حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: ظرفیت خالی برای کار دامپزشکی در استان بوشهر وجود دارد. این را مدیر کل دامپزشکی بوشهر به حکیم مهر می‌گوید. «دکتر مرتضی بحرانی» معتقد است که متاسفانه به خاطر سختی کار در منطقه جنوب و گرمای زیاد، بخش خصوصی رغبت زیادی برای فعالیت ندارد. وی از جنس رفتار بهره‌برداران گلایه‌مند است و می‌گوید آنها اول به فکر سود خود هستند.
حکیم مهر: مهمترین مشکلاتی که اداره کل دامپزشکی بوشهر با آن مواجه است، چه چیزهایی هستند؟
بیشترین حوزه چالش‌برانگیز ما در استان بوشهر، حوزه آبزیان است. در این بخش، هر چقدر که بهره‌برداران قوی‌تر شوند و اتحادیه‌های آنان بتوانند با قدرت بیشتری عمل کنند، مشکلات ما کمتر میشود. مساله ما این است که متاسفانه بهره‌برداران چندان توجهی به بحث امنیت زیستی ندارند. وقتی یک سیستم دولتی بخواهد به عنوان ناظر وارد شود، تا زمانی که آن بهره‌برداران عقیده‌ای به این سیستم و التزام به آن نداشته باشد، کاری از پیش نمی‌رود. ما بیش از ۴ هزار هکتار فضا تحت پوشش داریم. ۱۰ سایت پرورشی و قریب به ۲۰ مرکز تکثیر داریم. سیستم دولتی نمی‌تواند به شکل ۲۴ ساعته برای نظارت بر اینها حاضر باشد، کمااینکه نه نیروی آن را دارد و نه اعتبارات آن را؛ لذا می‌طلبد که مانند سایر نقاط دنیا بخش خصوصی وارد عمل شود و اهتمام کامل به این قضیه داشته باشد.
متاسفانه بهره‌برداران در این قضایا، آن اهمیتی که باید قائل باشند و اهتمامی که باید در رعایت شرایط امنیت زیستی داشته باشند، نه اینکه ندارند اما شاید آن را در اولویت درجه چندم قرار می‌دهند که این آسیب بزرگی به ما می‌زند.
حکیم مهر: اولویت آنان چیست؟
اول به سود خود فکر می‌کنند. البته این درست است که آنها باید به آن فکر کنند اما در کنار آن باید مسائل امنیت زیستی را پایه قرار دهند تا بتوانند امنیت را حفظ کنند. در کنار ان اگر شد این را هم تا حدی رعایت کنند؛ ضمن اینکه همه چیز تحت الشعاع امنیت زیستی است. امنیت زیستی به این شکل نیست که مثلا بگوییم ۹۰ درصد آن را رعایت کنیم، کافی است. بلکه خیلی‌ها از همین ۱۰ درصدی که رعایت نمی‌شود، ضربه می‌خورند. لذا اگر می‌خواهیم در حوزه‌های بهداشتی مداخله کنیم و بحث کنترل بیماری‌ها را در حوزه‌های مختلف داشته باشیم، باید این مساله را حل کنیم.
حکیم مهر: چه راهکاری برای حل این مساله پیشنهاد می‌کنید؟
تنها چیزی که باید اتفاق بیفتد و ما نیز آن را دنبال می‌کنیم این است که رؤسای اتحادیه‌ها قوی باشند. قوی بودن آنها دو نوع است. یکی اینکه در برابر مباحث ایستادگی کنند و دیگر اینکه قوی باشند و سیستم را راهبری کنند. یعنی به جای سیستم دولتی خودشان تصمیم بگیرند.
