنایع غذایی نیز مجوزهای لازم را برای صنایع بسته‌بندی و سایر موارد از بخش‌های مختلف اخذ خواهند کرد.
وی یادآور شد: در بخش صیادی، در حوزه خلیج فارس و دریای عمان، افزایش صدور مجوز را در دستور کار نداریم.
صالحی تأکید کرد: مجوزهای دریایی با توجه به نوع شناور به‌صورت هفتگی یا ماهانه صادر می‌شود و در بخش قانوس‌ماهیان و تن‌ماهیان نیز سازمان شیلات مجوزهای مربوطه را می‌دهد و سازمان نظام مهندسی کشاورزی تنها در زمینه مجوز صنایع بسته‌بندی و آبزیان پرورشی مجوز صادر می‌کند.
وی درباره تکثیر بچه‌ماهی و همکاری‌های جدید با فرانسوی‌ها اظهار داشت: قرار است در استان لرستان، تولید تخم چشم‌زده قزل‌آلا با همکاری فرانسوی‌ها انجام شود و علاوه بر آن، با شرکت‌های آمریکایی، نروژی و ایتالیایی نیز توافقاتی حاصل شده است.
صالحی همچنین گفت: نیاز کشور به تخم چشم‌زده قزل‌آلا سالانه یک میلیارد است که با انجام پروژه‌های فوق خواهیم توانست 150 میلیون را در داخل کشور تولید کنیم و امیدواریم که با همکاری سایر کشور بتوانیم این تعداد را افزایش دهیم.
شایعات تغذیه‌ای ماهی تیلاپیا را قبول ندارم
رئیس سازمان شیلات ایران درباره پرورش تیلاپیا افزود: انواع مختلفی از گونه‌های تیلاپیا وجود دارد که بیشتر آنها زینتی و آکوایرومی است و به مهم‌ترین گونه‌های آن می‌توان به نیل و موزامبیک اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: تیلاپیا گونه‌ای سریع‌الرشد است و در بیش از 120 کشور دنیا پرورش داده می‌شود.
صالحی ادامه داد: بیش از 96 درصد تیلاپیای مورد استفاده در دنیا تک‌جنس است و با روش‌های هورمونی و اصلاح نژادی برای تک‌جنس کردن آن استفاده می‌شود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر بیش از 97 درصد بچه‌ماهیان تیلاپیا در بافق یزد تولید می‌شود و فائو هم هدف‌گذاری برای تولید تیلاپیا را در کشورهای مختلف اعلام کرده است؛ زیرا این گونه به‌سرعت تکثیر شده و دوره رشدی کوتاهی داشته و در سخت‌ترین شرایط زندگی می‌کند.
رئیس سازمان شیلات ایران یادآور شد: تیلاپیای پرورشی در کشورهایی همچون امارات، بحرین، عربستان، کویت و عراق نیز وجود دارد.
صالحی شایعاتی را که درباره تغذیه ماهی تیلاپیا وجود دارد، نفی کرد و اظهار داشت: ماهیان تیلاپیایی که به کشور وارد می‌شود، از مراکز تولید تحت نظارت سازمان دامپزشکی و نماینده ولی فقیه گذر می‌کند؛ بنابراین تمامی مراحل مربوط به محیط پرورش، صید، بسته‌بندی و... تحت نظارت کامل است و حتی خود بنده نیز هفته‌ای یک‌بار ماهی تیلاپیا را مصرف می‌کنم.
وی درباره پایین بودن قیمت تیلاپیا و شائبه‌ای که بی‌کیفیت بودن گوشت آن را دامن می‌زند، تأکید کرد: تولید ماهی تیلاپیا در سیستم مداربسته انجام می‌شود و ظرفیت تولید تا 200 کیلوگرم وجود دارد، به‌گونه‌ای که در انواع کپورماهیان، در هر هکتار امکان تولید سه‌هزار و 500 کیلوگرم و در ماهی قزل‌آلا به‌طور متوسط کمتر از 30 کیلوگرم در هکتار وجود دارد؛ بنابراین ظرفیت تولید این گونه بسیار بالا است و نمی‌توان ظرفیت تولیدی بالای آن را به بی‌کیفیت بودن گوشت آن نسبت داد.
برزیل سالانه 200 هزار تن تیلاپیا تولید می‌کند
معاون توسعه آبزی‌پروری سازمان شیلات ایران درباره پرورش تیلاپیا در دنیا گفت: این گونه در تمامی کشورهای دنیا پراکنده شده است؛ به‌گونه‌ای که کشور برزیل 200 هزار تن از این نوع تولید می‌کند، اما گزارشی تاکنون از حضور این گونه در محیط‌های طبیعی گزارش نشده است.
حسین عبدالحی افزود: این گونه به‌سرعت به بلوغ جنسی می‌رسد و قدرت تکثیر آن نیز بسیار زیاد است؛ به‌طوری که تیلاپیا هر دو ماه یک‌بار بچه‌ماهی تولید می‌کند، اما ماهی قزل‌آلا و کپور سالی یک‌بار تخم‌ریزی می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: سازمان حفاظت محیط زیست نگران است که این گونه به منابع آبی کشور راه پیدا کند و به‌دلیل رشد سریعی که دارد، جایگزین گونه‌های طبیعی شود.
ارزانی تیلاپیا ربطی به نوغ تغذیه‌اش ندارد
مدیرکل دفتر توسعه بازار سازمان شیلات ایران به ارزش تغذیه‌ای تیلاپیا اشاره کرد و اظهار داشت: تیلاپیا تنها آبزی است که می‌تواند منحصراً با گیاهان تغذیه شود و نیاز به پودر ماهی برای دوره رشدش ندارد؛ بنابراین قیمت تمام‌شده‌اش از سایر گونه‌ها پایین‌تر بوده و به این خاطر است که سازمان فائو آن را مناسب دانسته است.
عیسی گلشاهی ادامه داد: تیلاپیا غذایی سالم محسوب می‌شود و با داشتن پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری بر سایر گونه‌ها ارجح است؛ به‌طوری که دولت آمریکا قصد دارد این ماهی را جایگزین فست‌فودهای گوشتی خود کند.
وی تصریح کرد: از سال 1350 تا سال 1370 چهار دهک پایین جامعه سهم مصرف آبزیانشان در حد صفر یا خیلی پایین بود که البته با گونه‌هایی این‌چنینی می‌توان سهم دهک‌های فوق را افزایش داد.
گلشاهی یادآور شد: در دو دهه 1370 تا 1390 نیز بر اساس مطالعات صورت‌گرفته، سهم دهک‌های فوق به 35 تا 40 درصد افزایش یافت که علت آن توسعه آبزی‌پروری در روستاها و مناطق غیرساحلی بود.
وی تأکید کرد: با توجه به سازگاری تیلاپیا در کنار فعالیت‌های کشاورزی می‌توان از این گونه بهره برد، اما باید نوع تک‌جنس آن مورد استفاده قرار گیرد.
مدیرکل دفتر توسعه بازار سازمان شیلات ایران درباره میزان پروتئین مصرف‌شده از آبزیان در کشور افزود: در سطح جهان یک‌سوم پروتئین حیوانی از طریق آبزیان تأمین می‌شود، به‌گونه‌ای که سرانه مصرف آبزیان در جهان 13.7 کیلوگرم است و 10 گرم پروتئین مصرفی از طریق آبزیان تأمین می‌شود.
گلشاهی ادامه داد: سهم آبزیان در کشور ماه 4.6 گرم بوده که باید تلاش کنیم آن را به ثبت جهانی برسانیم.
