آمریکایی ها درسال 2011 بیش از 46 میلیارد دلار درآمد از طریق تورهای پرندهنگری در آمریکا ایجاد به دست آوردند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایانا، «...و چه وقت سکوت آسمان را فرامیگیرد؟ شکار، صید تجارت غیرقانونی پرندگان را پایان دهیم» این شعار روز جهانی پرندگان در سال 2016 بود. در زمینهای فریدونکنار و سرخرود سکوت حاکم است، شکارچیان با زبان اشاره با هم سخن میگویند اما بهیکبار دامگاهها پر از لاشه پرنده میشود تا این شعار را عقیم بگذارند. صید و تجارت غیرقانونی پرندگان در ایران سالهاست ادامه دارد. در گذشته مردم در اندازهای محدود شکار میکردند اما این مقدار ناچیز، آرامآرام چنان رشد کرد که ایران به سیاهچاله پرندگان مهاجر در دنیا معروف شد. در شمال بیش از همه شکار غیرقانونی با فریدونکنار و سرخرود شناخته شده بااینحال در میانکاله و تالابهای گیلان هم اوضاع چندان مساعد نیست. در جنوب ایران تالاب شادگان و هورالعظیم قتلگاه این پرندگان و بازار کیان اهواز محلی برای فروش انواع پرندگان مهاجر است. زدوخورد با مأموران یگان حفاظت محیطزیست داستانی قدیمی است که تنها برای چند روز بازارها را به هم میریزد و باز پهن شدن دامگاهها. اگر به اینها خشک شدن تالابها و تخریب زیستگاهها را بیفزاییم اصطلاح سیاهچاله چندان دور از انتظار به نظر نمیرسد.
اما تنها در ایران نیست که پرندگان مهاجر در معرض آسیب هستند. بر اساس آمار منتشر شده توسط Birdlife ایتالیاییها، مصریها و سوریها بهعنوان کشورهای حوزه مدیترانه نیز در لیست قرمز قرار دارند و در آنجا کشتار گسترده پرندگان صورت میگیرد. چنین رویهای سبب شد ایدهی روز جهانی پرندهی مهاجر در سال 1993 در مرکز تماشای پرندههای مهاجر امریکا شکل بگیرد. از سال 1995 تا 2006، این برنامه توسط بنیاد ملی حیاتوحش ایالاتمتحده پیگیری شد تا اینکه در این سال توافقنامه پرندگان مهاجر آبی آفریقا- اوراسیا10 می یا 20 اردیبهشت را به نام روز جهانی پرندگان مهاجر نامگذاری کند. هرساله برای این روز شعاری انتخاب میشود که آخرین آنها « همصدا با هم برای حفاظت از پرندگان » در سال 2018 است.
پرویز بختیاری استاد پرندهنگری به «ایانا» درباره وضع پرندگان مهاجر در ایران با توجه به وابستگی آنها به زیستگاههایی نظیر تالابها میگوید: درمجموع وضعیت تالابهای ما بهجز چند مورد خاص خوب نیست. در آذربایجان غربی با فعالیتهای صورت گرفته مردم محلی، حفاظت از تالاب کانی برازان باانگیزه ارتقای معیشت دنبال میشود. پرندهنگری در این منطقه توانسته است درآمد خوبی را برای مردم ایجاد کرده و کانیبرازان را به یک سایت جذاب برای علاقهمندان این شاخه از اکوتوریسم تبدیل کند.
او با اشاره به اینکه تنها نمونههای محدودی از مدیریت مشارکتی در تالابها وجود دارد، عنوان میکند: 80 تا 90 تالابها مدیریت دولتی دارند که با مشکلات عدیدهای هم مواجهاند. گرچه در این زمینه نمیتوان نقش خشکسالی را نادیده گرفت اما مسائل مدیریتی بیشترین تأثیر را در این زمینه داشتهاست.
بختیاری میگوید: تالابهای گاوخونی و پریشان و بخشهایی از بختگان و طشک خشکشده و در شادگان مسئله آلودگی آب، حیات زیستمندان این تالاب و از جمله پرندگان را به خطر انداخته است.
او میافزاید: در کنار خشکسالی، شکار بیرویه در مناطقی مانند میانکاله، فریدونکنار و سرخرود رمق پرندگان را گرفته است.
برای حل مسئله شکار سال 2018 یک دورهی مهم گذار در تاریخ روز جهانی پرندگان مهاجر است. زیرا مجریان قصد دارند با کمک کشورها، مسیرهای طولانی و اصلی پرواز پرندگان مهاجر در سیارهی زمین از آفریقا، اروپا، آسیا، استرالیا و آمریکا را که شناسایی شدهاند، برای پرواز آنها امن کنند. در همین رابطه برنامه روز جهانی پرندگان مهاجر، با استفاده از آموزش و آگاهیرسانی، تلاشهای بینالمللی را برای حفاظت از پرندگان مهاجر و زیستگاههای آنها در همهی سطوح، همسو و هماهنگ میکند.
اما چطور میتوان مردمی که از طریق شکار درآمدهای زیادی به دست میآورند را مجاب به حفاظت از آنها کرد؟ بختیاری دراینباره به آمار و ارقام درآمدهای کسبشده از طریق پرندهنگری اشاره میکند و میگوید: در سال 2011 بیش از 46 میلیارد دلار درآمد از طریق تورهای پرندهنگری در آمریکا ایجاد به دست آمد. این رقم در اروپا که در آن پرندهنگری از تاریخچه قدیمیتری برخوردار است بیشتر است.
او معتقد است نباید تصور کنیم تنها تالابهای کوچک و یا مناطق معدودی در ایران قابلیت کسب درآمد از طریق پرندهنگری دارند و اضافه میکند: پرندهها همیشه و همهجا هستند و مانند پروانهها نیستند که در نیمه دوم سال دیده نشوند. ازاینرو در همهجای ایران در هر فصلی میتوان تور پرندهنگری برگزار کرد. ممکن است در زمانهایی مانند مرداد و شهریور شاخص تنوع پرندگان کم باشد اما در اسفند و فروردین یکباره تنوع بالا رفته و فصل داغ این شیوه از اکوتوریسم است.