در سایر نقاط دنیا هم خود اتحادیه‌ها به این بلوغ رسیدند، قوی شده و سپس وارد کار می‌شوند. آنها اجازه نمی‌دهند که مثلا اگر در یک پروژه ۵۰ نفر سرمایه‌گذار هستند، تخلف چند نفر کل سیستم را به چالش بکشد. اتحادیه از این مسائل مراقبت می‌کند، خود آنها گزارش می‌دهند و برخورد می‌کنند. آنها یک سری قوانین بالادستی برای خود دارند که باعث میشود خودشان کنترل مسائل را در اختیار بگیرند. در خیلی ازجاهای دنیا کنترل از مرحله اول در اختیار اتحادیه است. در نهایت بحث آزمایش‌ها و صادرات را هم خود اتحادیه‌ها پوشش می‌دهند. سیستم در کنار آنهاست و به آنها کمک می‌کند. اما در ایران از صفر تا صد کار را سیستم دولتی باید انجام دهد.
کنار این قضیه هم خیلی از پرورش دهندگان متخلف که البته تعداد آنها به نسبت کل کم است، به آنهایی که سالم کار می‌کنند، ضربه می‌زنند. همین درصد کم کل سیستم را تحت تاثیر قرار می‌دهند و باعث می‌شوند سیستم‌های پرورشی ما نتوانند مانند سایر جاها به موفقیت برسند و برعکس مرتبا با چالش‌های بیماری و این مسائل روبرو باشند.
حکیم مهر: آقای دکتر، به بخش خصوصی اشاره کردید و از این گلایه داشتید که در ایران صفر تا صد کار را سیستم دولتی انجام می‌دهد. شما در سیستم مدیریتی خودتان چقدر با بخش خصوصی تعامل دارید و چقدر از توان و ظرفیت آنها استفاده می‌کنید؟
ما که واقعا حمایت می‌کنیم و به دنبال این هستیم که از لحاظ قانونی تعدادی مشاور حقوقی در اختیار اتحادیه‌های فعال در استان در بخش آبزیان قرار دهیم و وضعیتی برای آنها پیش بیاوریم که از لحاظ اساسنامه آن قدر قوی شوند که در سال آینده مداخله آنها در سیستم‌ها بیشتر شود. همان گونه که سال گذشته خیلی از وظایف را واگذار کردیم.
حکیم مهر: مثلا کدام وظایف؟
مثلا مجوز لایه‌ریزی را که قبلا فقط در سیستم دولتی انجام می‌شد، به آنها واگذار کردیم که اول کار بازدید‌های خود را انجام دهند و سپس به پرورش‌دهنده‌ای که قصد ورود دارد مجوز بدهند و در ادامه ما به‌عنوان سیستم دولتی وارد شویم. امسال سعی ما این است که این عزیزان از لحاظ قانونی و در مباحث اساسنامه، اشراف و قدرت بیشتری جهت کنترل اعضای خود داشته باشند که بتوانند موثرتر عمل کنند تا اگر بحث و تخلفی پیش آمد، خود اتحادیه‌ها بتوانند مسائل را حل کنند.
حکیم مهر: آقای دکتر، به بحث فارغ‌التحصیلان دامپزشکی بپردازیم. خیلی از مدیران کل نسبت به بالا بودن تعداد دانشکده‌های دامپزشکی در محل و در نتیجه فارغ‌التحصیلان زیاد، گلایه‌مند هستند. در استان بوشهر وضعیت به چه شکل است؟
من نمی‌گویم که در استان بوشهر ظرفیت کار زیاد است اما ظرفیت خالی برای کار داریم. ما چندین بار مکاتبه و پیگیری کردیم که در استان با توجه به ظرفیت‌های موجود، بخش خصوصی به شکل جدی‌تر وارد عمل شود. منظور ما از بخش خصوصی، دکتران دامپزشک بخش خصوصی است. اما واقعیت این است که با توجه به سختی کار در منطقه جنوب و گرما، رغبت کار بخش خصوصی کمتر است.
