حکیم مهر - بیماریهای قابل انتقال بین انسان و همستر (بخش دوم) - دکتر سید شهرام میرزمانی / دامپزشک
دکتر سید شهرام میرزمانی
تولارمی (Tularemia):
یک عفونت باکتریایی است که توسط فرانسیسلا تولارنسیس (Francisella tularensis) با دو تیپ A (بیووار تولارنسیس) در امریکای شمالی با بیماریزایی بالا در انسان و حیوانات (خرگوش، موش آبی، سگ آبی) و تیپ B (بیوار پاله آرکتیا palaearctia) در اروپا و آسیا با بیماریزایی کم در جوندگان ایجاد می شود. نشانه های بالینی و بیماریزایی این باکتری به روش انتقال و سویه باکتری بستگی دارد. این باکتری بطور متداول در حیوانات وحشی از جمله پستانداران جونده با دو ردیف دندان (Lagomorphs) از جمله خرگوش و خرگوش صحرایی و جوندگان تشخیص داده شده است. عفونت در انسان و حیوانات با هیچ نشانه بالینی همراه نیست یا ممکن است با نشانههای شبه آنفلوانزا یا اسهال شدید یا پنومونی همراه باشد. باکتری بشدت بیماریزا است و تنها 10 تا 50 باکتری انسان را آلوده می کند.
یک مورد انتقال مشکوک فرانسیسلا تولارنسیس از یک همستر خانگی به انسان گزارش شده است که در سال 2004 در ایالت کلورادو اتفاق افتاده است. آنها مشکوک شدند که همستر به وسیله جوندگان وحشی هنگام اقامت در فروشگاه حیوانات خانگی آلوده شده و عفونت را به یک پسر سه ساله از طریق گازگرفتن وی انتقال داده است. همستر در زمان گاز گرفتن بیمار، اسهال داشته و دو روز بعد تلف شده است. همچنین در سال 2004 در ایالت مینسوتا 63 همستر کوتوله وارداتی به تولارمی مبتلا شدند و همه یک هفته بعد تلف شدند. این همسترها توسط توزیع کنندگان همستر بین فروشگاههای محلی توزیع شدند. این بیماری در بین کارکنان 4 فروشگاه حیوانات خانگی هم گزارش شد. یکی از کارکنان با سابقه گازگرفتی همستر بیماری شدیدتری را با نشانه های شبه انفلوانزا شامل سردرد ، گلو درد ، گرفتگی بینی ، استفراغ ،تب بالا ، لرز ، درد بدن و تورم لبها نشان داد اما آزمایش وی از نظر تولارمی منفی بوده است. نتیجه بررسی سرولوژیکی روی 72 نمونه حیوانی و محیط نشان داد که همه همسترها از جمله همسترهای کوتوله وارداتی بدون نشانه بالینی، دو قلاده سگ و یک خرگوش و نمونههای محیط مثبت بوده است. بررسیها نشان داد که عامل بیماری از طریق موش‌های وحشی به داخل مراکز توزیع کننده و فروشگاههای حیوانات خانگی معرفی شده است. تولارمی در میان شکارچیان همستر در شوروی سابق نیز گزارش شده است.
علاوه بر بیماری های یاد شده که تا کنون موارد انتقال آنها از طریق همستر گزارش شده است احتمال انتقال بیماری های زیر نیز از همستر درصورت تماس آنها با سایر حیوانات به ویژه جوندگان اهلی و وحشی وجود دارد اما گزارشی از انتقال آنها به شکل مدون از همسترهای خانگی در دسترس نیست.
