حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «علی‌اصغر ودایع خیری» متولد تهران است و تحصیلات متوسطه خود را در رشته هنر و تحصیلات دانشگاه را در رشته کارگردانی سینما گذرانده است. وی که فعالیت هنری را از عکاسی خبری، مستند اجتماعی و محیط زیست آغاز کرد، در سال ۱۳۹۴ از دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران به دانشکده دامپزشکی منتقل شد تا به‌عنوان مسئول روابط عمومی دانشکده دامپزشکی مشغول به خدمت شود.
وی سال گذشته به درجه بازنشستگی از پست مسئولیت روابط عمومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران نائل شد و آن‌گونه که خود می‌گوید، شغل دولتی‌اش به اتمام رسید. خیری از دوران فعالیت در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران به‌عنوان یک دوره ارزنده یاد می‌کند که به تجربیات او در مورد دام و اهمیت دام و دامپزشکی در کنار بهترین استادان این رشته، افزود. خیری هم‌اکنون فعالیت خود را بر ساخت مستندهای حوزه طبیعت و دامپزشکی معطوف کرده و آخرین کار او، یک مستند اجتماعی از وضعیت دریاچه هامون است.
حکیم مهر: در مدت فعالیت در روابط عمومی دانشکده دامپزشکی، چه مشکلاتی در حوزه اطلاع‌رسانی دامپزشکی داشتید؟
در رشته دامپزشکی ظرفیت‌های بسیار زیادی وجود دارد که اهمیت آن در جامعه نقش بسزایی ایفا می‌کند. همچنین از طرفی می‌تواند نقش موثری در محیط طبیعی رشته محیط زیست ایفا نماید، ولی متاسفانه این تعامل در حد مطلوب وجود ندارد.
حکیم مهر: شما در حوزه مستندسازی هم کارهای قابل قبولی ارائه داده‌اید که یکی از آنها در مورد هامون بوده است. لطفا کمی در مورد آن توضیح دهید.
رشته دامپزشکی همانطور که گفتم ظرفیت‌های بالایی دارد که یکی از این ظرفیت‌ها مستندسازی است. ساخت فیلم‌های مستند در شاخه دامپزشکی چه برای استادان نامدار ایران یا گونه‌های در معرض خطر یا دانش بومی که در جوامع محلی وجود دارد، از جمله آثار بنده است. بنده این افتخار را داشتم که چند اثر به‌صورت مستند پرتره برای چند استاد شاخص رشته دامپزشکی بسازم.
حکیم مهر: برای کدام اساتید؟
اولی پرتره دکتر علی اسلامی به نام «دانشکده تا دانشکده» و دیگری اثر دیگری به نام «عباس‌آباد» که شرح زندگی دکتر عباسعلی اطمینانی بود.
حکیم مهر: مستند هامون به چه می‌پردازد؟
کاری که الان در دست ساخت دارم، کمی متفاوت از کارهای گذشته‌ام است و این‌بار به سراغ یک سوژه تازه رفتم. یکی از دغدغه‌های من محیط زیست انسانی است که با خشکسالی‌های پی‌درپی به کشاورزی و دامداری و همچنین معماری سنتی آسیب وارد کرده است. پیشتر هم سراغ این موضوعات در نقاط مختلف ایران رفته بودم و هر بار متاثر از اینکه از یک مستندساز کاری بیش از ضبط تصاویر قبل تخریب و از بین رفتن بر نمی‌آید. این‌بار به سراغ دریاچه هامون در سیستان و بلوچستان رفتم.
دریاچه هامون در شرقی‌ترین نقطه ایران، سال‌هاست که با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند. در حالی که مردمان این خطه معیشت خود را به حیاط این دریاچه آب شیرین گره زدند. خشکسالی‌های پی‌درپی باعث خشک شدن و از بین رفتن کشاورزی و دامداری شده و از طرفی مهاجرت‌های گسترده به سایر نقاط را رقم زده است. در این شرایط گروهی از مردم جامعه محلی منطقه دست به کار شدند و با کاشت «لویی» یا همان نی و ارتقای سطح آگاهی منطقه نسبت به حفظ و نگهداری طبیعت دریاچه تلاش می‌کنند.
