گفت‌وگوی حکیم مهر با «دکتر نیکا علیمی» دانشجوی ممتاز دوره تخصصی کلینیکال پاتولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران/ بسیاری از دامپزشکان اهمیت این رشته را درک نکرده‌اند

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «دکتر نیکا علیمی» دانشجوی ممتاز ورودی دوره تخصصی کلینیکال پاتولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، از آن دسته دانشجویانی است که بعد از کنکور، با وجود قبولی در رشته پزشکی، اما دامپزشکی را انتخاب کرد و آن را با علاقه ادامه داد.

امید به تشخیص بهتر بیماری، باعث شد تا در دوره تخصص، رشته کلینیکال پاتولوژی را ادامه دهد و به آینده این رشته بسیار امیدوار است. از نظر او خیلی از دانشجویانی که در بخش بالین مشغول به کار هستند، هنوز اهمیت رشته کلینیکال پاتولوژی را درک نکرده‌اند و این یکی از مشکلات اصلی این رشته است.

حکیم مهر: چه شد که رشته دامپزشکی را انتخاب کردید؟

دوران راهنمایی در مدرسه فرزانگان تحصیل می‌کردم. آنجا روزهای پنج‌شنبه کلاس‌هایی داشتیم که می‌توانستیم به صورت انتخابی با رشته‌های مختلف آشنا شویم. من آن زمان به زیست‌شناسی و جانورشناسی علاقه‌ زیادی داشتم و البته اطلاعی از رشته دامپزشکی نداشتم. دبیران جوانی داشتیم که یکی از آنها جانورشناسی و دیگری پزشکی می‌خواند. آنها هر جلسه اطلاعاتی را راجع‌به حیوانات مختلف و ویژگی‌های آنها به ما ارائه می‌کردند و من به این شکل، به تدریج به دانستن در مورد حیوانات علاقه‌مند شدم.

البته از کودکی به حیوانات علاقه زیادی داشتم و در خانواده‌ای رشد کردم که همواره مادر و پدرم به حیوانات توجه می‌کردند. همه اینها باعث شد که به انتخاب رشته تجربی گرایش پیدا کنم. در ادامه، همیشه به این فکر می‌کردم که بین پزشکی یا دامپزشکی، کدام‌یک را بخوانم اما علاقه‌ای به دندانپزشکی و داروسازی نداشتم. با توجه به شرایط و دید جامعه ترجیح من این بود که پزشکی بخوانم اما آن سالی که کنکور دادم، در دانشگاه سراسری رشته دامپزشکی و در دانشگاه آزاد و بین‌المللی رشته پزشکی را قبول شدم که رشته پزشکی از ترم بهمن شروع می‌شد. به خودم گفتم یک ترم در دانشگاه سراسری می‌خوانم تا بیکار نمانم و بعد تصمیم می‌گیرم. اما همین یک ترم باعث شد از دامپزشکی لذت ببرم و از تحصیل در رشته پزشکی منصرف شدم.

حکیم مهر: نظر پدر و مادرتان در خصوص انتخاب رشته دامپزشکی چه بود؟

از انتخابم راضی بودند، به خصوص مادرم که عاشق حیوانات است و ایشان یکی از مشوق‌های اصلی من بودند.