لپتوسپیروز (Leptospirosis):
لپتوسپیروز یک بیماری باکتری است که توسط باکتریهای جنس لپتوسپیرا ایجاد میشود و بطور گسترده در انسان و حیوانات اهلی و وحشی انتشار یافته است. بسیاری از انواع حیوانات حامل این باکتری هستند و آنها ممکن است بیمار باشند اما هیچ نشانه بالینی را بروز نمی‌دهند. احتمال انتقال این بیماری به انسان از بسیاری از گونه های حیوانی باید مورد توجه قرار گیرد. اما حیوانات مزرعه و سگ متداولترین مخزن این بیماری هستند. انتقال باکتری به انسان می تواند از طریق خراشهای پوستی و غشاهای مخاطی چشم و بینی به دنبال تماس با ادرار یا بافتهای حیوان آلوده به لپتوسپیروز و آب ، غذا و خاک آلوده به ادرار اتفاق افتد. میکروب از راه تنفسی و گوارشی نیز میتواند انتقال پیدا کند. روش انتقال بیماری از انسان به انسان ناشناخته است. بیماری می تواند از عفونت بدون نشانه تا بیماری شدید با دامنهای از نشانههای شبه آنفلوانزا شامل تب بالا، سردرد شدید، لرز، درد عضلانی و استفراغ تا درد شکمی ، اسهال و بثورات جلدی بروز کند. اگر بیمار درمان نشود نارسایی کبدی با نشانه زردی ( در پوست و چشم )، نارسایی کلیوی، مننژیت و انسفالیت (التهاب پرده مغز و نخاع) و درگیری ریوی ظهور مییابد. سپتی سمی با نشانههای تب، بیقراری، سردرد و التهاب ملتحمه چشم همراه است. بندرت موارد مرگ اتفاق می افتد. انتقال از جوندگان خانگی و دست آموز نادر است اما میتواند اتفاق افتد. همه گیری بیماری در جوندگان آزمایشگاهی گزارش شده است.
تب گاز گرفتگی موش (Rat-Bite Fever):
تب گاز گرفتگی به وسیله باکتری استرپتوباسیلوس مونی فرمیس (Streptobacillus moniformis) در امریکا یا اسپیریلوم مینوس (Spirillum minus) در آسیا ایجاد می شود . این ارگانیسم‌ها در فلور میکروبی مجاری تنفسی و دهان - حلق جوندگان به ویژه موش وجود دارند. بیماری در جوندگان بدون نشانه است. بیشتر عفونتهای انسانی بدنبال یک زخم گاز گرفتگی یا خراش و همچنین بندرت پس از خوردن غذا و آب آلوده به ترشحات جوندگان یا تماس نزدیک با جوندگان ایجاد می شود. نشانهها شامل لرز ، تب ، بیقراری ، سردرد ،استفراغ و درد عضلانی 2 تا 10 روز پس از آلودگی می باشند. بثورات جلدی (Rash) می تواند همراه با درد مفاصل ، آبسه ، اندوکاردیت ، پنومونی ، هپاتیت ، پیلونفریت و انتریت باشد. اگر اقدامات درمانی انجام نشود می تواند منجر به بروز بیماری شدید و مرگ شود. میزان مرگ و میر در افراد بیمار درمان نشده 7 تا 10 درصد است.
کامپیلوباکتریوز (Campylobacteriosis) :
کامپیلوباکتر را می توان از گونههای حیوانات خانگی و آزمایشگاهی جدا کرد. انتقال عفونت به انسان از راه مدفوعی دهانی انجام میشود و انتریت حاد ایجاد می نماید و نشانههای آن شامل اسهال ، شکم درد ، تب ، تهوع و استفراغ میباشد.