حکیم مهر: خشکسالی هامون که به آن اشاره کردید، چه تاثیرات مخربی بر زندگی و معیشت دام و دامداران منطقه گذاشته است؟
خشکسالی‌ها بر روی دامداری و کشاورزی و صید سنتی که معیشت اصلی مردم منطقه است، آسیب جدی وارد کرده است. در زابل نژادی از گاو وجود دارد که در نوع خود کم‌نظیر است. گاو اصیل سیستانی از نوع گوشتی است و گوشت آن با سایر گونه‌ها متفاوت است، چرا که بافت چربی آن با گوشت عجین شده و از این رو گوشت گاو اصیل سیستانی بسیار لذیذتر از گوشت سایر گاوهاست. این نوع دام می‌تواند به راحتی از نی تغذیه کرده و پروار شود، به طوری که 18 ماه پس از تولد، وزن آن به یک تن هم می‌رسد. مقاومت به برخی از بیماری‌های دامی که بسیاری از گاوهای دیگر نژادها را درگیر می‌کند، از دیگر ویژگی‌های این نوع گاو است. شرایط اقلیمی خاص منطقه که به لحاظ کم آبی، بادهای موسمی و طوفان‌های شن به وجود آمده، به گونه‌ای است که به جز گاو اصیل سیستانی، هیچ‌کدام از گاوهای دیگر نژادها توانایی سازگاری با این شرایط را ندارند.
حکیم مهر: آیا این گونه کمیاب گاو زابلی هم دستخوش این خطرات شده است؟
خشکسالی دشت سیستان که بر بسیاری از امور این منطقه اثر سو گذاشته، پرورش و تولید گاو اصیل سیستانی را نیز دستخوش ناملایمات اقلیمی و طبیعی کرده است. از آنجا که گاو اصیل سیستانی از نوع گوشتی است، میزان مصرف علوفه آن زیاد است و در مقابل کشاورزان و دامدارانی که متاثر از خشکسالی‌ها درآمد چندانی ندارند، دیگر نمی‌توانند علوفه این دام را تامین کنند.
تداوم خشکسالی‌ها و هزینه‌های زیاد پرورش گاو اصیل سیستانی، رفته‌رفته موجب شد تا دامداران و کشاورزان رغبت خود را برای پرواربندی این نوع دام از دست بدهند، به طوری که هم‌اکنون پرورش این نوع گاو درمنطقه سیستان به دست کشاورز و دامدار جزو موارد بسیار نادر است.
حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...
این مستند تلاش می‌کند زحمات گروهی از مردم منطقه را که با تکیه بر دانش بومی سعی دارند با کاشت «لویی» یا همان نی در حفظ و نگهداری دریاچه هامون و در نتیجه حفظ دامپروری و کشاورزی موثر واقع بشوند، به تصویر بکشد. تامین گوشت و پروتئین مردم منطقه وابسته به همین دریاچه است؛ گویی این دریاچه برای مردم منطقه حکم مادر دارد. اگر این دریاچه مانند گذشته احیا شود، چه بسا گوشت و ماهی را تا استان‌های دیگر نیز تامین نماید.
در پایان عوامل ساخت مستند را معرفی می‌کنم. تهیه‌کننده و کارگردان: علی‌اصغر ودایع خیری، نویسنده: محمد رستگار، مدیر تولید: مهدی مهدی‌نژاد، مدیر تصویربرداری: علی‌اصغر ودایع خیری و مجری طرح: روشابوم فردا.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
برای اقای خیری با روحیه خوبی که دارند و دراین شرایط نامطلوب کرونا به این موضوعات میپردازند آروزی موفقیت دارم جای فیلم و مستند در رشته دامپزشکی خیلی خالیه .دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران چند سال قبل یه جشنواره برگزار کرده بود باعنوان فیلم ۳۰۰ که اگر ادامه پیدا میکرد .کلی استعداد تا بحال کشف شده بود . | جشنواره فیلم سیصد خیلی پویا بود درصورت ادامه فضای این رشته خمود رو رونق می بخشید. 
بسیار هنرمند توانمند و خوش فکری هستند. نژادهای گوشتی با حداقل علوفه و علوفه فقیر بازدهی خوب از خصوصیات نژاد سیستانی است امید است احیا شود اقای ودایع خیری یکی از موفق ترین و دلسوز ترین نیروهای دانشگاه بود .هم در کار دولتی موفق بود و هم در عرصه سینما و امور فرهنگی ،اجتماعی هستند.ایکاش .بیشتر از تجارب شون استفاده بشه. 
