اینکه دامپزشکی بگوید که من شماره نظام نمی‌گیرم که کسی روی من نظارت نداشته باشد، تخلف است/ همکاران دامپزشک فعالیت درمانگران غیردامپزشک را گزارش نمایند

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: به نظر می‌رسد که مساله رسیدگی به معضل «درمان غیرمجاز» یکی از گره‌های کور قوانین سازمان دامپزشکی و نظام دامپزشکی کشور است؛ خاص آنکه سازمان نظام دامپزشکی فقط می‌تواند در مورد تخلف آن دسته از همکارانی ورود کند که حتما به عضویت نظام دامپزشکی درآمده باشند و کارت عضویت دریافت کرده باشند.

رئیس جامعه دامپزشکی حیوانات کوچک معتقد است که این گره در حوزه پزشکی هم وجود دارد: «اینکه کسی بگوید که من شماره نظام نمی‌گیرم که کسی روی من نظارت نداشته باشد، خلاف است. طبق قانون تمام آنهایی که از دانشگاه‌های معتبر فارغ‌التحصیل می‌شوند، موظف هستند که شماره نظام دامپزشکی بگیرند و بر اساس قوانین جاری نظام دامپزشکی کار کنند.»

«دکتر فرخ‌رضا کبیر» در گفت‌وگو با حکیم مهر تصریح می‌کند: «پیشنهاد بنده این است که با توجه به سیستم‌های کامپیوتری موجود، برای کسانی که تازه فارغ‌التحصیل می‌شوند، یک پرونده موقت تشکیل و این گونه موارد در آن قید شود. بالاخره این شخص اول تا آخر باید مجوز کار بگیرد تا کار کند. حتی اگر بخواهد به خارج از کشور هم برود، به تاییدیه اینکه عضو نظام دامپزشکی ایران بوده احتیاج دارد. آن موقع او را بازخواست کنند که مشخص شود که کار خلاف انجام داده و مجبور شود مراحل قانونی را طی کند.

حکیم مهر: آقای دکتر، چرا اگر یک دامپزشک عضو نظام نباشد، نظام دامپزشکی نباید بتواند که به تخلفات او رسیدگی کند؟

دقیقا شبیه همین مشکل در حوزه پزشکی هم وجود دارد؛ در واقع ما باید در ابتدا یک تعریف از درمانگر غیرمجاز ارائه کنیم. از نظر بنده درمانگر غیرمجاز دو دسته است؛ حالت اول اینکه شخص دامپزشک است و مجوز کار ندارد و حالت دوم اینکه شخص اصلا دامپزشک نیست و اینها خیلی با هم فرق می‌کنند. ممکن است یک دامپزشک پروانه کار نداشته باشد و اقدام به درمان کند که این مصداق کار بدون اجازه و بدون پروانه است و قابلیت پیگیری دارد. در حالت بعدی شخص اصلا دامپزشک نیست و اقدام به درمان می‌کند که ماجرای این دو زمین تا آسمان با هم متفاوت است.

حکیم مهر: لطفا هر دو حالت را تشریح کنید.

شخصی که دامپزشک نیست و در کار دامپزشکی دخالت می‌کند، تا آنجا که من اطلاع دارم باید پیگیری‌های لازم و شکایت از او از طرف اداره کل دامپزشکی استان یا نظام دامپزشکی صورت گیرد. اما نظام دامپزشکی و اداره کل نیاز به یک گزارش دارند، چون تعداد بازرسین آنها به اندازه‌ای نیست که بتوانند همه جا سرکشی کنند، بنابراین نیاز مبرمی هست که اگر همکاران دامپزشک ما چنین فردی را می‌بینند، گزارشی راجع به آن بدهند که سازمان‌های مربوطه بتوانند آن را پیگیری کرده و به نتیجه برسانند.

اما در رابطه با فردی که دامپزشک است، مسائل مختلفی را در بر می‌گیرد. وقتی یک نفر دامپزشک است، در یک شرایط اورژآنسی یا مثلا اینکه در منزل یکی از دوستان یا یک جای خاص باشد که حیوانی نیاز به کمک و حمایت داشته باشد، آیا آن دامپزشک می‌تواند بگوید که چون من پروانه ندارم، این کار را نمی‌کنم؟ قاعدتا خیر. اما یک زمان است که شما می‌بینید در یک مرکز معتبر دامپزشکی و جایی که به شکل قانونی کار می‌کند و مجوز کار گرفته است، چند نفر از افراد فاقد مجوز هم کار می‌کنند که در این مورد هم باز زیرشاخه‌هایی وجود دارد. اگر در حضور دامپزشک مجوزدار کار کنند و در حال کسب تجربه باشند، یک ماجراست و یک زمانی هست که یک دامپزشک مجوزدار، آن مکان را به افرادی که مجوز ندارند، سپرده و آنها تحت پوشش آن مجوز رسمی کار می‌کنند که این هم خودش غیرمجاز است.

