سرطان کبد در کمین مصرف‏کنندگان خشکبار فله

حکیم مهر - یادداشتی شفاهی و کوتاه از دکتر آراسب دباغ مقدم ، دامپزشک و متخصص صنایع غذایی درباره خطر مصرف خشکبار فله

صنعت غذا در کشور ما دچار یک خلأ قانونی است. مساله را به این نحو شرح می‌دهم که اگر شما به عنوان یک تولیدکننده بخواهید محصولی را فقط بسته‌بندی کنید، قانون از شما می‌خواهد که از چند وزارتخانه پروانه بگیرید، یک مسوول فنی استخدام کنید و تمامی اطلاعات محصول و کارخانه را روی بسته‌بندی آن بنویسید.

درحالی که اگر همین محصول به صورت فله به فروش برسد، تولید کننده این مراحل قانونی را پیش‌رو ندارد.متاسفانه وزارت بهداشت هنوز برای این مساله چاره‌ای نیندیشیده چون محصولات فله در بازار تمام شهرهای کشور به صورت گسترده عرضه می‌شوند و برخورد قانونی با آنها، پروژه‌ای عظیم و پیچیده است. از مشکلاتی که برای خشکبار فله به وجود می‌آید، می‌توان به نشست گردو غبار بر آنها اشاره کرد زیرا گرد و خاک هوا می‌توانند حاوی اسپور (هاگ) میکروب‌های بیماری‌زا باشند. متاسفانه عده‌ای تصور می‌کنند، می‌توانند با تکاندن یا فوت کردن این خشکبار آنها را تمیز می‌کند که این کار اصلا منطقی نیست. مساله تازگی یا کهنگی خشکبار دومین مورد نگران‌کننده‌ است زیرا هیچ سندی بر زمان تولید آنها موجود نیست. سومین نکته مشخص‌نبودن تولیدکننده این محصول است که در صورت بیماری‌زا بودن آن، مصرف‌کننده نمی‌تواند شکایتی از او داشته باشد. مورد چهارم خلأ کنترل کیفی برای این محصولات است چرا که در بازار محصولات فله رقابت معنا ندارد؛ چون تولیدکنندگان نام و اعتباری ندارند که بخواهند از دیگران پیشی بگیرند. پنجمین مساله آلودگی سم آفلاتوکسین در خشکبار است. تحقیقات دانشگاه‌های کشور نشان داده‌اند که موارد بسیار زیادی از خشکبار تولیدشده در مناطق مرطوب یا تحت عملیات پر رطوبت، آلوده به کپک‌های میکروسکوپی هستند؛ کپک‌هایی که سم آفلاتوکسین تولید می‌کنند و این سم قطعا باعث سرطان‌ کبد می‌شود و خطر سقط جنین و عقب‌افتادگی مغز هم برایش گزارش شده است. ششمین مورد هم مساله رنگ و مزه نامطلوب برخی از خشکبارهای فله‌ای است به طور مثال، چربی گردوهای تیره و ارزانی که برای مصرف خورشی فروخته می‌شود، فاسد هستند.