حکیم مهر: از نظر تولید علم هوش مصنوعی در جایگاه قابل قبول و از حیث کاربرد و توسعه آن در سلامت حیوانات در وضعیت غیرقابل قبولی قرار داریم.
به گزارش حکیم مهر، «دکتر سید حسین حسنزاده» در دوره آموزشی «کاربرد و آینده هوش مصنوعی و علم داده در دامپزشکی» در استان کردستان اظهار داشت: از نظر تولید علم هوش مصنوعی در حوزه دامپروری و دامپزشکی در جایگاه قابل قبول و از حیث کاربرد و توسعه آن در وضعیت غیرقابل قبولی قرار داریم. در ابتدای این دوره آموزشی دکتر زیبا کردار- مدیرکل دامپزشکی کردستان- به اهمیت هوش مصنوعی در دنیای امروز اشاره کرد و افزود: این دوره آموزشی در راستای توانمندسازی کارکنان این استان برگزار میشود.
دکتر سید حسین حسنزاده به عنوان مدرس این دوره آموزشی اعلام کرد: امروزه هوش مصنوعی بهعنوان یکی از اعضای خانواده فناوریهای همگرا (Convergent Technologies) نقش انکارناپذیری در تمام حوزههای علمی، اجتماعی و سیاسی بشر دارد که هر چه پیشتر میرویم این ایفای نقش پررنگتر خواهد شد.
این پژوهشگر آیندهپژوهی با اشاره به اینکه هوش مصنوعی در سه سطح هوش مصنوعی ضعیف، هوش مصنوعی همسطح انسان و اَبَرهوش مصنوعی طبقهبندی شده است خاطر نشان کرد: هوش مصنوعی در آینده نهچندان دور از حیث قدرت پردازش و تحلیل به سطح توانایی انسان خواهد رسید.
وی تاکید کرد: نگرانیهای برخی اندیشمندان در خصوص اَبَرهوش مصنوعی است که پیشبینی شده است در صورتیکه فناوری هوش مصنوعی به این سطح برسد این امکان وجود دارد که چالشهایی را برای آینده انسان به دنبال داشته باشد.
دکتر حسنزاده در خصوص کاربرد هوش مصنوعی در دامپزشکی اظهار داشت: تحولاتی که هوش مصنوعی در حال رقمزدن است اساس طبابت انسانی و دامی را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بهطوریکه رسیدن به تشخیص و تصمیمسازی شاهدمحور (Evidence-Based Decision Making) با استفاده از هوش مصنوعی با سرعت و دقت بسیار بالاتری قابل حصول است.
وی خاطرنشان کرد: مقالات مروری منتشر شده بین سالهای 2015 تا 2021 نشان میدهد که کشور ما از حیث تولید مقالات کاربردی هوش مصنوعی در حوزه دامپزشکی و دامپروری، جایگاه نسبتا مناسبی داشته است. ولی از نظر توسعه و کاربرد هوش مصنوعی در دامپزشکی فعلا در ابتدای راه هستیم. اگر بتوانیم پژوهشگران و فناوران جوانمان را حفظ کنیم میتوانیم در آینده نزدیک از نتایج پژوهشها و تلاشهای این نخبگان بهرهمند شویم.
کارشناس سازمان دامپزشکی کشور خاطرنشان کرد: هر کشوری بسته به نیازهای داخلی خود نسبت به تولید محصولات فناورانه هوش مصنوعی اقدام کرده است؛ بهعنوان مثال کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، اتیوپی و کنیا با همکاری موسسات بینالمللی مانند بانک جهانی و اتحادیه آفریقا به تولید سامانههای هشدار زودهنگام بیماری تب برفکی پرداختهاند که نتایج قابل قبولی به همراه داشته است. همچنین کشوری مانند بنگلادش، طراحی الگوریتمهای مقابله با بروسلوز گاوی را در دستور کار قرار داده که به تولید سامانه پیشبینی و مبارزه با بروسلوز انجامیده است. کشوری مانند مکزیک نیز به تولید سامانه پیشیابی عوامل سقط جنین گوسفندی مانند بروسلوز، لپتوسپیروز و کلامیدیا پرداخته است. در کشورهای توسعهیافته پیشرفتهای فعلی بیشتر در حوزه رادیولوژی و پاتولوژی اسب و حیوانات خانگی، طراحی و مدلسازی دارو، طراحی سامانههای تشخیص زودهنگام بیماریهای دام، طیور، آبزیان و تولید تجهیزاتی مانند انواع سنسورهای محیطی، دوربینها و میکروفنهای پیشرفته متمرکز شده است. سازمانهای بینالمللی مانند فائو، سلامت حیوانات و بهداشت جهانی نیز با همکاری همدیگر سامانه EMPRES-I + را برای پایش انواع بیماریهای دامی و مشترک انسان و حیوان در سطح جهان به اجرا در آوردهاند که با استفاده از کلاندادهها اقدام به مراقبت، پایش و هشدار زودهنگام بیماریها میکند.
دکتر حسنزاده تاکید کرد: عدم احساس نیاز واقعی در بخش حاکمیتی، نبود رگولاتوری مناسب، نبود زیرساختهای فناورانه مانند نامناسب بودن کیفیت و پایداری شبکه در مقایسه با استانداردهای جهانی، سرعت بسیار پایین در گذار به نسلهای جدید فناوریهای ارتباطی، بیتوجهی سیاستگذار به برخی شاخصهای کلیدی بینالمللی و فقدان رویکرد یکپارچه و مورد اجماع برای بهبود این شاخصها، عدم سرمایهگذاری کافی، عدم دسترسی به آمار قابل اعتماد، نبود مهارت و دانش کافی کارکنان از جمله نقاط ضعف کاربرد هوش مصنوعی در کشور از جمله در دامپزشکی است.
این پژوهشگر آیندهپژوهی پیشنهادکرد: با استفاده از نقاط قوتی مانند ظرفیت شرکتهای دانشبنیان، دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و برنامهریزی برخورداری از منابع داخلی و بینالمللی، میتوان عقبماندگیها را جبران کرد. در غیراینصورت با مهاجرت نخبگان و تبدیل شدن به یک مصرفکننده تمام عیار در حوزه فناوریهای هوش مصنوعی، عقبماندن از رقبای منطقهای و حتی به خطر افتادن سلامت و امنیت غذایی محتمل خواهد بود.
شکل 1- کاربرد انواع سنسورهای مورد استفاده در گاوداری
شکل 2- تجهیزات مورد استفاده در جمعآوری دیتا شامل انواع میکروفن، دوربین و سنسور حرارتی
شکل 3- هشدار زودهنگام و تشخیص تفریقی بیماریهای گوارشی طیور با استفاده از بینایی ماشین
شکل 4- هشدار زودهنگام و تشخیص تفریقی بیماریهای تنفسی طیور با استفاده از تغییرات فرکانسهای صوتی
شکل 5- چالشها، فرصتها، روندها و جهتگیری آینده استفاده از هوش مصنوعی در ایران
با سپاس از مطلب بسیار جالب دوست و همکار عزیزم آقای دکتر حسن زاده. 
