حکیم مهر - برخی دانشمندان بر این باور هستند که پستانداران در مخابرۀ احساسات سیستم مغزی مشابهی با انسان دارند و کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ افسردگی در حیوانات می تواند ممکن است روزی به حل مشکل افسردگی در انسان نیز کمک کند. البته برخی از دانشمندان هم وجود چنین ارتباطی را نپذیرفته اند.
اخیراً نتایچ تحقیق اولیور برتون استاد دانشگاه پنسیلوانیا و همکارانش در شمارۀ ماه اکتبر نشریۀ Science منتشر شده که نتایج بررسی های آنها بر روی جوندگان، پستانداران نخستین و ماهی هایی که علاقۀ شان را به محیط اطراف و هم نوعانشان از دست داده بودند را ارائه نموده است. نشنال جئوگرافی مصاحبه ای را در همین رابطه با اولیور برتون انجام داده است که ترجمۀ آن را در ادامه می خوانید:
نشنال جئوگرافی: آیا حیوانات هم افسرده می شوند؟
اولیور برتون: به طور کلی افسردگی بر اساس علائمی تشخیص داده می شود که همگی بسیاری ذهنی و غیر عینی هستند. علائم اصلی مشترک افسردگی شامل احساس گناه، فکر به مرگ و از دست دادن احساس لذت است. از آنجایی که حیوانات قدرت بیان ندارند، حتی اگر چنین احساساتی را تجربه کنند نیز قادر به بیان آن نیستند، بنابراین پاسخ قطعی برای پرسش شما وجود ندارد.
نشنال جئوگرافی: چه علائمی نشان می دهد یک حیوان ممکن است افسرده باشد؟
اولیور برتون: برخی از علائم این بیماری را می توان در حیوانات مورد سنجش قرار داد. یکی از علائم اصلی افسردگی فقدان احساس لذت یا به عبارت دیگر کاهش و یا فقدان علاقه به فعالیتهای لذت آفرین است. مثلاً میزان تمایل حیوان به غذاهای مورد علاقه اش و یا تمایلات جنسی حیوان مورد بررسی قرار گرفته است. ما همچنین رفتار اجتماعی در جمع حیوانات دیگر، تغییر در الگوی خواب و فعالیتهای روزانه حیوان را نیز مورد ارزیابی قرار داده ایم. یکی از دیگر رفتارهایی که معمولاً برای سنجش افسردگی حیوان به کار رفته، میزان آمادگی آنها برای تسلیم شدن در مواجهه با شرایط پر استرس است.
نشنال جئوگرافی: چه حیواناتی علائم مشابه افسردگی را از خود نشان داده اند؟
تیم برتون: بارزترین علائم در میان حیوانات در پستانداران نخستین مشاهده شد. یک مشاهده گر تعلیم دیده می تواند بر اساس مشاهدات رفتاری دربارۀ افسرده بودن یک میمون قضاوت کند. به دلیل شباهت رفتارهای عاطفی میمونها، با نگاه کردن به حالت چهره و یا خیره شدن به یک جهت مشخص می توان احساس اندوه درآنها را تشخصی داد.
نشنال جئوگرافی: آیا محیط زیست حیوان هم بر نتایج بررسی شما تأثیرگذار است؟
اولیور برتون: یکی از مشکلاتی که ما با آن مواجه هستیم این است که بیشتر مطالعات آزمایشگاهی بر روی حیوانات در اسارت انجام می شود که معمولاً شرایط افسرده کننده و رخوت آوری را در مقایسه با زیستگاه طبیعی خود تجربه کرده اند و همین موضوع می تواند به ایجاد علائم افسردگی در آنها منجر شود. در حال حاضر اطلاعات چندانی برای مقایسۀ رفتارهای عاطفی حیوانات در حیات وحش و شرایط آزمایشگاهی وجود ندارد.
نشنال جئوگرافی: حیوانات در طبیعت چطور با افسردگی کنار می آیند؟
اولیور برتون: مطالعات سازمان یافتۀ بسیار اندکی در این زمینه انجام شده است، بنابراین باید بگویم که نمی دانم. اختلالات رفتاری حیوانات در حیات وحش ممکن است شانس بقای آنها را به خطر بیاندازد. حتی این احتمال وجود دارد که آنها به مرحله ای برسند که دیگر توان مبارزه را نداشته باشند و به یک طعمۀ آسان برای شکارچیان تبدیل شوند.
نشنال جئوگرافی: آیا حیوانات خانگی هم می توانند افسرده شوند؟
اولیور برتون: دامپزشکان معمولاً برای درمان اختلالات رفتاری سگها از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند. برای مثال، اگر صاحب سگ، خانه را ترک کند و سگ دچار اضطراب جدایی شود، احتمال مشاهدۀ رفتارهای غیرعادی مانند ایجاد خراش منجر به خونریزی در بدن و یا گاز گرفتن در خانه از حیوان وجود دارد. به نظر می رسد این رفتارها نسخۀ اختلالات روانی در عالم سگها هستند و اگر چه ظاهراً داروهای انسانی برای درمان آنها نیز مؤثر است، اما نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.
خیلی جالب بود. آیا حیوانات باهم صحبت و درد دل میکنند؟ منظورم مثل انسان
واقعا جای تحقیقات علمی زیادی در ضمینه ی روان شناسی حیوانات،مخصوصا پستانداران،وجود دارد. درود حیوانات همه چیز شون مثل انسا نهاست اما زبان برای گفتار ندارند وعقل آنها مثل یک بچه سه الاچهارساله باشد حیوانات همشان ب جفت خود علاقه دارنند و به زبان خودشان با هم حرف می زنند 
