رئیس موسسه ملی اقیانوس شناسی : کشند قرمز را پیش بینی می‎کنیم

حکیم مهر - رئیس موسسه ملی اقیانوس شناسی از افتتاح مرکز ملی پیش بینی و هشدار مخاطرات دریایی خبر داد و گفت: با راه اندازی این مرکز می توانیم 5 مخاطره دریایی شامل امواج ناشی از باد، سونامی، جریانهای شکافنده، کشند قرمز و توفانهای حاره ای را پیش بینی کنیم.
دکتر وحید چگینی با بیان اینکه مرکز ملی پیش بینی و هشدار مخاطرات دریایی در چند مرحله و به تدریج کامل خواهد شد، افزود: در مرحل اول راه اندازی مرکز ملی پیش بینی و هشدار مخاطرات دریایی قادر به پیش بینی امواج ناشی از باد در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر خواهیم بود.

رئیس موسسه ملی اقیانوس شناسی با تاکید بر اینکه با استفاده از این مرکز قادر به پیش بینی مخاطرات دریایی تا 96 ساعت (4 روز) آینده خواهیم بود، ادامه داد: اولین داده های این هشدار در روزهای اخیر منتشر شد و بر اساس داده های به دست آمده از این مرکز پیش بینی شد که امروز یکشنبه 23 بهمن ماه خلیج فارس توفانی است و ارتفاع امواج به 3 متر خواهد رسید.
سونامی مخاطره دریایی در سواحل جنوبی کشور

وی با اشاره به اقدامات این موسسه در زمینه پیش بینی سونامی در سواحل جنوبی کشور، خاطر نشان کرد: تاکنون موفق به تدوین سناریوهای مختلف در خلیج فارس و دریای عمان شدیم به این گونه که گسل مکران را به 10 بلوک 100 کیلومتری تقسیم کردیم و در هر بلوک با فرض وجود زلزله هایی با شدتهایی بیش از 7 ریشتر، تبعات آن را با مدلهای ریاضی بررسی کردیم.
چگینی اضافه کرد: با استفاده از سناریوهای مختلفی که به دست آمد، میزان ارتفاع امواج، پیشروی امواج و زمان رسیدن امواج به سواحل کشور و کشورهای اطراف و شناسایی مناطق پر خطر را مشخص کردیم.
رئیس موسسه ملی اقیانوس شناسی پیش بینی دقیق وقوع سونامی در کشور را منوط به تجهیز سواحل به سیستم های "دارت" دانست و خاطر نشان کرد: دستگاه دارت (DART) گران قیمت است و در صورت اختصاص بودجه ای در حدود 12 میلیارد تومان می توان این دستگاه را خریداری و در محل گسل نصب کرد. در غیر این صورت با استفاده از سنسور یا حسگرهایی که در خشکی نصب شده فعالیت گسل مکران رصد می شود.
وی به تعامل این موسسه با مراکز تحقیقاتی مرتبط اشاره و اضافه کرد: با همکاری پژوهشگاه هایی مانند موسسه ژئوفیزیک و پژوهشگاه بین المللی مهندسی زلزله که حسگر های زلزله در سواحل نصب کرده اند وقوع سونامی را در سواحل پیش بینی می کنیم. ولی تا زمانی که سیستم اصلی "دارت" نصب نشود این اقدامات کارایی لازم را نخواهد داشت.
چگینی با بیان اینکه گسل مکران هر 80 تا 100 سال فعال شده است، یادآور شد: آخرین فعالیت گسل مکران در سال 1945 میلادی بوده که بیش از 4 هزار نفر کشته شدند.
جریانهای شکافنده

رئیس موسسه اقیانوس شناسی، جریانهای شکافنده را از دیگر مخاطرات دریایی کشور نام برد و گفت: در حال حاضر با مدل سازی سواحل انزلی، محل وقوع جریانهای شکافنده و شدت این جریانها را می دانیم.
وی از مدل سازی کل سواحل  گیلان و مازنداران در سال آینده خبر داد و اظهار داشت: امیدواریم که تا پایان سال 91 بتوانیم با دقت کامل وضعیت جریانهای شکافنده را در سواحل شمالی در استانهای گیلان و مازنداران را پیش بینی کنیم.
به گفته چگینی پیش بینی و هشدار جریانهای شکافنده می تواند تا حدی جلوی تلفات انسانی را در منطقه می گیرد.
توفانهای حاره ای

توفانهای حاره ای مخاطره دریایی دیگری است که چگینی درباره آن چنین توضیح داد: توفانهای حاره ای توفانهایی ناشی از یکسری "چرخند" هستند که مانند توفانهای "گنو" می تواند آسیب جدی به سواحل وارد کند.
وی ادامه داد: توفانهای حاره ای باعث ایجاد موج و خیزاب در دریا می شود و با ورود امواج به سواحل لطمات زیادی را به سواحل، بنادر، اسکله ها و کشتی می شود. از سوی دیگر چون موجب ورود هوای مرطوب می شود از این رو هوای باران زا همراه با سیل و نابودی زیر ساختها را به همراه دارد.
رئیس موسسه اقیانوس شناسی با بیان اینکه توفانهای حاره ای خطراتی از سوی دریا و خشکی برای سواحل به همراه دارد، یادآور شد: مدل سازی توفانهای حاره ای از برنامه های سال 91 این موسسه است که با راه اندازی مرکز مخاطرات دریایی در این راستا اقدام می شود.
کشند قرمز

چگینی با اشاره به شکوفایی جلبکی کشند قرمز در سواحل جنوبی کشور، افزود: با مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است، با استفاده از تصاویر ماهواره ای موفق به پیش بینی دمای سطحی آب و کلرفیل A  شدیم و درصدد هستیم تا در سال 91  الگوریتمی تدوین شود تا بر اساس آن بتوانیم از چند روز قبل وقوع کشند را پیش بینی کنیم.