حالا دیگر مسئله طیور دارای آنتی‌بیوتیک به موضوع جدی سلامت تبدیل شده‌است. موضوعی که سال گذشته وزارت بهداشت را به حساسیت واداشت و برنامه ساماندهی برنامه غذایی و تغذیه بیمارستانی را تصویب کرد اما هنوز راه بسیار طولانی برای خریداری این نوع طیور سبز وجود دارد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از سپید، «دکتر جلال‌الدین میرزای رزاز» عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی و رئیس انجمن تغذیه کشور درباره عوارض استفاده از آنتی‌بیوتیک ها در طیور می‌گوید:«امروزه هم میزان بالای تجویز آنتی‌بیوتیک توسط همکاران پزشک و همچنین مصرف بدون تجویز پزشک توسط عموم مردم و همین‌طور دریافت آن از منابع دامی، منجر به مقاومت انواع بیماری‌ها در برابر درمان مناسب و در نتیجه عدم بهبودی یا افزایش طول درمان شده‌است.»
او همچنین از مصرف آنتی‌بیوتیک در حوضچه‌های پرورش ماهی قزل‌آلا نیز ابراز نگرانی و از سازمان دامپزشکی درخواست می‌کند که نظرش را دراین‌باره ارائه دهد.
او در پایان نیز تاکید می‌کند: «کارشناسان تغذیه در بیشتر شناساندن اهمیت طیور سبز باید تلاش و از تمامی اقدامات غذایی موثر بر ارتقای سلامتی افراد از جمله استفاده از مرغ‌های بدون آنتی‌بیوتیک استفاده کنند.»
نظر شما درباره عوارض مرغ‌های دارای آنتی‌بیوتیک بر فرایند درمان بیماران چیست؟
امروزه به علت افزایش جمعیت و نیاز روزافزون به مواد غذایی، تکنولوژی به کمک تولید آمده تا نیاز را جبران نماید. بهره‌برداری از دستگاه‌های تولید انبوه همانند مرغداری‌ها، گاوداری‌ها و غیره از جمله این موارد است. این نوع تولید محصول، مشکلاتی را نیز با خود در پی دارد.
امروزه در مرغداری‌های کشور با توجه به نیاز بازار، پس از جوجه ریزی در دو زمان مختلف، بسته به نیاز بازار فروش مرغ به کشتارگاه‌ها انجام می‌گیرد؛ در صورتی‌که تا حدود روز سی‌ام برداشت انجام شود، میانگین وزن لاشه در حدود یک کیلو و نیم خواهد شد. اما متاسفانه بیشتر مصرف‌کنندگان در کشور، مرغ‌هایی با وزن بیش از 2.5 کیلوگرم را ترجیح می‌دهند. لذا به‌منظور برای پرورش مرغ‌هایی با وزن بالاتر، سن مرغ باید تا حدود 45 روز افزایش یابد. دلیل استفاده از آنتی‌بیوتیک نیز همین مسئله است که احتمال گسترش بیماری در گله‌ها از روز سی‌ام تا چهل و پنجم بسیار بیشتر خواهد شد که درصورتی‌که ایجاد بیماری، ضرر و زیان سنگینی در اثر اتلاف به وجود آمده بر تولیدکننده وارد خواهد شد. بنابراین، پرورش‌دهندگان، جهت اطمینان از عدم شیوع بیماری‌های عفونی از آنتی‌بیوتیک استفاده خواهند کرد.
از سوی دیگر، به دلیل عدم استقبال مصرف‌کنندگان و بازده گوشت کمتر، چون پرورش‌دهندگان از فروش مرغ‌هایی با وزن کمتر اطمینان ندارند، عموماً عرضه گرم آنها محدود است و ممکن است عرضه روزانه صورت نگیرد. به نظر می‌رسد در بازار داخل نوعی مقاومت نسبت به محصولات منجمد وجود دارد که باید در این زمینه اعلام کرد که در صورتی که انجماد و رفع انجماد با روش‌های نوین و صحیح صورت پذیرد، در زمان توصیه‌شده، ارزش غذایی مرغ منجمد حفظ خواهد شد. برای همین پیشنهاد می‌شود با اطلاع‌رسانی مناسب به مصرف‌کنندگان، فضای مناسبی برای مصرف مرغ‌هایی با وزن کمتر و طبیعتا استفاده از آنتی‌بیوتیک کمتر یا حتی بدون آنتی‌بیوتیک سبز را ایجاد کرد.
