راه‌اندازی پروژه میز جراحی ماهی‌های زینتی در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

حکیم مهر: جراحی و درمان بسیاری از حیوانات اتفاق جدیدی نیست اما جراحی ماهی تزئینی به دلیل حساسیتی که دارد جالب است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، «دکتر هومن رحمتی هولاسو» مدیر پروژه میز جراحی ماهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران اظهار کرد: امروزه که تعداد ماهیان آکواریومی روز به روز در حال افزایش است و علاقه به نگهداری ماهیان زینتی گران قیمت افزایش یافته جراحی آن‌ها به عنوان امری روتین در دامپزشکی بدل شده است.

او گفت: بیشترین موارد جراحی شامل زخم پوستی، توده پوستی، گنادوکتومی، خارج کردن چشم، تومور پوستی، کاتر زدن به منظور مایع درمانی، جراحی حفره شکمی و قرار دادن میکروچیپ، بیوپسی کلیه و کبد و ناهنجاری‌های کیسه شنا است.

در ادامه «محدثه پورمرتضوی» یکی از محققان این تیم بیان کرد: شناخت آناتومی بدن ماهی و بیهوشی اصولی در این جانواران نقش اساسی در جراحی موفقیت آمیز آن‌ها دارد. ماهی ها  با دارو‌های معمول بیهوشی مانند عصاره میخک یا تری‌کایین متان سولفات بیهوش می‌شوند و روی سطح مناسب قرار می‌گیرند،  پس از جراحی نیز ماهی در تانک ریکاوری قرار می‌گیرند و داروی ضد درد و آنتی بیوتیک بعد از جراحی دریافت می‌کنند.

او بیان کرد: پروتکل مناسب و اصولی بیهوشی در موفقیت جراحی تاثیر به سزایی دارد، بیهوشی به دو شکل استنشاقی و تزریقی در ماهی ها انجام می‌شود که در روش استنشاق نیاز به تانکی برای تزریق ماده بیهوشی به بدن ماهی داریم.

یکی از محققان این تیم عنوان کرد: مرحله استشاقی هم خود به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم می‌شود در کوتاه مدت نیاز به تزریق مجدد ماده بیهوشی نیست،  زیرا این نوع جراحی‌ها ظرف ۵ دقیقه تمام می‌شوند، ولی در جراحی‌های بلند مدت که بالاتر از ۵ دقیقه طول می‌کشد نیاز به تجدید ماده بیهوشی داریم.

پورمرتضوی ادامه داد: پس از رسیدن به سطح مناسب بیهوشی ماهی آماده جراحی می‌شود و وضعیت حیاتی اش به وسیله مانیتورینگ رصد می‌شود. پس از جراحی نیز ماهی در تانک ریکاوری قرار می‌گیرد؛ البته  وجود درد در ماهیان مورد شک است. با این حال مطالعات بهبودی سریع‌تر بعد از جراحی را با وجود ضد درد ثابت کرده اند و از ضد درد‌های رایج در ماهیان می‌توان به کارپروفن، ملوکسیکام، کتوپروفن، فلونکسین مگلومین، بتروفنول، مورفین و بوپرنورفین اشاره کرد.

او درباره قابلیت این میز جراحی گفت: قابلیت بی هوش نگه داشتن ماهی برای جراحی تا ۲ ساعت، ساخته شده از جنس پلکسی گلس، سبک، قابل حمل, قابل تنظیم برای ماهی های مختلف با سایز های مختلف، دارای واترپمپ برای گردش آب در حین جراحی ماهی با قابلیت تنظیم میزان فشار آب در حال گردش و راحتی محاسبه دوز بی هوشی و افزایش و کاهش دوز در حین بی هوشی ماهی را داراست.

یکی از محققان این تیم ادامه داد: همچنین مرطوب ماندن سطح بدن ماهی در حین بی هوشی،قابل استفاده در آزمایشگاه، کلینیک و حتی در مزارع پرورش ماهی، مجهز به سیستم هواده شارژی و  جلوگیری از وارد شدن آب به داخل بدن ماهی در حین جراحی دارد. 

او گفت: تست آزمایشگاهی و بالینی انجام شده است و همچنین اولین جراحی تومور بیضه در ماهی زینتی کوی در ایران در بهمن سال ۱۳۹۷ با موفقیت بر روی این میز جراحی ماهی در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران انجام شد که ماهی جراحی شده تا به امروز زنده و کاملاً سرحال است.