عفونت هانتاویروس (Hantavirus Infection) :
عفونت با هانتاویروسها در جمعیت جوندگان سراسر جهان اتفاق میافتد. موش صحرایی و موش خانگی در همه‌گیریها درگیر این بیماری میشوند و عفونت کارکنان آزمایشگاه بدنبال تماس با موش‌های صحرایی آلوده گزارش شده است. ویروس در ترشحات تنفسی، بزاق، ادرار و مدفوع حیوانات آلوده دفع میشود و به انسان از طریق افشانههای تنفسی (Aerosol) ایجاد شده از ادرار ، مدفوع ، بزاق یا مواد بستر لانه جوندگان خانگی و یا تماس مستقیم این مواد آلوده با زخم باز ، دهان و بینی انتقال می یابد. انتقال ویروس از راه گاز گرفتن حیوان آلوده ممکن است اتفاق افتد اما نادر است. بیشتر موارد انتقال بیماری هنگامی که جوندگان محیط خانه را آلوده کرده باشند از راه جارو زدن و تمیز کردن خانه انتقال یافته است. نشانههای بالینی اولیه شامل خستگی، تب ، درد عضلانی عمیق (در عضلات بزرگ ران ، لگن ،پشت و گاهی شانه) است که عمومیت دارد و در 50 درصد افراد نشانههای دیگری شامل سردرد، منگی، لرز و مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکمی ظهور میباید. 4 تا 10 روز پس از بروز نشانههای اولیه بیماری به سرعت نارساییهای تنفسی شامل سرفه، تنفس کوتاه، احساس سنگینی و سفتی اطراف قفسه سینه و قرار دادن یک بالش برروی صورت به واسطه پر شدن ریه های با آب ظهور میکند. سندروم تنفسی حاد هانتاویروسی اولین بار در سال 1993 در سراسر امریکا با همه گیری یک بیماری نامشخص در بین افراد بالغ جوان در چهار ایالت نیومکزیک، آریزونا، کلورادو و یوتا با میزان مرگ و میر 50 درصد شناسایی شد. این بیماری درمان اختصاصی ندارد و بلافاصله افراد بیمار باید بستری و تحت مراقبت های ویژه قرار گیرند.
تشخیص بیماری در همستر :
برای تشخیص سلامتی همستر باید از رفتار طبیعی آنها آگاه شوید. رفتار در همستر مانند کودکان هم میتواند ارثی باشد و هم میتواند از محیط آموخته شود. بعضی از رفتارها غریزی است مانند شیر خوردن از بدو تولد. سایر رفتارها از والدین و با مشاهده آموخته میشود و بعد به صورت غریزی در میآیند. حیوانات در طول زندگیشان دائما در حال یادگیری هستند. آنها به حواس بینایی، بویایی و شنوایی اعتماد زیادی دارند و از علامتهای کلامی اجتناب می‌کنند زیرا توسط حیوانات درنده ردیابی میشوند. عملکرد رفتار آنها خوردن ، دفاع از خود و تولید مثل است.
با سلام و احترام / چنین مسئله ای از برخی مدیران انتشارات مرتبط نقل شده است. مطالب خیلی جالبی بود سلام vaghan tashakor mikonam az ettelat khobii ke dar ekhtiaremon gozashtid vaghan be dard man yeki ke khord va baes sho ke man to kharid hamster deghate bishtari konam.......khasteh nabashid عالي ترين مطلب بود ممنون با سلام..خیلی ممنون از توضیحات کامل وراهنماییهایتان...... خیلی ممنون ازراهنمایی های ارزشمندتون.....سارا matalebeton kheili mofid bod mamnon مطالب جالبی بود.استفاده کردم .اما من همسترم را هفته ای یکبار می شستم .ولی اکنون میترسم بشورم بمیره. چون در مراقبت بهداست همستر ذکرشده بود احتمال مرگش می باشد.کمی بو میده البته بهداشت لانه اش را انجام میدهم .چکار کنم که دردستم میگیرمآن بوی کم را هم نداشته باشه سلام.