نکته جالب‌توجه در این میان این است که با توجه به پتانسیل بالای صادرات مرغ به منطقه، در حال حاضر به عنوان مثال، محصولاتی که به کشور عراق صادر می‌شود، اغلب بدون آنتی‌بیوتیک بوده و در وزن‌هایی از 800 الی 1500 گرم عرضه می‌شوند. این بدین معنی است که حتی در کشور عراق نیز بازار مناسبی برای محصولات سالم در این حوزه وجود دارد.
در اینجا باید به این نکته توجه داشت که در تمامی کشورها و از جمله ایران، استفاده از این مواد، کاملاً تحت نظارت مبادی قانونی مثل وزارت بهداشت، جهاد کشاورزی و غیره است، زیرا نوع ماده مورداستفاده و مقدار آن توسط موسسات علمی بررسی و تعیین‌شده تا کمترین میزان اثر سوء بر انسان را داشته باشد. مشکلی که اینجا مطرح است، نبود نظارت کافی بر مرغداری و نبود اطلاعات کافی آنها در مورداستفاده از آنتی‌بیوتیک‌هاست. به‌طوری‌که برخی از مرغداری‌ها، از آنتی‌بیوتیک‌های غیراستاندارد و به میزان نامعلوم استفاده می‌کنند. بنابراین این آنتی‌بیوتیک‌ها وارد بدن فرد مصرف‌کننده مرغ شده و در طول زمان به‌مرور باعث مقاوم شدن بدن فرد در برابر آنتی‌بیوتیک درمانی موردنیاز به هنگام بیماری می‌شود.
آیا بهتر نیست که از مرغ‌های فاقد آنتی‌بیوتیک در بیمارستان‌ها استفاده شود؟
همان طور که عرض شد نه تنها برای بیماران، بلکه برای عموم جامعه، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها باید محدود شود. توجه به این نکته ضروری است که مصرف مرغ حاوی آنتی‌بیوتیک زیاد و درنتیجه ایجاد مقاومت در بدن افراد، در طول زمان رخ می‌دهد و امری سریع نیست. بنابراین صرف عدم استفاده از مرغ‌های بدون آنتی‌بیوتیک در بیمارستان به‌منظور بهبود روند درمان، نتیجه مورد نظر را نخواهد داشت، اما نفس این عمل به علت فرهنگ‌سازی و اهمیت دادن به تغذیه امری پسندیده و مناسب است.
مصرف آنتی‌بیوتیک حتی بدون تجویز پزشک در ایران بالا است. از طرف دیگر محصولات دامی هم آنتی‌بیوتیک دریافت می‌کنند. انباشت این‌همه آنتی‌بیوتیک در بدن چه عوارضی می‌تواند داشته‌باشد؟
متاسفانه هم میزان بالای تجویز آنتی‌بیوتیک توسط همکاران پزشک و همچنین مصرف بدون تجویز پزشک توسط عموم مردم و همین‌طور دریافت آن از منابع دامی، منجر به مقاومت انواع بیماری‌ها در برابر درمان مناسب شده و درنتیجه عدم بهبودی یا افزایش طول درمان شده‌است. در حال حاضر برخی نگرانی‌ها حتی در مورد مصرف آنتی‌بیوتیک در حوضچه‌های پرورش ماهی قزل‌آلا نیز وجود دارد که با توجه به ترویج مصرف این محصول، لازم است سازمان دامپزشکی در این خصوص اعلام نظر کند. در کنار این مسئله، تجمع آنتی‌بیوتیک‌ها در بدن، مشکلاتی نیز ممکن است برای سلامتی افراد به وجود بیاورد. باید در مورد مصرف بی‌ملاحظه دارو توسط افراد فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی کافی صورت پذیرد. همچنین نظارت کافی بر محصولات دامی وجود داشته باشد تا مقدار، نوع و زمان تجویز آنتی‌بیوتیک کاملاً تحت نظارت باشد و سلامتی مصرف‌کنندگان تضمین شود.
با توجه به حضور کارشناسان تغذیه در بیمارستان‌ها آیا این کارشناسان می‌توانند تاثیری در تشویق بیمارستان‌ها در استفاده از محصولات دامی فاقد آنتی‌بیوتیک داشته باشند؟
