گزارشی از نشست پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی

سازمان محیط‌زیست در پارک پردیسان، سه شنبه میزبان خبرنگارانی بود که به نشست پروژه حفاظت از یوز آسیایی دعوت شده بودند تا مدیر این پروژه گزارش عملکرد خود را در فاز اول ارائه کرده و اولویت‌های کاری فاز دوم را معرفی کند. در این نشست که معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست،‌مهدی کامیاب، رئیس بخش محیط‌زیست و انرژی و سوانح دفتر عمران ملل متحد حضور داشتند در ابتدا علیرضا جورابچیان که یکی از پیشکسوت‌های این سازمان است و چند سالی است مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی شده، در جمع خبرنگاران با اشاره به تمدید 4 ساله این پروژه اعلام کرد: با توجه به دستاوردهای فاز اول پروژه حفاظت از یوزپلنگ، حفاظت از زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی اولویت اول فاز دوم پروژه خواهد بود که باید با توجه به نقش مشارکت جوامع محلی،‌تشکل‌های بومی در منطقه تقویت شوند تا حفاظت بهتری از زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی به عمل آید. وی همچنین از افزایش نیروهای حفاظتی و وسایل نقلیه زیستگاه‌های یوزپلنگ خبر داد و اظهار داشت: با کمک سازمان حفاظت محیط‌زیست، اداره هماهنگی گارد و امور استان‌ها و اعتبارات ادارات کل محیط‌زیست، تاکنون به طور دقیق نیرو‌های حفاظتی این پروژه 2 برابر و وسایل نقلیه آن تا 100 درصد افزایش یافته است. جورابچیان با اشاره به استفاده دوربین‌های ساخت کشور در برآورد جمعیت یوزپلنگ افزود: ردیاب ماهواره‌ای طراحی و ساخته شده که در حال تست و آزمایش است. با توجه به اینکه وزن این ردیاب‌ها نسبت به نمونه‌های مشابه آن کم است، جورابچیان اظهار امیدواری کرد که این ردیاب‌ها مورد توجه متخصصان هم قرار بگیرند.بحث توانمندسازی پتانسیل‌های بومی هر منطقه در افزایش سطح کیفی پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی یکی از پیشنهادات «وطن‌امروز» بود که علیرضا جورابچیان در پاسخ به آن از برگزاری 9 کارگاه مشورتی درون زیستگاه‌های یوزپلنگ به منظور توانمندسازی محیط‌بانان شاغل در پروژه خبر داد و گفت: محیط‌بانان با نحوه برقراری ارتباط با اقشار مختلف جوامع محلی آموزش‌های لازم را دیده‌اند. به گفته وی برای افزایش انگیزه کاری محیط‌بانان مقرر شده است هر 3 ماه یک‌بار، از محیط‌بانان زیستگاه‌های 10گانه یوزپلنگ که اقدامات مثبتی در زمینه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی انجام داده‌اند، پس از بررسی‌های کارگروه ویژه در سازمان تقدیر شود.مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ، همچنین در پاسخ به سؤالی درباره ارتقای سطح مناطق حفاظتی و افزایش پاسگاه‌های حفاظتی در زیستگاه‌های یوزپلنگ و احداث آن گفت:‌ در فاز دوم پروژه با دریافت اعتبارات لازم در نظر داریم تعداد محیط‌بانان را از 40 نفر به 70 نفر افزایش دهیم.از سوی دیگر علیرضا جورابچیان با اشاره به بررسی‌ها و پیگیری‌های به عمل آمده در زیستگاه‌های یوزپلنگ در کل کشور اظهار داشت: هم‌اکنون جمعیت یوزپلنگ 100ـ70 قلاده است که با تصاویر و مدارک موجود قابل اثبات است. وی همچنین خاطرنشان کرد که شکار یوزپلنگ آسیایی 20 میلیون تومان جریمه دارد.در بخش پرسش و پاسخ این نشست، از مسؤولان پروژه حفاظت از یوز‌آسیایی درباره تولید نمونه‌های آزمایشگاهی بر اساس علم ژنتیک از یوز آسیایی پرسیدیم و اینکه آیا در موازات با پروژه حفاظتی برای احیای این‌گونه در حال انقراض، استفاده از شیوه‌های ژنتیکی را در دستور کار خود قرار داده‌اند یا خیر؟ فرهادی‌نیا، از کارشناسان سازمان محیط زیست در پاسخ به این سوال با اشاره به اینکه اگر همانندسازی هم انجام شود، توله‌های به دنیا آمده قابل معرفی به طبیعت نیستند، خاطرنشان کرد: براساس مطالعات و بررسی‌های ما، یوزپلنگانی که از این راه متولد می‌شوند آمادگی زندگی در طبیعت را ندارند و تنها می‌توانند محیط‌های پرورشی را تحمل کنند. وی با بیان اینکه شاید بشود از این نمونه‌ها برای کارها و فعالیت‌های آموزشی استفاده کرد، گفت: در حال حاضر مرکز رویان به دنبال نمونه است اما با توجه به اینکه زنده‌گیری این حیوانات با ریسک فراوانی همراه است، یافتن نمونه‌های مناسب کار بسیار مشکلی است.از سوی دیگر در پایان برنامه، مهدی کامیاب، نماینده سازمان عمران ملل متحد با اشاره به تعهد سازمان ملل مبنی بر تامین اعتبار
500 هزار دلاری فاز دوم پروژه یوزپلنگ آسیایی گفت: با توجه به ظرفیت‌سازی‌های صورت گرفته در ارتباط با حفاظت علمی یوزپلنگ آسیایی، نیاز به تجدید و تمدید این پروژه نخواهد بود.همچنین کامیاب از پیگیری پروژه بین‌المللی سیستم مناطق حفاظت شده به صورت پایلوت در منطقه خارتوران خبر داد و افزود: پروژه‌های بین‌المللی زیست‌ بوم زاگرس، حفاظت از تالاب‌ها و پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در حال حاضر با هدف حفظ تنوع زیستی اکوسیستم و گونه‌ها با توجه به منابع مالی محدود در اختیار سازمان ملل متحد در دست اقدام است.