اما مساله ای که وجود دارد این است تعداد افرادی که می‌توانند این مساله را دنبال کنند، زیاد نیست. به هر حال نمی‌توان برای هر مطب یک مراقب قرار داد که ببینند شخص چه می‌کند و چه نمی‌کند. بعضی وقت‌ها هم هست که به دلایل مختلف در یک مطب اتفاقی می‌افتد و به اجبار آن شخصی که صاحب پروانه است، به مدت چند ساعت آنجا را ترک می‌کند و مجبور است برای شرایط خاص از یکی دو نفر استفاده کند که در مورد آن هم نمی‌توان گفت که کار خلاف انجام داده است. تمام اینها تقسیم‌بندی‌های خاص خود را دارد.

حکیم مهر: اینکه شخص دامپزشک باشد اما برای پیشگیری از پیگیری تخلف، عضو نظام دامپزشکی نشود، چطور؟

اینکه کسی بگوید که من شماره نظام نمی‌گیرم که کسی روی من نظارت نداشته باشد، خلاف است. طبق قانون تمام آنهایی که از دانشگاه‌های معتبر فارغ‌التحصیل می‌شوند، موظف هستند که شماره نظام دامپزشکی بگیرند و بر اساس قوانین جاری نظام دامپزشکی کار کنند.

حکیم مهر: همین که می‌فرمایید خلاف است را چطور می‌توان رسیدگی کرد؟ چون از یک طرف نظام دامپزشکی ورود نمی‌کند و از طرفی سیر مراحل قانونی در دادگاه‌ها مستلزم صرف وقت و پیگیری زیاد است.

اگر شخص شماره نظام نگرفته باشد و شروع به کار کند، اینجا او را به عنوان دامپزشک در نظر نمی‌گیرند و اگر کسی شکایت کند، چون پرونده‌ای ندارد، به این صورت نخواهد بود که در سابقه او در نظام دامپزشکی چیزی آورده شود، اما به عنوان درمانگر غیرمجاز می‌توان به مراکز بالاتر و قوه قضاییه شکایت کرد و مانع از عملکرد او شد.

حکیم مهر: آیا در اینجا خلاء قانونی وجود ندارد که نظام هم بتواند ورود کند تا برخورد با آنها ساده‌تر شود؟

شاید یکی از کارهایی که بتوان انجام داد این است که با دانشکده‌های دامپزشکی ارتباط برقرار کرد و برای هر فارغ‌التحصیل، قبل از اینکه بخواهد شخصا پرونده مستقیم در نظام دامپزشکی باز کند، برای او یک پرونده موقت سراسری در نظر بگیرند. چون همانطور که می‌دانید عضویت دامپزشکان در نظام بر اساس استان است. مثلا من که نظام دامپزشکی استان تهران هستم، اگر در تهران کار کنم، می‌توانم تحت نظر باشم و اگر در شیراز کار کنم، مرتکب خلاف شده‌ام.

پیشنهادی که بنده چند وقت پیش دادم، این بود که با توجه به سیستم‌های کامپیوتری موجود، برای کسانی که تازه فارغ‌التحصیل می‌شوند، یک پرونده موقت تشکیل داده شود که این گونه موارد در آن قید شود. بالاخره این شخص اول تا آخر باید مجوز کار بگیرد تا کار کند. حتی اگر بخواهد به خارج از کشور هم برود، به تاییدیه اینکه عضو نظام دامپزشکی ایران بوده احتیاج دارد. آن موقع او را بازخواست کنند که مشخص شود که کار خلاف انجام داده و مجبور شود مراحل قانونی را طی کند.

حکیم مهر: به عنوان حرف آخر...

من قبول دارم که قوانین جاری یک مقدار مشکل دارد. مشکل آن هم به چند دسته تقسیم می‌شود که یکی از بزرگترین آنها این است که برخی از امور به نظام دامپزشکی و برخی به سازمان دامپزشکی برمی‌گردد. امیدوارم با این انتخابات جدید که مشارکت بیش از ۵۰ درصدی در آن واقعا امیدوار کننده بود، به نتایج دلخواه برسیم. این تعداد شرکت‌کننده در انتخابات خیلی جالب است. دقت داشته باشید اینکه بیش از ۵۰ درصد از افراد واجد شرایط رای دادند، در حالی است که ما خیلی از افراد را داشتیم که فوت کردند و این جزو آمار است. خیلی از افراد از کشور خارج شدند و خیلی از افراد در سیستم دامپزشکی مشغول به کار نیستند و ما آماری از آنها نداریم. بنابراین بالای ۵۰ درصد شرکت‌کننده ضریب بسیار قابل قبول و جالبی است. امیدوارم با این شرایطی که اتفاق افتاده، بتوان این گپ‌های قانونی را به آرامی در سال‌های پیش رو و با کمک تمام عزیزانی که رای بسیار خوبی آوردند، رفع کنیم و در جهت بهتر شدن شرایط دامپزشکان پیش رویم.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.