نقش دامپزشکی درسلامت جامعه برای جلوگیری از رخداد بیماریها و کنترل بهداشتی مواد پروتئینی خام دامی بیانگر حضور دامپزشکان فداکار از مزرعه پرورش تا میز غذای مردم است، که درچنین شرایطی امسال نیز همانند سالهای قبل هفته سلامت با شعار سلامت در" حوادث و بلایا" آغاز شد.
ایام این هفته مطابق با شعار سازمان بهداشت جهانی در ایران نامگذاری شد، هرچند که این هفته و نام گذاری ایام آن فقط در حد یادآوری است ولی بازهم مثل همیشه دامپزشک در چرخه سلامت جامعه و انسان نادیده گرفته شده است.
شاید مسوولان ذیربط تصور میکنند که در حوادث و بلایای طبیعی نقش دامپزشک کمرنگ است اما با ذکر یک مثال نقش و اهمیت غیرقابل انکار دامپزشک به هنگام حوادث و بلایای طبیعی متذکر میشویم که دفع و ضد عفونی مناطق آسیب دیده از حوادث و بلایای طبیعی با نظارت دامپزشکان و حمایت از دامدارانی که تمام سرمایه زندگی خویش را در حوادث غیرمترقبه از دست دادهاند، وظیفه خطیری است که قشر زحمتکش دامپزشک در ایران بر دوش میکشند.
دراین گزارش آمده است که در وقوع زلزله مهیب بم دامهای زیادی در زیر آوار ماندند و تلف شدند، اگر حضور دامپزشکان داوطلب نبود و دفن لاشه دام و حیوانات به صورت علمی صورت نمیگرفت شیوع وبا و بیماریهای مرگبار ناشی از عفونت لاشههای دام، انسانها و جامعه را به خطر میانداخت ضمن اینکه در زلزلههای دیگر نظیر زلزله بوئینزهرا در قزوین و زلزله زرند کرمان نیز دامپزشکان برای سلامت و حفظ بهداشت عمومی جامعه و جلوگیری از شیوع بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان نقش موثر و غیرقابل انکار داشتهاند.
درچنین شرایطی شاهدیم که مسوولان سلامت و بهداشت کشور در این هفته به هر قشر و گروهی غیر از دامپزشکان که تضمینکننده سلامت و بهداشت کشور هستند، توجه دارند و بهرغم اینکه سازمان بهداشت جهانی بر جلوگیری از شیوع آلودگیهای ناشی از مرگ و میر حیوانات به هنگام حوادث و بلایا تاکید فراوان دارد اما در ایران دامپزشکی در جایگاه واقعیاش قرار ندارد و اساسا به حاشیه رانده میشود.
در ادامه این گزارش آمده است: با این شرایط مسوولان سلامت و بهداشت کشور باید بپذیرند که نقش دامپزشک فقط طبابت و درمان دام، طیور، آبزیان، کرمابریشم و زنبورعسل نیست بلکه این کار جزء ناچیزی از وظایف بیشماری است که دامپزشک دارد هرچند که پیشوند دام در کنار نام پزشک در نگاه عمومی جامعه نشانه سر و کار داشتن دکتر دامپزشک با دام است اما واقعیت این است که در چرخه بیماریها و جلوگیری از روند ایجاد یک بیماری دکتر دامپزشک اصلیترین نقش را برای سلامتی انسان ایفا میکند این در حالی است که دامپزشکی در ایران در جایگاه واقعیاش قرار ندارد.
گفتنی است: حتی در احادیث نبوی هم بر پیشگیری تاکید فراوانی شده است آنجایی که امیرالمومنین حضرت علی (ع) فرموده است: الدفع اهون من الرفع "پیشگیری مقدم بر درمان است" . با این حال بر پایه آمارهای موجود در کشور سرانه درمان هر فرد بر مبنای محاسبه دولتی 2800 تومان است که اگر در 70 میلیون ضرب شود رقم سرسامآوری میشود؛ از سوی دیگر بنا به آماری که مسوولان بهداشت کشور دادهاند هزینه درمان هر تخت بیمارستانی بالغ بر 100 میلیون تومان است. حتی شاهدیم که وزارتخانهای برای درمان تشکیل شده است تا با صرف هزینههایی بسیار کلان به درمان بیماریهایی بپردازند که بیشتر آنها پایه و اساس دامی دارد.
اما علیرغم همه هزینههای هنگفتی که در بخش درمان میشود فشاری که به مردم در پی استفاده از بیتالمال برای درمان میشود ولی در ایران توجهی به دامپزشک و دامپزشکی نمیشود. این افراد که دانشآموختگان مراکز علمی و دانشگاهی هستند از تواناییهای بسیار زیادی برای پیشگیری از وقوع بیماریها در کشور برخوردارند و به آسانی میتوانند با کنترل دام و بیماریهای دامی و مواد خام پروتئینی زمینهساز سلامتی و بهداشت عمومی شوند.
امید است در سال اصلاح الگوی مصرف به منظور پیشگیری از شیوع بیماری های مشترک انسان و دام و حفظ بهداشت عمومی و دام و حیوانات و کم کردن هزینههای درمان توجه جدی به دامپزشک را در ایران شاهد باشیم.