پیام متفاوت و آگاهی‏رسان مدیرکل دامپزشکی استان تهران درباره روز بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان

حکیم مهر - سایت اداره کل دامپزشکی استان تهران پیامی از سوی دکتر محمدرضا حزبئی به مناسبت هفته اطلاع رسانی درباره بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان منتشر کرده که از پیامهای مشابه کمی متفاوت است.

به گزارش حکیم مهر، در این پیام کوشیده شده تا به جای صرف ابراز امیدواری برای حل مسائل یا بیان کلیات، آگاهی بخشی به جامعه هدف هم مدنظر قرار گیرد.

متن این پیام بدین شرح است :

" بیش ازیک قرن اززمانی که لوئی پاستورکودک نه ساله ای را ازهاری نجات داد می گذرد وازآن به بعد بیماریهای مشترک یا زئونوزفصل جدیدی رادرتقسیم بندی بیماریها درعلم طب ودامپزشکی ایجادکرد.

اهمیت این بخش ازبیماریها به دنبال اتفاقات وهمه گیریهایی که درجهان اتفاق افتاد بیش ازپیش مشخص گردید. به علاوه شناسایی بیماریهای بازپدید ونو پدید که درسه دهه اخیربیش ازسی بیماری بازپدید ونو پدید   راشناسایی می کنیم.

بیماریهائی که هرکدام درهنگام وقوع معظلی جهانی را به وجود آوردند؛ به طورمثال:

جنون گاوی درسال 1986

تب هموراژیک درسال 1991

آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان 1997 و2003

سارس درسال 2003

نگاهی به تاریخ وقوع بیماریها همزمان با 4 برابرشدن جمعیت جهان درقرن گذشته نکاتی را به ذهن متبادر  می نماید؛ اولا افزایش جمعیت نیازبه غذا راافزایش داده است. این نیازجابجایی مواد غذایی راگسترش داده است؛ ثانیا این افزایش جمعیت باعث جابجایی جمعیت های انسانی شده است که با توجه به وسایل حمل ونقل ، سرعت سرسام آوری به خود گرفته است .

 افزایش جمعیت نیازبه افزایش تولید دام درمحیطهای بسته رافراهم نموده است.

تمام موارد مذکوراحتمال بروزبیماری ورشدوتزایدپاتوژنها وجابجایی سریع آنها ازیک نقطه درکره زمین به نقطه دیگر درسریعترین زمان ممکن را فراهم نموده است.

 برای بیان بهتر موضوع مثال می زنیم: ایالات متحد آمریکا که ازمراقبت های بهداشتی ویژه ای برخورداراست درسال 2003 به طورهمزمان سه بیماری عفونی مختلف(سارس- ویروس نیل غربی-آبله میمونی) راتجربه کرد؛ درحالی که قبل ازآن هیچ یک ازاین بیماریها درآن کشورنبودوهمچنین آنفولانزای فوق حاد پرندگان هم مثال دیگری است که تقریبا تمام جهان را درمعرض خطرقرارداده بود وبرخی متخصصین براین باورند که احتمال بروزیک همه گیری شدید جهانی دیگری درراه است ؛ اگررعایت کنترلها وپیشگیریها نشود.

بیماریهای مشترک در دو جنبه اقتصادی وبهداشت عمومی ازاهمیت ویژه ای برخودارند. درسه دهه اخیربسیاری ازبیماریهای عفونی جدید شایع شده که بسیاری ازآنها زئونوزمی باشند.برخی برای بار اول اتفاق افتاده وبرخی با چهره جدیدی نمایان شده اند. ویروس آنفلوانزا طی 10 تا 12 سال تغییرات ژنتیکی درخود ایجاد کرده است که دراین تغییرات درسال 1918 میلادی وگسترش جهانی آن 500 هزار مورد مرگ مشکوک را درایالات متحده و20 میلیون نفر درسراسر جهان راباعث شد.

