دکتر محمدرضا شیرزادی در آستانه روز مبارزه با بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان (13 تیرماه) استان‌های خراسان رضوی، اصفهان، خوزستان، فارس و کرمان را از استان‌هایی عنوان کرد که بیشترین آلودگی به سالک را دارند و گفت: به غیر از استان‌های مازندران، گیلان و استان‌های شمال غربی کشور، تقریبا انتقال محلی بیماری سالک در تمام استان‌های کشور صورت می‌گیرد.
وی ادامه داد: با توجه به افزایش جمعیت و گسترش شهرسازی‌ها، کشاورزی و ... تقریبا بسیاری از استان‌های کشور به سالک آلوده هستند. از آنجا که موش‌های صحرایی در همه نقاط کشور وجود دارند، وجود پشه خاکی‌ها در لانه‌های موش‌های صحرایی، محل تجمع زباله‌ها و نخاله‌های ساختمانی و لابه‌لای تخته سنگ‌ها باعث انتقال این بیماری به انسان می‌شود.
شیرزادی گفت: ممکن است انتقال بیماری سالک در شهرهایی مانند مشهد، سبزوار، نیشابور، تهران، قم، اصفهان، بم، کرمان، شیراز و یزد و بویژه حاشیه شهرها که جمعیت پشه خاکی‌ها زیاد است و وضعیت جمع‌آوری زباله‌ها و نخاله‌ها به اندازه کافی مناسب نیست، بیشتر صورت گیرد.
علیرغم تحقیقات زیاد، هنوز موفقیتی در برنامه کنترل «سالک» با واکسن صورت نگرفته است
درمان استاندارد و رایگان مبتلایان به سالک در کشور
وی با بیان این که اگرچه تحقیقات زیادی برای تهیه واکسن سالک صورت گرفته اما هنوز موفقیتی در برنامه کنترل این بیماری با واکسن ایجاد نشده است، ادامه داد: اما در کانون‌های آلوده این بیماری مراکز درمان استاندارد سالک تجهیز شده و داروهای رایگان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد. همچنین دستگاه کرایو (یخ زدن محل زخم سالک) که به عنوان درمان استاندارد در دنیا شناخته شده است، در ایران نیز به کار گرفته شده و بیماران به طور رایگان تحت درمان قرار می‌گیرند.
رییس اداره بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان وزارت بهداشت، هزینه درمان هر بیمار مبتلا به سالک را حدود 70 تا 100 هزار تومان عنوان کرد و گفت: برای درمان سالک دو نوع روش درمانی موضعی و سیستمیک به کار گرفته می‌شود.
وی تاکید کرد: اگر فردی سابقه مسافرت به مناطق روستایی داشته باشد و ضایعه جلدی بیش از دو هفته در بدن وی باقی بماند، به عنوان فرد مشکوک به سالک قلمداد می‌شود.
شیرزادی «سالک» را نوعی بیماری انگلی معرفی کرد و ادامه داد: این بیماری از انگل تک سلولی منتقل می‌شود و دو نوع شهری و روستایی آن در ایران وجود دارد.
به گفته دکتر شیرزادی، مخزن بیماری سالک نوع شهری، بیماران مبتلا به آن هستند و در روستاها مخزن این بیماری موش‌های صحرایی هستند. به طور تصادفی ممکن است سگ‌ها به عنوان مخزن نوع شهری بیماری سالک نیز تلقی شوند.
وی با اشاره به این که بیماری سالک معمولا با ایجاد زخم جلدی همراه است، ادامه داد: معمولا دو تا هشت ماه پس از گزش پشه خاکی، در محل گزش برجستگی ایجاد می‌شود، مرکز گزش فرو رفته و از حاشیه گسترش می‌یابد. این گزش معمولا در نقاط باز بدن مانند صورت، دست‌ها و پاها اتفاق می‌افتد. پس از گزش مخزن بیماری توسط پشه خاکی که در نوع روستایی موش‌های صحرایی و در نوع شهری بیماران مبتلا هستند، انگل وارد بدن پشه شده و در خونخواری مجدد باعث انتقال بیماری به دیگران می‌شود.
حفاظت از خود در برابر گزش پشه خاکی هنگام مسافرت به مناطق روستایی ضروری است
حداکثر گزش پشه خاکی غروب و شب هنگام صورت می‌گیرد
شیرزادی با تاکید بر لزوم حفاظت افراد از خود در برابر گزش پشه خاکی هنگام مسافرت به مناطق روستایی، ادامه داد: از آنجا که بیماری سالک به وسیله گزش پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود و همچنین حداکثر گزش هنگام غروب و پس از آن در طول شب صورت می‌گیرد، توصیه می‌شود که افراد هنگام غروب و شب از لباس‌های بلند و محلول‌ها یا اسپری‌های دور کننده حشرات استفاده کنند.
رییس اداره بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان وزارت بهداشت در پایان تاکید کرد: افرادی که به مناطق روستایی مسافرت می‌کنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به «سالک» هستند و لازم است شب‌ها در پشه بندهای بهداشتی مخصوص و آغشته به حشره‌کش استراحت کنند.
