توضیحات «دکتر آراسب دباغ مقدم» درباره شایعه شیوع جذام مرغی در فضای مجازی

«دکتر آراسب دباغ مقدم» در کانال تلگرام «علوم غذا و ایمنی مواد غذایی» به ارائه توضیحاتی در خصوص دو شایعه اخیر در فضای مجازی پرداخت:

شایعه اول:

توجه! توجه!

قابل توجه همشهریان بوشهری و استان فارسی...

چند تن از مرغهای کشتارگاههای استان فارس دچار یک نوع بیماری به شکل جزام شده اند که از پای مرغ شروع شده و کل بدن مرغ را از بین میبرد و باعث مرگ و میر مرغها میشود..حال کشتارگاهها قبل از اینکه به کل بدن مرغ شیوع پیدا کند آنها را سر بریده و در بازار به فروش میرسانند.. لازم به ذکر است که بیماری از طریق مصرف گوشت جگر و استخوان مرغ به انسان سرایت میکند..خواهشمندیم از خرید و مصرف گوشت مرغ شدیدا خودداری کنید و ب دوستان و عزیزان خود حتما اطلاع رسانی کنید.

پاسخ به شایعه:

 (جذام/شبه جذام در مرغ)

 - اصولاً جذام بیماری خاص انسانی است و هیچ حیوانی -به جز یک استثنا- به آن مبتلا نمی شود.

 - تنها حیوانی که به جذام مبتلا می شود آرمادیلو (Armadillo ) نام دارد که در نقاط مرکزی و جنوبی ایالات متحده زندگی می کند. به نظر می رسد که این حیوان در آمریکا به عنوان مخزن جذام عمل می نماید.

 - ایران در مرحله ی حذف جذام قرار دارد و تعداد مبتلایان به این بیماری در سال، کمتر از ۵ نفر است.

- بر خلاف باور و ترس عمومی که از قدیم در مورد جذام وجود داشته است، انتقال جذام از فرد بیمار به سالم، مستلزم تماس طولانی مدت است و بیماری توسط ترشحات بینی (و نه خوراکی) منتقل می شود. 

 - تصاویر نشان داده شده، مربوط به نوعی بیماری به نسبت شایع در صنعت مرغداری هستند که به التهاب بالشتک پا، زخم بالشتک پا، پودودرماتیت یا Bumblefoot معروف است و نوعی زخم فشاری عفونی در مرغ ها محسوب می شود. این بیماری، از یک ضایعه ی سطحی شروع و به طور معمول به زخمی عفونی و مزمن تبدیل می گردد. در صورت عدم درمان، بیماری پیشرفت کرده و حتی به استخوان پای مرغ هم می رسد.

 - بستر مرطوب و کمبود ویتامین ها به ویژه بیوتین، در ایجاد این بیماری در مرغ نقش دارند.

- در کشتارگاه های صنعتی، همیشه پا (پنجه ی مرغ) از محل مفصل خرگوشی (قوزک پا) توسط دستگاه ((پا انداز)) به صورت خودکار قطع می شود و لاشه های مرغ بسته بندی شده، فاقد پنجه هستند. 

 - پنجه ی مرغ، اغلب به کشورهایی مانند چین - که در فرهنگ غذایی خود از این عضو استفاده می کنند- صادر می شود. هر چند که در برخی از نقاط ایران نیز به تصور ((قوت داشتن/مغذی بودن)) پنجه، یا به دلیل مسایل اقتصادی، در غذاهایی مانند سوپ از آن استفاده می گردد.

 - ضایعات بالشتک پا در مرغ، بیشتر به عنوان یک نقص کیفیتی و عدم بازار پسندی مطرح هستند و حتی به فرض خورده شدن، مشکلی را برای مصرف کننده ایجاد نمی کنند.

 - تمام کشتارگاه های صنعتی مرغ، دارای تیم دامپزشکی شامل دکتر دامپزشک، کارشناس و کاردان دامپزشکی هستند و مرغ ها در دو نوبت قبل و بعد از کشتار، مورد بازرسی بهداشتی قرار می گیرند.