حکیم مهر: چرا در مقطع تخصص، رشته کلینیکال پاتولوژی را انتخاب کردید؟

من در دوره عمومی همواره درسم خوب بود اما یکی از عللی که باعث شد کلینیکال پاتولوژی بخوانم، این بود که فکر می‌کردم می‌توانم از این طریق به تشخیص کمک کنم. زمانی که سال سوم بودم، برای اینکه با بازار کار رشته آشنا شوم، دوره کارآموزی را به یکی از بیمارستان‌های خصوصی رفتم. آنجا قبل از اینکه سرکلاس بروم و درس کلینیکال پاتولوژی را پاس کنم، با این رشته آشنا شدم و فهمیدم چه نمونه‌هایی می‌آید و تشخیص‌ها به چه شکل هستند. بخت با من یار بود و یکی از پزشکان خوب کلینیکال پاتولوژی به نام دکتر منصور در آنجا کار می‌کردند و من توانستم از طریق ایشان با این رشته آشنا شوم. از آنجا که ایشان تشخیص‌های راه‌گشایی می‌دهند، باعث شدند که به کلینیکال پاتولوژی علاقه‌مند شوم و درواقع قبل از اینکه درس را به صورت تئوری بخوانم، نمونه‌ها را به شکل عملی می‌دیدم و کاربرد رشته را می‌فهمیدم و احساس می‌کردم که در این زمینه استعداد دارم و می‌توانم کمک زیادی به بچه‌های داخلی بکنم. از آنجا که این رشته را با علاقه شروع کرده بودم، در طول ترم با دقت بیشتری گوش می‌کردم و درس می‌خواندم و به مرور احساس کردم همان رشته‌ای است که می‌خواهم.

حکیم مهر: برای تخصص چه منابعی را مطالعه کردید؟

علاوه‌بر جزوه‌های خودمان که اساتید دانشگاه تهران آنها را تدریس کرده بودند، کتاب‌های Veterinary hematology and clinical pathology,Thrall و کتاب Duncan’s clinical pathology را برای قسمت بیوشیمی و هماتولوژی خواندم. همچنین فصل‌هایی از کتاب Canine and feline cytology,Raskin را برای سیتولوژی خواندم. در رشته کلینیکال پاتولوژی از دروس ایمونولوژی، پاتولوژی، میکروبیولوژی و انگل‌شناسی هم سوال می‌آید که برای آنها بیشتر به جزوه‌ها اکتفا کردم.

حکیم مهر: CV شما شامل چه مواردی بود؟

من CV خاصی نداشتم. چند مقاله در حد پوستر داخلی داشتم که بیشتر کیس‌ریپورت از کیس‌هایی بودند که همکاران فعلی من که آن زمان رزیدنت‌های کلینیکال پاتولوژی بودند، به من کمک کرده بودند. خیلی هم کیس‌های پیچیده و خاصی نبودند. یک مدرک زبان معمولی هم داشتم. روز مصاحبه هنوز از پایان‌نامه عمومی دفاع نکرده بودم و مشغول به تحصیل بودم. البته قبل از اینکه در کنکور رتبه یک شوم، دانشجوی سال پنجم که بودم، یک بار کنکور را به صورت آزمایشی شرکت کردم و آن سال رتبه ۳ شدم. این مساله به من انگیزه داده بود که سال آخر را بیشتر درس بخوانم. البته چیزی نبود که آن را در CV ارائه کنم اما چون اساتید می‌دانستند که من سال قبل از آن رتبه سوم شدم، شاید در نظر مثبت آنها تاثیرگذار بود.

حکیم مهر: فضای مصاحبه چگونه بود؟ اساتید چه سوالاتی می‌پرسیدند؟

چهار نفر از اساتید کلینیکال پاتولوژی شامل دکتر خاکی، دکتر نصیری، دکتر موسویان و دکتر اطیابی در مصاحبه بودند. دکتر شیرانی هم برای نظارت بر جلسه حضور داشتند و از من سوالی نپرسیدند، اما اساتید خودم سوال‌های علمی و واقعا سختی را از من پرسیدند، به شکلی که هر سوال را حتی اگر بلد بودم، باید ۵ دقیقه در مورد آن توضیح می‌دادم.

جدا از بخش علمی که هر استاد ۲ سوال پرسیدند، یک تکست‌بوک انگلیسی که تا به حال آن را ندیده بودم، به من دادند و خواستند که بخوانم و ترجمه کنم تا تسلط من را بر زبان بسنجند. بعد سوالاتی راجع به کشیک‌ها و اینکه باید ۲ سال از وقت خود را وقف بیمارستان کنم و به بچه‌های عمومی آموزش عملی دهم پرسیدند و انگیزه‌های من از انتخاب این رشته را جویا شدند. من هم حدود ۵ دقیقه راجع به آینده‌ای که می‌توانم در این رشته داشته باشم، صحبت کردم.