مرسی از مطالب خوبتون. من همسترمو خریدم اما این مطالبی رو ک خوندم دیگه میترسم نگهش دارم.. با اینکه خونوادمم مخالف صددرصد اوردنش به خونه بودن اما من خیلی مقاومت کردم و اوردمش. حالا این سوال برام پیش اومده ک اصلا نگه داشتن همستر به نظرشما خوبه یا بد. ممنون sسلام چرا شستوشوی همستر خطر ناکه؟ خیلی ممنون از مطالب کامل و جالبتون. عالی عالی جناب دکتر سلام ایا ملتی ویتامین به همسترم بدهم سلام.خسته نباشید.من خیلی دوست دارم همستر بخرم ولی از ترس گاز گرفتنش و مریض شدنم میترسم،آیا راهی برای جلوگیری از این کار هست؟ با تشکر ممنون از سایت خوب و پر مهتواتون.راستی همستر خیلی قشنگ و باحال چون داشتم میگم 
| عزیزم به نظر من نخرید چون می ترسی و نمی توانی از او درست مراقبت کنی | خیلی وابسته میشی سنش که بره بالا همش اضطراب نبودش رو داری ولی حیلی خوبن آقای ......... دامپزشک یعنی همستر نخریم؟ ممنون از راهنماییتون.من یه همستر هدیه گرفتم ولی با توجه به نکاتی ک ذکر شده از نگهداریش میترسم.ب نظر شما اصلا نگهداریش کار درستیه؟ از وب خوبتون ممنونم.آقای دکتر من همستر م رو باآب می شورم برای اون چراخطر داره؟ همستر می خواستم بابام نمی خرید اما با این مطالب قانع اش کردم یه دنیا ممنون...... با سلام جناب دکتر اگر همستر در معرض دود یا بوی تریاک قرار بگیرد امکان مرگ یا اعتیاد حیوان وجود دارد اگر دوستان هم میدانند خواهشا جواب دهند. با تشکر با سپاس فراوان از استاد گرامی سلام من 13 سالمه و همستر دارم و با گفته های شما متوجه شدم که همستر طلایی من کاملا سالم است از شما در خواست میکنم با پیگیری اطلاعات بیشتر به من خبر بدهید بابام میگه همستر همون موشه وبه همون اندازه نجسه .من عاشق همسترامم .عا شق صورت با مزشون هستم.میگه باعث مریضی میشن .من باید چکار کنم خیلی ممنون چیزهای زیادی بهم یادداد سلام من می خواهم همستر بگیرم بابام می گه چندش اور هست ولی من چند روزه منو مامانم عاشق همستر شدیم و میخوایم بخریم.بچه برای همستراتو حتما چرخ و فلک و توپ شیشه ای که همستر توش میره و راه میره را بخرید!!؟؟ سلام من میخوام بخرم خیلی دوست دارم همستر بخرم اما مامانم میگه کثیفه بوی بد میده و مریضت میکنه چی کار کنم اجازه بدن بخرم؟واقعن مریض میشم بو هم میده؟کمک کنید لطفن.:( | نخر سلام وقت جناب دکتر.. سلام . واقعا مطالب زیبایی بود . البته میگویند که همستر با توجه به حساسیت های کلی ک داره بیشتر مریضی میگیره تا بده و انتقال بیماری از همستر ب انسان تا ب حال بسیار بسیار نادر بوده است. خیلی ممنون سلام من همستر دارم يه بار تازه از خواب بيدار شده بود امدم بگيرمش دستمو گاز گرفت منم يه هو عصبي شدم و زدمش و قفسشو با پا شوت كردم اون ور روشم اب ريختم حالا اينا به كنار از گاز گرفته شدن توسط اون من بيماري ميگيرم ايا ؟ | دوست عزیز این کاری ک شما کردی لایق بیماری گرفتنه..وقتی اعصاب ندارید نزدیک حیوونا نشید | خیلی وحشی هستی 
| رواني | چقدر بیشعوری.انشالله که مریض بشی روانی سلام آقای دکتر ممنون از مطالب سایت سلام به نظرتون ماکه بچه کوچیک داریم اوردنش به خونه مشکل ساز نیست سلام دکتر همستر دست پسر من را گاز گرفته وخون آمد تورا خدا راهنمای کنید جه اقدام انجام دهم 09301413494 | سلام من هم همستردارم الان انگشت کوچیکه دستمو گازگرفت وخون اومدمیخواستم بدونم شماکه بچه تون رو گازگرفت چیکارش کردی خطری نداره ممنون میشم جواب بدین با سلام Mn az 9salegi ta alan k 19salame hmsh hmstr dshtm ta hala48ta dashtm yedonashonam gazam ngrfte ta hala heyvono aziat nkoni bi khurdi gaz nmigire k | بیماری خطرناک داره سلام دربدن همسترم چند تاشپش پیداکردم چجوری میتونم این حشرات خون خواررو ازبین ببرم؟ سلام باعرض خسته نباشين میخواستم بدونم شما گرفتن همستر و نگه داری کردن اونو نميکنين?? خیلی ممنونم اقای دکترازاطلاعاتتون چون تازه همستروخریدم سلام و خسته نباشید. من این متنو خوندم، الآن یعنی اگه همستر از حیوانات دیگه آلوده نشده باشه خطرناک نیست؟ و خود همستر بیماری ای نداره؟ سلام مایه دونه همستر خریدیم فروشندش گفت که همه چی میخوره اوردیم خونه یه تیکه کباب بهش دادیم خوردش بعد مامانم اومد نازش کنه دست مامانمو بو کرد یهوگاز گرفت مافکر میکنیم شاید چون گرسنه بوده خیلی خون از انگشت مامانم رفت ما یه عالمه نمک وبتادین روی دست مامانم ریختیم ک ضد عفونی بشه به نظرتون ممکنه بیماری گرفته باشه اخه یه هفته بعدش دستای همسترم شروع کرد به زخم شدن پوست یکی ازدستاش کامل کنده شده ودوباره کل بسته فضایی که ازش نگه داری میکنیم اول یه تنگ بود که توش روزنامه مینداختم ول خیلی بومیداد یه کی دوبارم شستمش باسشوارخشکش کردم بعد که نتونستم خاک اره تهیه کنم گذاشتمش تو کارتون شیرینی زیرشم پلاستیک گذاشتم روشم خاک گلدونو میدونم فضای مناسبی نیست ممکنه به فضای نگه داریش حساسیت کرده باشه الان یه گوشه کارتون خاکاشو کنار زده بین دوتا پلاستیک میخابه بعد برای دستشویش میره اون سر کارتون میشه زود جوابشو بهم بدین گناه داره برای دستاش چیکار کنم نمیتونه انگشتاشو تکون بده من هم عاق همسترم اما مامان وبابام نمی زارن همستر را در خانه بیاورم سلام،بانو جان اگه دست مامانتو گاز گرفته چون دستش بوی غذا میداده،اگه دست همسترت پوست انداخته حتما یه بیماری گرفته ببرش دامپزشکی،اقا رضا نترسید منم همستر دارم هزار بار دستمو گاز گرفتن چیزی نشده فقط با اب و صابون دستتو بشور،اگه همسترت مریض بوده و گاز گرفته برو دکتر ولی بنظر من زیادی جدی گرفتینش من خودم دوساله همستر دارم،اونم یه عالمه سلام میبخشید من دوتا همستر خونگی دست اموز شده دارم میخواستم راجب تب کریمه کنگو بپرسم آیا این بیماری در همسترهای خونگی نیز وارد میشه ممنون میشم جواب بدین مرسی. با سلام تشکر بابت مطالب خوبتون سلام من چند روز پيش همسترم انگشتمو گاز گرفت و خون اومد الان چند روزه كه رويگردنم جوش هاي خيلي بدي زدم كه تا حالا سابقه نداشته روز به روزم داره بيشتر ميشه يني ممكنه كه از همسترم مريضي گرفته باشم؟ سلام سلام اقای دکتر درسته که میگن اگر پشت همستر مرطوب باشه یعنی اون مریضه سلام اطرافیان من میگن همستر بیماری مییاره بیماری هایی مثل تاعون آیا این حرف درسته لطفا کمکم کنید کم کم کم کم دارم همستر مو از دست میدم چون اجازه نمیده نگه دارمش لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا منو کمک کنید همستر خود را به هیچ وجه نشویید و اب نزنید زیرا که همستر شما دارای عفونت می گردد گوش ان کوچک میشود به مرور زمان چشمهایش کور میشود اگر میخاهید همسترتانتمیز باشید خاک ارره زیر پایه شان بریزید تا بوی ان گرفته شود و هر 2هفته یبار خاک انرا عوض کنید فقط بیماری دارد ولی همستر های سوری و روبروفسکی هیچ بیماری مشترک با انسان را ندارد من دو جای دستم