حکیم مهر - تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو (CCHF) یک بیماری و عفونت ویروسی قابل انتقال بین انسان و حیوان است. CCHF یک مشکل و نگرانی عمده بهداشت عمومی، در بیش از 30 کشور جهان در سه قاره آفریقا، آسیا و شرق اروپا با طیف وسیع و مختلف آب و هوایی و اقلیمی است. براساس مستندات تاریخی سابقه آن حداقل به ده قرن پیش برمی‌گردد. در کتاب ذخیره خوارزمشاه اثر شاگرد ابوعلی سینا جوزجانی به آن اشارات مفصلی شده است و دامنه گسترش آن در آسیای غربی، علایم بالینی و درمان را مفصلا توضیح توضیح داده است.
اولین مستندات مربوط به CCHF در عصر جدید در کشور ما به سال 1348 شمسی برمی‌گردد که یک پایان نامه MPH مربوط به مطالعه همه‌گیری شناسی تب کریمه – کنگو در منطقه سراب آذربایجان شرقی روی جمعیت انسانی و دامی مطالعه نموده است. در سال 1378 بیماری در انسان در شهرکرد به اثبات رسید.
علایم بالینی در انسان در ابتدا با شروع تب خود را نشان می‌دهد و متعاقبا سردرد، درد مفاصل، درد پشت، معده درد، استفراغ، خونریزی از بینی، خونریزی زیرجلدی و به عبارتی سندرم خونریزی دهنده کشنده با درصد مرگ و میر تا 50% خود را نشان می‌دهد. ویروس به میزبانان (انسان و سایر پستاندران و شترمرغ) از طریق خونخواری کنه‌های آلوده منتقل می‌شود. علاوه بر گزش کنه‌ها انسان می‌تواند از طریق تماس مستقیم با خون، ترشحات و بافت‌های انسان بیمار و یا دام آلوده دچار عفونت و بیماری شود.
از سال 1945 میلادی که برای اولین بار در شبه جزیره کریمه در قاره اروپا، بیماری و عفونت شناسایی و تعریف گردید تا کنون کانون‌های جهانی جدیدی در سه قاره مورد اشاره بروز نموده است. همچنین در مناطقی که قبلا بیماری رخ داده است، پس از مدت‌ها کانون‌هایی حادث شده است، به عبارت دیگر به معنی کامل، تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو یک بیماری ویروسی نوپدید و بازپدید قابل انتقال بین انسان و حیوان در سطح جهان می‌باشد.
ویروس عامل بیماری در یک چرخه کنه – مهره‌داران – کنه که در حال گردش می‌باشد و عامل بیماری از طریق تخم کنه‌های آلوده به نسل‌های بعدی کنه انتقال می‌یابد و همچنین نوزادان غیرآلوده کنه با خونخواری از میزبان آلوده می‌توانند ضمن کسب آلودگی، آن را به مراحل بعدی سیر تکاملی کنه انتقال دهند.
بسیاری از پستانداران در مرحله ویرمی (حضور ویروس در خون) می‌توانند ویروس را به کنه‌ها انتقال دهند. پستانداران کوچک، مانند خرگوش به وسیله کنه‌های نابالغ آلوده می‌شوند، می‌توانند به عنوان میزبان تکثیر کننده ویروس اهمیت ویژه‌ای را به خود اختصاص دهند. در صورت گزش نشخوارکنندگان اهلی مانند گاو، گوسفند و بز توسط کنه آلوده، فاز ویرمی (حضور ویروس در خون) به مدت یک هفته گزارش شده است. اکثر گونه‌های پرندگان در برابر عفونت مقاومند ولی در شترمرغ آلوده شده از طریق کنه، ویروس در خون به مدت 4 – 1 روز و در اندام‌های احشایی بیش از 5 روز گزارش شده است. ضمنا دام‌های آلوده فاقد علائم بالینی مشخص می‌باشند و دوره آلودگی کوتاه می‌باشد ( حدود یک هفته که پس از آن این دام‌ها در مقابل آلودگی با ویروس ایمن می‌شوند).
تشخیص سریع بیماری احتمال موفقیت پاسخ درمانی را بالا می‌برد و مهم‌ترین اصل در کاهش تلفات انسانی است.
سایر اقدامات راهبردی و تاکتیکی دیگر جهت محدودسازی یا کاهش کنترل CCHF شامل آموزش اختصاصی پزشکان، پرسنل بهداشتی بیمارستانی، دامپزشکان، آگاهی رسانی به مسئولین بخش سیاسی و اجرایی کشور، اطلاع‌رسانی عمومی از طریق رسانه‌های گروهی، آموزش و ترویج عمومی جهت گروه‌های آسیب‌پذیر نظیر پرسنل بهداشتی و پرستاری و پرسنل دامپزشکی، دامداران، سلاخان، و کارکنان کشتارگاهی، کشتار دام‌ها در کشتارگاه‌های مجاز و صنعتی، نگهداری لاشه حداقل به مدت 24 ساعت و آلایش خوراکی به مدت 48 ساعت در برودت یخچالی، جلوگیری از هرگونه کشتار دام خارج از کشتارگاه و یا خرید گوشت فاقد مهر دامپزشکی، بهسازی دامداری‌های سنتی، مبارزه با کنه‌های ناقل در دامداری‌های نواحی آلوده و کانون‌های فعال بیماری می‌باشد.
خبر مرتبط :
آشنایی با بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