حکیم مهر: آیا استرس نداشتید؟

قبل از مصاحبه کمی استرس داشتم اما در فرایند مصاحبه، برخی مسائل از جمله شناخت اساتید، کسب رتبه نخست در آزمون و توانایی پاسخ به سوالات باعث شد که ادامه مصاحبه را با اعتماد به نفس‌ بیشتری پیش بروم. مصاحبه خیلی خوب بود. هم فضای دوستانه‌ای داشت و هم از اینکه توانسته بودم پاسخ سوالات را بدهم، خیلی خوشحال و راضی بیرون آمدم.

حکیم مهر:‌ مهمترین چالش‌ها یا مشکلات رشته کلینیکال پاتولوژی در ایران چیست؟

فکر می‌کنم یکی از مشکلات ما این است که خیلی از بچه‌هایی که در بخش بالین مشغول به کار هستند، هنوز اهمیت این رشته را درک نکرده‌اند. از آنجا که دانشجویان متخصص داخلی دام کوچک و بزرگ با ما همکار و رزیدنت هستند، در طول تحصیل می‌دانند که آزمایشگاه می‌تواند به آنها کمک کند و بعدا هم که فارغ‌التحصیل می‌شوند، این رویه را پیش می‌گیرند اما بچه‌هایی که وارد رزیدنسی نمی‌شوند، بعد از اتمام دوره عمومی و ورود به بخش بالین، آن طور که باید قائل به اهمیت رشته کلینیکال پاتولوژی و تاثیر آن در تشخیص نیستند و این باعث می‌شود که در خیلی از موارد، اقدام به درمان‌های کورکورانه کرده و منتظر باشند که درمان آنها جواب دهد.

مشکل دیگر گرانی برخی از دستگاه‌ها در رشته کلینیکال پاتولوژی است؛ کمااینکه امروز تاسیس یک بیمارستان بسیار سخت است و از طرفی سرمایه‌گذاران توجیه نیستند که همین دستگاه‌ها در آینده می‌تواند برای آنها درآمدزا باشد و لذا اقدام به خرید نمی‌کنند.

حکیم مهر:‌ آینده رشته کلینیکال پاتولوژی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

به نظر من آینده رشته بسیار خوب است و وظیفه ماست که در فرایند آموزش به دانشجویان مقطع عمومی، جدا از بخش تئوری، در بخش کارورزی و کارآموزی نیز کاربردهای رشته را به آنها نشان دهیم. در آینده که این افراد وارد بازار کار شدند، متوجه خواهند شد که در زمینه‌ای که مشکل دارند، باید از کلینیکال پاتولوژی کمک بگیرند. در این صورت، رشته آینده خوبی دارد و روند آن رو به رشد است. در حال حاضر خیلی از دانشجویان داخلی و به خصوص رزیدنت‌ها با ما همکاری می‌کنند. دغدغه اصلی من دانشجویانی هستند که تازه فارغ‌التحصیل می‌شوند و ممکن است بعد از ورود به بازار کار، خیلی به اهمیت رشته توجه نکنند.

حکیم مهر: برنامه خودتان برای آینده چیست؟ آیا در بخش آکادمیک ادامه می‌دهید یا وارد حوزه بالین می‌شوید؟

با توجه به روحیات شخصی، تصور می‌کنم که نمی‌توانم استاد خوبی باشم؛ اگرچه قادر به انتقال مفهوم هستم، اما خیلی انسان صبوری نیستم که بتوانم یک مساله را توضیح بدهم، در نتیجه فکر می‌کنم که حوزه بالین برای من بهتر از بخش آکادمیک باشد.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.