به اندازه یک عدس خشکی زده بود یکمی هم قرمز شده خیلی هم میخواره ازاون موقع دوهفته گذشته ولی خشکی دستم زیادتر شده درد نمیکنه به اندازه پشت ناخون شده آیا این بیماری پوستی ازهمسترم هست ممنون میشم پاسخ بدید سلام من تازه همستر خریدم اون همستر کوتوله هست یک بار شوهرم رو گاز گرفت و از دستش خون امد ولی امپور قبلا زده بود از حرف هایی که کگگفتید ترسیدم اقای دکتر به من بگید گه شوهرم دو سماه پیش امپور زده مریضی میگیرع چیکار کنم بویه بد ندن:/دارم خفه میشم من می خوام بگیرم اما مامانم میگه مریضی میاره. | از نجاری فقط به درخت سرو حساسیت دارن بعدم خاک اره نرم باشه چوب نیز توش نباشه آیا خریدنش مشکلی داره. یا مریضی بدی داره. اگر دستمو گاز بگیره مشکلی پیش نمیاد. لطفا بگید من یه جا سمت خونمون دیدم گفت قیمتش 20 هزار تومان است و خیلی هم کوچولو و ریزه پیزس وهمین طور نازه .. ... یعنی خطرناک ??? سلام خسته نباشید اگه همسترو دامپزشک ببریم بازم این بماری ها هستن سلام شب تون بخیر ،ببخشید می خواستم بپرسم آیا گاز گرفتن همستر کوچک خطردارد؟ پسر ۹ سال دارم که همستر گاز گرفت اندازه یه سوراخ سوزن کار خواصی باید بکنم؟ | سلام.منم پسرم و همستر گاز گرفت شما چیکار کردین؟ | خواهشا اگه کاری انجام دادید ب منم بگید سلام و خسته نباشید خدمت شما تروخدا کمکم کنید همسترم زیر گلوش یک غده ماننده ک باد داره الان دیدم همچین چیزی شده تروخدا بگین چیه چکار کنم طفلکیو 
من میخواهم همستر ربروسکی بخرم.آیا این حیوان بیماری قابل انتقال به انسان دارد؟راهنمایی کنید سلام همستر نر من دسشویی آب شیرین رنگ داره و مثل قبلا فعالیت نداره و پشتش هم قوز داره باید چکار کنم لطفا را هنمایی کنید09154059256 | رنگ ادرارش باید شیری رنگ باشه.قوز هم هم طبیعیه.من 16 تا همستر دارم.دستم را هرشب گاز میگیرن .ولی مهم نیست .فقط بلا فاصله ضد عفونی کنی.من مرتب لانشون را تمیز میکنم و اونها هم دستم را بخاطر بوی غذا گاز میگیرن .یا اگر اذیتشون کنم یا احساس خطر کنن .وگر نه الکی گاز نمیگیرن.حتما بهشون پلت و یا دانه پارس بدهید.البته هویج و کاهو ایرانی و سیب زمینی ابپز و ....نون خشک لواش و تافتون گل کلم ...... سلام من یه همستر دارم خیلی بازیگوشه و همش شیطونی میکنه با مطالبی که گذاشتید متوجه شدم هیچ بیماری نداره و از این هم هیچ ترسی ندارم که منم بیمار شم ازش (اگه میخواید همستر بخرید اول راجبش کامل تحقیق کنید که بعد پشیمون نشید) راستی اسم همستر کن قارا هست چون سیاهه و قارا معنیش میشه سیاه ببخشید همسترم افتاده تکون نمیخوره حامله هم هست الانم فقط زایمانش هس چند بارم منو دندون گرفته خون زیادی اومده چند جاهم خوندم که باعث میشه بیماری همستر منتقل بشه منم ترسیدم میخواستم ببینم افتادگی الانش بخاطر مریضی هس یا زایمانش ولی فقطی گرفتم سالم بود من همستر دارم و اسهال داره و نمیدونم چه کار کنم که خوب شه سلام ببخشید همسترم انگشتمو گاز گرفت باید چیکار کنم آیا مریضی میگیرم؟ سلام آیانگهداری همستردرداخل خانه باعث بیماریهای مرموز مثل در استخوان پا میشود 
خسته نباشید
یک سوال از خدمتتون داشتم. جنابعالی یا دکتر میرزمانی اطلاع دارید از این خبر که گفته می شه وزارت ارشاد به کتب مرتبط با همستر دیگه مجوز نمی ده؟ ممنون می شم راهنماییم کنین که این خبر درست هست یا نه.
با سپاس فراوان