1709 عامل بیماری زا توسط WHOدرانسان شناسایی شد که 832 مورد یعنی 49 درصد آن زئونوز هستند ونیزازمیان 156 بیماری نوپدید وبازپدید 114 عامل یعنی 74% زئونوزهستند وافزایش این تعداد دردهه های اخیرتهدیدی جدی برای سلامت عمومی درجوامع بشری است. وقوع این بیماریها واتفاقات بوجود آمده ضرورت فعالیت مشترک فی مابین پزشکان ودامپزشکان یا به عبارت دیگر بین وزارت بهداشت ودرمان وسازمان دامپزشکی کشور را نمایان می سازد.

گرچه با وجود کمیته ها وکارگروههای فی مابین ،  انجام همکاریهای مدنظر درزمینه تبادل اطلاعات؛ اقدامات مشترک پیش گیرانه وتحقیقات صورت می گیرد وتا کنون توفیقات خوبی داشته ایم ولی کنترل ویا ریشه کنی این بیماریها مساعدت وهمکاری سایر دستگاهها ووزارت خانه ها وتوجه جدی دولت ها  رابیش ازپیش می طلبد.              

مختصرا اگر در زمینه انتقال بیماریها توضیح بدهیم.

1-تماس بین انسان وحیواناتی که به عنوان منبع  تغذیه مورد استفده قرارمیگیرند. دامپروران-دامپزشکان ؛ کارکنان دامداریها ، کشتارگاهها، صنایع مواد غذایی؛ کارکنان آزمایشگاهها وتمام مصرف کنندگان غذاها با منشا دامی می توانند درمعرض خطرباشند.

2- تماس با حیوانات که دست آموز و در منازل نگهداری می شوند. افراد خانواده بویژه کودکان ؛ شاغلین حرفه دامپزشکی ، واسطه های خرید وفروش حیوانات بیشتر درمعرض خطرهستند.

3- تماس بین انسان وحیوانات وحشی: کارکنان محیط زیست، شکارچیان؛ صیادان، کارکنان باغ وحش ، کارگران نواحی جنگلی وکوهستانی افرادی هستند که بیشتر درمعرض خطرند.

برخی عوامل هم در اشاعه بیماریهای مشترک موثرند:

-        مسافرت وتجارت بین الملل.

-        تراکم جمعیت، رشد وافزایش شهرنشینی.

-        نقل وانتقال جمعیت دراثرجنگها وقحطی.

-        جهانی شدن ذخایرجهانی ومتمرکز شدن فرآوری مواد غذایی

-        تغییر درفاکتورهای موثر در اپیدمیولوژی بیماریهای منتقله بوسیله مواد غذایی

-        مصرف روبه افزایش داروهای ضد میکروبی وحشره کش ها با نتیجه ظهور مقاومت.

-        تغییرات جوی جهانی( دگرگونی اکوسیستم)

-        اختلال در اقدامات بهداشت عمومی.

-        بیو تروریسم.

برای هرکدام ازاین خطرات سازمانهای مختلف منطقه ای وبین المللی ونیز سازمانهای کشوری دستورالعملها ومراقبتهای ویژه ای را تدوین و به مرحله اجرا می گذارند.

ولی به طورکلی نحوه پیشگیری وکنترل بیماریهای مشترک عبارت است از:

-        شناسایی عفونتهای زئونوتیک ومخازن جدید میکرو ارگانیسمها.

-        بررسی همه جانبه باحمایت ازکارشناسان علمی وآزمایشگاههای پیشرفته مجهزبه تکنولوژِی    بیولوژی مولکولی وایمنی شناسی به همراه بررسی های اپیدمیولوژی.

-        همکاری کامل بین بخشی خصوصا بین تشکیلات بهداشت عمومی ، دامپزشکی.

-        همکاری های بین المللی وملی

-        تحقیقات کاربردی واپیدمیولوژی

-        آموزش عمومی وتخصصی

به هر حال امیداوریم با تلاش ومساعدت همه دست اندرکاران مبارزه با بیماریهای مشترک بتوانیم باکنترل وریشه کنی این بیماریها وتولید غذای سالم که نتیجه آن سلامت آحاد جامعه ورشد وتعالی بیش ازپیش کشورعزیزمان را درپی خواهد داشت. رضایت مردم خوب وعزیزمان را فراهم آوریم."