حکیم مهر - محققان مؤسسه تحقیقات پزشکی سانفورد-برنهام و دانشگاه استنفورد با همکاری محقق ایرانی، موفق به شناسایی راهی برای تحریک نورون‌های ساخته شده از سلولهای بنیادی جهت هدایت عملکرد شناختی پس از پیوند به یک شبکه عصبی موجود شدند.
نیما دولت‌آبادی و همکارانش برای اولین بار نشان دادند که سلولهای بنیادی جنینی برنامه‌ریزی شده برای تبدیل به نورونها می‌توانند در مدارهای حاضر در مغز ادغام شده و الگوهای فعالیت الکتریکی کلیدی برای هوشیاری و فعالیت شبکه عصبی را اجرا کنند.
این محققان توانسته‌اند نورون‌های به دست آمده از سلولهای بنیادی انسان را در هیپوکامپ یک موش که مرکز پردازش اطلاعات مغز بوده، پیوند بزنند.آنها سپس نورون‌های پیوند زده را با تحریک اپتوژنتیکی که نور و ژنتیک را برای کنترل دقیق رفتار سلولی در بافتهای زنده یا حیوانات ترکیب کرده، فعال کردند.
این محققان برای تعیین عملکرد درست این نورون‌های انسانی پیوندی تحریک شده با نور به سنجش نوسانات فرکانس بالا در نورون‌های موجود در بخشهای دورتر از این نورون‌های کاشتی پرداخته و دریافتند که آنها منجر به اجرای این نوسانات در سایر نورون‌های موجود می‌شوند.
در نهایت این نورونها نه تنها قادر به اجرای پالس‌های الکتریکی هستند بلکه شبکه‌های عصبی همجوار را نیز با سرعت تقریبا مشابه با نورون‌های درون یک هیپوکامپ عادی در حال کار به فعالیت تحریک می‌کنند.
چشم‌انداز درمانی این فناوری می‌تواند امیدبخش باشد و به گفته دانشمندان، بر اساس این نتایج شاید در آینده نزدیک بتوان فعالیت مغزی را با پیوند سلولهای عصبی به دست آمده از سلولهای بنیادی جنینی با قابلیت دستکاری آسان، بازیابی کرد.
این پژوهش در مجله Neuroscience منتشر شده است.
