حکیم مهر - 2 گونه شیر و ببر نیرومندترین و مشهورترین گونههای پستانداران ایران و جهان مدتی است در سرزمین ایران از بین رفتهاند و احیای ببرهای ایران از طریق ببرهای سیبری اگرچه تا مدتها به عنوان گزینهای موثر قلمداد میشد اما با مرگ این ببرها در باغوحش ارم، ناامیدی برای احیای این گونه به کمک چنین روشهایی باز هم مطرح شد.
این در حالی است که جمعیت ببرهای آسیایی بر اساس گزارش صندوق جهانی حیات وحش در معرض تهدید است و این صندوق در بیانیه جدیدی اعلام کرد، اگر مناطق اصلی پرورش ببرها در آسیا مورد حفاظت، نگهداری و مراقبت مناسب قرار بگیرند، امکان افزایش سه برابری تعداد ببرهای وحشی در زیستگاههای این منطقه وجود خواهد داشت.
این تحقیق جدید برای اولین بار نتیجه تعهد 13 کشور آسیایی را برای حفاظت از ببرهای این قاره مورد ارزیابی قرار داده است به طوری که این کشورها متعهد شدهاند تا سال 2022 میلادی جمعیت ببرهای آسیایی را افزایش دهند.
ببر ایران در گذشته از قفقاز، سواحل دریای خزر و خراسان تا شمال افغانستان، بخشهای جنگلی رود جیحون و سواحل دریاچه آرال و بالخاش در آسیای مرکزی پراکنش داشت که هم اکنون در هیچ یک از این مناطق این ببر باقی نمانده است و آخرین ببرهایی که طبق اطلاعات مستند در ایران وجود داشتند، در قسمت شرقی مازندران مشاهده شده بودند. اما متاسفانه به دلیل عواملی مانند شکار بیرویه، نابودی و تخریب زیستگاههای ببر، اکوسیستم این گونه و گونههایی که ببر از آنها تغذیه میکرد و حیاتش به آنها وابسته بود نیز در معرض خطر قرار گرفت. تحقیقات نشان داده است که اکوسیستم پایدار مهمترین عامل بقای تنوع زیستی است، به طوری که کارشناسان معتقدند، نابودی جنگلهای انبوه دشتهای ساحلی مازندران توام با تالابهای گسترده همان مناطق باعث فنای نسل ببر شد، از اینرو به نظر میرسد برای احیای این گونه از ببر بر اساس تحقیقات صندوق جهانی حیات وحش احیای اکوسیستم و زیستگاه این گونه حائز اهمیت است و به دنبال آن شرایط نگهداری و کنترل عوامل تهدیدکننده این گونه نظیر شکار، بیماریها و کاهش جمعیت تحت تغذیه آن باید صورت گیرد. احیای گونههای منقرض شده رویایی برای حامیان محیط زیست است که شاید برای نسلهای آینده دست نیافتنیتر باشد، بنابراین تا فرصت باقی است باید برای گونههای در معرض خطر کنونی اقدامات جدی صورت گیرد تا از انقراض نجات یابند.