حکیم مهر: تیمی از پژوهشگران با
بهرهگیری از اطلاعات پایگاه دادههای ژنتیک جهانی، طیف وسیعی از دیانای سگها
را برای کاوش عمیقتر در تکامل نژادهای این جانور مورد استفاده قرار داده و
توانستند کدهای ژنتیکی این حیوان را شناسایی کنند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از آنا، تیمی از دانشمندان در قالب
پروژه Dog۱۰K نزدیک به ۲
هزار نمونه دیانای سگها را که شامل طیف متنوعی از منابع میشد مورد مطالعه قرار
دادند. گونههای بررسی شده شامل ۳۲۱
نژاد مختلف سگ خانگی، سگ وحشی، کایوت و گرگ میشود. در ادامه تمام این نمونهها با
دی ان ای یک سگ ژرمن شپرد به نام میشکا مقایسه شد.
طی این پژوهش گسترده، محققان بیش از ۴۸ میلیون نقطه ژنتیکی را کشف
کردند. در این میان کشف قابل توجه آنها، شناسایی حدود سه میلیون تفاوت پلی
مورفیسم تک نوکلئوتیدی SNP در هر
نژاد سگ بود. SNP ها که
اغلب بهعنوان snips تلفظ
میشوند، اساساً تغییرات ژنتیکی کوچکی هستند که نقش مهمی در تنوع ژنتیکی غنی که در
بین انسانها و سگها دیده میشود، بر عهده دارند.
گفتنی است در میان نژادهای مورد مطالعه، محققان توانستند ۲۶ هزار توالی ژنتیکی که ژرمن
شپرد موسوم به میشکا وجود داشت اما در سایر نژادها دیده نمیشد را شناسایی کنند.
در نقطه مقابل اما ۱۴
هزار توالی ژنتیکی در نژادهای دیگر وجود داشت که میشکا فاقد آنها بود.
«جف کید» (Jeff
Kidd)، استاد ژنتیک انسانی و پزشکی محاسباتی و
بیوانفورماتیک در دانشکده پزشکی دانشگاه میشیگان، در این رابطه میگوید: ما تجزیهوتحلیلی
گسترده انجام دادیم تا ببینیم که سگها چقدر شبیه به یکدیگر هستند و در نهایت به
این نتیجه رسیدیم که میتوانیم آنها را به حدود ۲۵ گروه اصلی تقسیم کنیم که
تقریباً با آنچه مردم بر اساس منشأ نژاد، اندازه و رنگبندی و نوع سگها انتظار
داشتند، مطابقت دارد. اکثر این تفاوتهای ژنتیکی مربوط بهظاهر فیزیکی یا
مورفولوژی سگها بود.
لازم به ذکر است که از نظر تنوع ژنتیکی، گرگها حدود ۱۴ درصد بیشتر از سگهای اهلی
دارای گوناگونی بودند و جالب اینکه سگهای وحشی که با انسانها در محیطهای شهری
همزیستی میکنند اما حیوان خانگی نیستند، تنوع ژنتیکی بیشتری نسبت به سگهای نژاد
دار داشتند.
به گزارش آنا، این مطالعه همچنین تعداد غیرعادی بالایی از
رتروژن ها را سگها شناسایی کرد. رتروژن ها، ژنهایی هستند که با تبدیل RNA به DNA
و جابجایی درون ژنوم تشکیل میشوند. از ۹۲۶ رتروژن کشفشده، نمونهای به
نام FGF۴ بسیار مهم محسوب میشود
زیرا باعث ایجاد پاهای کوتاه در نژادهایی مانند داش هوند و کورگی میشود.
کید در پاین توضیحاتش خاطرنشان میکند: سگها تمایل دارند
مقدار بیشتری از رتروژن ها داشته باشند که منجر به جهشهایی شده است که برای آن
انتخاب شدهاند. ما اکنون مشتاق هستیم تا درک کنیم چرا چنین رتروژن هایی اغلب در
سگها ظاهر میشوند.
شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله Genome Biology منتشر شده است.