حکیم مهر - من نمی دانم که چرا می گویند اسب حیوان نجیبی است، کبوتر زیباست و چرا در قفس هیچ کس کرکس نیست.
پیدایش اسب در جهان به دوره میوسن از دوران زمین شناسی بر می گردد یعنی زمانی که اسبی با اندازه ای بزرگتر از گربه فعلی به نام ائوهیپوس پیدا شده و با طی مراحل تکاملی از ائوهیپوس به نروهیپوس، مری کیپوس، پلیوهیپوس و به اسب فعلی یعنی اکوئوس کابالوس تبدیل شده است. در گذشته اسب دارای سم نبوده و پنجه بوده است و علاوه بر گیاه از گوشت نیز تغذیه می کرده است در دوران مختلف زمین شناسی و با بروز پدیده اشتقاق قاره ها و بروز یخبندان های مختلف، اسبی به نام پرزوالسکی کشف شده و این اسب در راه عبور خود ابتدا از ایران و حاشیه دریای خزر عبور کرده و به دیگر نقاط جهان رفته است.
میرالماسی کارشناس سوارکاری در این خصوص گفت: اسب از سال های بسیار دور حتی قرن های پیش از میلاد مسیح در جنگ و ترابری و بعدا در ورزش مورد استفاده داشته است.
وی افزود: در طول تاریخ کهن ایران، در کمتر دوره ای است که به نحوی نام و نشانی از اسب نیامده باشد نام بسیاری از پادشاهان و پهلوانان با پسوند اسب پیوند خورده است.
نام هایی چون لهراسب، ارجاسب، تهاماسب که به ترتیب به معنی دارندگان اسب گرانبها، اسب لاغر و اسب فربه است.
** دامنه نشینان زاگرس اولین مردمی که به تربیت اسب پرداختند
وی ادامه داد: به نظر می رسد که دامنه نشینان زاگرس از اولین مردمی بوده اند که به تربیت و زاد و ولد اسب می پرداخته اند مورخان ایرانی و عربی معتقدند کاسیها که از اقوام ایرانی الاصل و ساکن دامنه های زاگرس بودند پس از آنکه پرورش یافته اقوام آریایی را به دست آوردند به پرورش آن پرداختند و اسبهایشان را پس از عبور از گردنه های زاگرس به دشت های ماوراء النهر برده و به بابلیها می فروختند.
میرالماسی با اشاره به نژادهای اسب ایرانی، تصریح کرد: شاخه ایرانی اسب اصیل که در مغرب زمین معروف به عرب است، نه تنها سنت پایبندی به حفظ تیره های خود مانند کیهان حمدانی، عبیان سگلاوی، حدبان و .... را از دست نداده بلکه خصوصیاتی که در اصل باعث معروفیت این نژاد شده را نیز به صورت کامل نگه داشته است.
این خصوصیات عبارتند از زیبایی، هوش و بیش از هر خصوصیت دیگر شهامت و پر خونی توام با نجابت.
وی با اشاره به دیگر نژادهای اسب شامل اسب کرد، اسب ترکمن، اسبچه دریای خزر، تروبود، خاطر نشان کرد: اسب به صورت بومی در همه مناطق ایران یافت می شود خصوصیات این اسبها به معنای ویژگی های جغرافیایی مناطق مختلف متفاوت است. به طور کلی بر اساس این مقتضیات جغرافیایی اسب بومی ایران خیلی درشت قامت نیست اما قدرتمند، بردبار و اطمینان بخش است این اسب قرن های متمادی برای تمامی کارها سخت مورد استفاده قرار می گرفته است.