 - مهم ترین بیماری های قابل انتقال از مرغ به انسان از مسیر خوراکی عبارتند از: کمپیلوباکتریوز، سالمونلوز، لیستریوز، مسمومیت با استافیلوکوکوس اورئوس، ای کولای مولد وروسیتوتوکسین.

 - مرغ های بسته بندی شده در کشتارگاه های صنعتی و زیر نظر دامپزشکی، چه در شیراز و بوشهر و چه در هر شهر دیگری قابل اعتماد و مصرف هستند.

 - هرگز به شایعاتی که در فضای مجازی دست به دست می شوند، اعتماد نکنید و حتما از افراد متخصص، اصالت خبر را بپرسید.

شایعه دوم:

فوری فوری به همه دوستان و آشنایان خبر دهید جزام جزام در گوشت مرغ خواهشنا تو هر گروهی که هستید اطلاع رسانی کنید.

پاسخ مجدد به یک شایعه ی بازسازی شده با استفاده از عکسی جدید:

 - این شایعه نیز در ادامه ی همان شایعه ی قبلی ((جذام/شبه جذام در مرغ)) است و این بار فقط تصویر آن عوض شده است!!

 - ضایعات پوستی در ناحیه ی سینه ی مرغ، مشکلی بسیار آشنا برای تمامی دست اندرکاران صنعت پرورش مرغ های گوشتی است؛ چرا که با سنگین شدن مرغ های گوشتی و تمایل آنها به عدم تحرک و در نتیجه نشستن طولانی مدت آنها روی بستر، پوست ناحیه ی سینه آزرده می شود.

 - گاهی نیز باکتریی به نام ((مایکوپلاسما سینوویه)) در مرغ بورسیت ناحیه ی سینه می دهد که آن هم قابل سرایت به انسان نیست.

 - آزردگی پوست ناحیه ی سینه ی مرغ، یک مشکل کیفیتی- و نه بهداشتی- است که از نمره ی بازارپسندی مرغ می کاهد.

 - ضایعات و زخم های پوست سینه ی مرغ یک بیماری انفرادی بوده و حتی به مرغ های دیگر هم قابل سرایت نیستند.

 - به طور معمول، چنین ضایعاتی در بازرسی بهداشتی پس از کشتار توسط تیم دامپزشکی مستقر در کشتارگاه پرندگان، شناسایی و اصلاح می شوند.

 - هرگز، این ضایعات قابل سرایت به مصرف کننده نیستند.

 - همان گونه که در مطلب شماره ی ۳۵ توضیح داده شد؛ جذام به عنوان یک بیماری ((مختص انسان)) مطرح است و به جز در حیوانی به نام ((آرمادیلو)) تاکنون در هیچ حیوان دیگری مشاهده نشده است.

 - باکتری عامل جذام (مایکوباکتریوم لیپرا) حتی در انسان نیز به نقاط سردتر بدن که گردش خون کمتر است (مانند نوک بینی و گوش ها)، تمایل دارد؛ با توجه به این که دمای طبیعی بدن مرغ (۴۱ درجه ی سانتی گراد) از انسان هم بالاتر است، شرایط رشد برای این باکتری در بدن مرغ به هیچ عنوان فراهم نیست.

 - به یمن ارتقای بهداشت در کشور، بروز ((جذام)) در انسان بسیار کاهش یافته است و موارد جدید آن در هر سال، از تعداد انگشتان دو دست کمتر است. همین موضوع نیز سبب شد که جذام خانه های سابق و دهکده های جذامیان، خوشبختانه یکی پس از دیگری تعطیل شوند.

 - شایعاتی از این دست، به منظور ایجاد جو روانی منفی در کشور ساخته می شوند؛ مطالب علمی و صحیح را از متخصصان هر رشته بپرسید.

- به ویژه در مواردی که نویسنده ی شایعه از شما ((خواهش))!! می کند که شایعه اش را پخش کنید، باید بیشتر به ساختگی بودن خبر شک کنید؛ چرا که هیچ خبرنگار یا نویسنده ی مطلبی، برای انتشار اخبار و مطالب دارای ارزش بالای خبریش، ((خواهش))!! نمی کند.