بیشترین رغبت بخش خصوصی دامپزشکی به این است که مسئول فنی شوند، چراکه احتمالا راحت‌ترین حالت ممکن است. ما در حوزه آبزیان، آزمایشگاه، ویزیت، درمان و... جای خالی زیادی برای حضور بخش خصوصی داریم تا بتوانند به ما کمک کنند. الان تقریبا این کارها را بخش دولتی انجام می‌دهد اما به شکل نیمه‌وقت.
حکیم مهر: چرا نیمه وقت؟
واقعیت این است که تا بخش خصوصی به شکل کامل نیامده و مستقر نشده، بخش دولتی‌های خود را که پروانه نیمه‌وقت دارند، وارد کار کردیم. آنهایی که این چند سال کار کردند، اگرچه قبلا تجربه‌ای نداشتند، اما در حال حاضر اطلاعات بهداشتی و پرورشی دارند و در خیلی جاها مورد قبول بخش خصوصی هستند. ما ظرفیت این چنینی داریم اما بخش خصوصی هم باید کنار بخش تولید حاضر باشد.
حکیم مهر: در بخشی از سخنان خود به رغبت فعالیت دامپزشکان در استان بوشهر به عنوان مسئولین فنی اشاره کردید. یکی از دغدغه‌های اصلی مسئولین فنی ما سازوکار نادرست اجرای ماده ۱۹ است. شما در استان چقدر روی اجرای درست این مصوبه، نظارت دارید؟
ماده ۱۹ در استان بوشهر تقریبا رعایت میشود و می‌توانید این را از بخش خصوصی سوال کنید. تعرفه‌ها به نسبت رعایت میشود و البته به قابلیت‌هایی که بخش خصوصی از خود ارائه می‌دهد نیز بستگی دارد. یعنی بسته به عملکرد مسئولین فنی، دریافتی آنها شاید بیشتر از تعرفه هم شود، اما می‌طلبد که خود بخش خصوصی هم تلاش کند.
تجربه‌ای که ما داریم این است که قابلیت‌هایی که بخش خصوصی از خود نشان می‌دهد، می‌تواند بهره‌بردار را به این نتیجه برساند که حق او بیشتر از این است. اما اگر جایی ببیند که کار بخش خصوصی صرفا این است که یک فرمی پر کند و به عنوان عاملی رفتار کند که به زور سازمان دامپزشکی و نظام دامپزشکی آنجا نشسته است، خیلی مقبولیتی ندارد و سعی می‌کند با حداقل‌ها با او برخورد کند. البته این حداقل‌ها در استان ما به اندازه همان حقوق نظام است. اما خیلی جاها داریم که بخش خصوصی ما، وضعیت را طوری جلو برده‌اند که حقوق بالاتر از تعرفه می‌گیرند. اینها بستگی به قابلیت خود مسئولین فنی دارد.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
تا وقتی که همه همکاران بخش دولتی تمامی ظرفیت های بخش خصوصی را اشغال کرده اند جایی برای فعالیت بخش خصوصی نمی ماند.بعنوان مثال در استان بوشهر بیشتر بخش درمان و ازمایشگاه در اختیار کارمندان دولتی هست.حتی مسول فنی ابزیان که یک کار تمام وقت محسوب میشود در اختیار کارمندان دولتی هست.وقتی همه کارمندان دولتی دامپزشکی بوشهر میتوانند در بخش خصوصی فعالیت کنند دیگر رغبتی برای بخش خصوصی باقی نمیماند.تعداد مجوز های نیمه وقت مربوط به بخش دولتی خیلی بیشتر از تمام وقت های بخش خصوصی هست .در حال حاضر در تمام حوزه های کاری دامپزشکی در این استان بخش دولتی رقیب سر سخت بخش خصوصی شده هست .متاسفانه کسی به فکر بخش خصوصی نیست و هر روز بخش دولتی قوی تر و بخش خصوصی ضعیف تر می شود. 
وظیفه حاکمیت که شما هستید اجبار تولید کننده به رعایت شرایط امنیت زیستی هست ................ 
