حکیم مهر - رییس موسسه تحقیقات شیلات ایران اظهار کرد: برنامه‌های توسعه شیلات امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند و تشنه ورود تحقیقات به طور موثر و کاربردی است چرا که در برنامه پنج ساله پنجم شیلات تولید حدود یک میلیون تن آبزی در سال 1393 هدفگذاری شده که حدود 430 هزار تن باید از تکثیر و پرورش و 570 هزار تن مابقی از صید حاصل شود.
دکتر عباسعلی مطلبی که در دومین کنگره بین‌المللی مدیریت بهداشتی و بیماریهای آبزیان سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: در برنامه پنجم پیشنهادی، سهم پرورش سخت پوستان و میگو 25 هزار تن، ماهیان گرم آبی 264 هزار تن و ماهیان سردآبی 127 هزار تن است که دستیابی به اهداف تعیین شده نیازمند به کارگیری شیوه‌ها و مدل‌ها، گونه‌ها و راهکارهای افزایش تولید در واحد سطح و نیز کاهش هزینه‌های تولید است.
وی، افزایش سهم آبزیان در امنیت غذایی کشور، بهره‌برداری مسوولانه و پایدار از منابع آبی کشور، بهبود کیفیت و کاهش ضایعات آبزیان، حفاظت و بازسازی موثر از ذخایر آبزیان را از اهداف کیفی شیلات و آبزیان در برنامه پنج ساله پنجم ذکر کرد و با بیان اینکه امروزه جایگاه آبزی پروری در بخش تولید، مسئولیت موسسه تحقیقات شیلات ایران را در توجه به این بخش سنگین کرده است افزود: از چالش‌های اصلی آبزی پروری در جهان موضوع بهداشت بیماریهای آبزیان است که سالانه موجب تحمیل میلیاردها دلار خسارت به پرورش‌دهندگان می‌شود که در ایران نیز از ناحیه بیماری‌ها سالیانه خسارت‌های شدیدی به صنعت آبزی پروری وارد می‌شود که اغلب این بیماری‌ها به صورت بومی بوده و پاره‌ای نیز به صورت بیماریهای نوظهور به کشور وارد شده و غیره بومی محسوب می‌شود.
وی تعداد شاغلین در زیربخش شیلات را طی برآورد آماری سال 86 معادل 170 هزار نفر ذکر کرد و گفت: از این تعداد حدود 28 هزار نفر در بخش تکثیر و پرورش، 13 هزار نفر در صیادی از دریای خزر و 130 هزار نفر در صیادی از خلیج فارس و دریای عمان به فعالیت اشتغال دارند لذا هر گونه خطری متوجه تولید آبزیان کشور شود منجر به از دست رفتن فرصت‌های شغلی در این صنعت شده و به تولید نیز صدمه وارد می‌کند.
مطلبی ادامه داد: یکی از رسالت‌های اصلی موسسه تحقیقات شیلات ایران، شناسایی بیماریهای بومی و نوظهور است که در این راستا با اجرای پروژه‌هایی همچون طرح ملی بهداشت و بیماریهای ماهیان سردآبی، طرح ملی بهداشت و بیماریهای ماهیان گرم‌آبی، طرح ملی بهداشت و بیماریهای میگو و طرح ملی بهداشت و بیماریهای ماهیان دریایی به این مهم مبادرت کرده است.
وی افزود: از اهداف اصلی این طرح‌ها، پایش بهداشتی مراکز تکثیر و پرورش آبزیان اعم از ماهی و میگو، تعیین نقش عوامل بیماری‌زای عفونی در بروز تلفات و کاهش تولید آبزیان پرورشی، بهبود وضعیت بهداشتی مراکز تکثیر و پرورش کشور، افزایش میزان رشد بازماندگی و تولید آبزیان پرورشی در کشور و در نهایت افزایش درآمدزایی پرورش دهندگان آبزیان است. ضمن اینکه اهداف فرعی از جمله شناسایی نقاط ضعف و قوت صنعت آبزی پروری کشور، شناسایی نقاط ضعف و قوت در مدیریت‌های بهداشتی مراکز تکثیر و پرورش کشور و در نهایت ارائه روش‌های مناسب جهت بهبود وضعیت مدیریتی مراکز تکثیر و پرورش دنبال می شود.
رییس موسسه تحقیقات شیلات ایران اظهار کرد: این موسسه همچنین در تدوین برنامه‌های پیشگیری و کنترل بیماری‌ها نیز اقدام به اجرای پروژه‌های متعددی کرده که استفاده از آویشن شیرازی در پیشگیری و کنترل بیماریهای قارچی مراکز تکثیر آبزیان کشور، استفاده از جلبک سارکاسوم و پادینا در پیشگیری از بیماری لکه سفید و ویبریوزیس میگو، بررسی اثرات بیهوشی عصاره و اسانس گل میخک در میگوهای پرورشی، بررسی تاثیر پروبیوتیک‌ها بر روی رشد و بازماندگی و مقاومت میگوها در مراحل مختلف، بررسی امکان دستیابی به واکسن (زنده) نوترکیب علیه استرپتوکوکوزیس برای ایمن کردن ماهی قزل‌آلای رنگین کمان و امکان سنجی تولید واکسن بیماری لکه سفید با استفاده از روش‌های هسته‌ای و غیر هسته‌ای از مهمترین این پروژه‌ها هستند.
وی در ادامه با بیان اینکه افزایش نرخ رشد جمعیت طی دهه‌های گذشته توجه تمامی دست‌اندرکاران را به تامین نیازهای مرتبط از جمله غذا، اشتغال و مسکن معطوف داشته است، افزود: تامین امنیت غذایی یکی از سرفصل‌های مهم در بخش کشاورزی محسوب شده که امروزه رسالت مجموعه‌ی تحقیقات را در هدایت و ارائه دستورالعمل‌های راهبردی بر مبنای نگاه محصولی دو چندان کرده است.
مطلبی در پایان اظهار کرد: منابع آبزیان از جمله مهمترین منابع پتروتئینی بوده که به لحاظ دارا بودن اجزاء مهم غذایی به عنوان غذای سلامتی تلقی می‌شوند و در این راستا آبزی پروری یکی از بسترهای مناسب جهت تولید و ایجاد اشتغال مولد محسوب می‌شود.
امیدوارم مسئولان به اظهار نظر افراد متخصص بیشتر اهمیت بدهند .
با تشکر فراوان