اگرچه که انتشار مطالبی درباره تغییر و یا جهش ژنتیکی موش های تهران، مسئولان شهرداری پایتخت را به واکنش واداشت اما به نظر میرسد که همچنان جامعه در حال گسترش موش های پایتخت اصلی ترین عارضه زیست محیطی و بهداشتی تهران به حساب می آید. در تازه ترین اظهارنظرها، قائم مقام رئیس سازمان نظام پزشکی اعلام کرده که هر موش می تواند در طول سه ماه 10 بچه تولید کند. این اظهارات علیرضا زالی در حالی است که او تهران را شهری توصیف کرده که دچار عوارض مختلف آلودگی در بخش هایی چون آب و خاک و هواست و در چنین محیطی رشد آلودگی ها میتواند سلامت شهروندان تهرانی را به خطر بیندازد! اما اگر این آلودگی ها دست به دست هم داده و شرایط را برای موش های تهران به شکلی بدل کند که هر موش بتواند 10 بچه در سه ماه بزاید شاید تا چند سال دیگر حتی جمعیت موش های تهران بیشتر از شهروندانش شود!
روش های ناکارآمد مبارزه
حضور موشها در تهران سابقه طولانی دارد اما امسال شاید یکی از معدود سال هایی بوده که تهرانی ها حتی در سرمای سخت روزهای نخست دی ماه، در خیابان ها موش می بینند. بعضی از کارشناسان این موضوع را مرتبط با مقاوم شدن بدن موش ها در برابر سم هایی می دانند که شهرداری تهران در دو سال اخیر به امید خلاص شدن از شر موش ها در جوی های خیابان ریخته است. گروهی دیگر از اهالی محیط زیست، اعلام کرده اند که موش های پایتخت دچار جهش ژنتیکی شده اند و هر چه از حضور آن ها در تهران بگذرد، پر تعدادتر و چاق تر خواهند شد. در این میان اما مسئولان ستاد مبارزه با موش ها که در شهرداری تهران مستقرند، هر دوی این ادعاها را رد کرده و در آخرین اظهارات خود بر مبارزه قاطع شهرداری با موش ها تاکید کرده اند.
با این همه به نظر می رسد که داستان چیز دیگری باشد. قائم مقام سازمان نظام پزشکی کشور در آخرین اظهارات خود تهران را شهری توصیف کرده که آلودگی هوا، آلودگی صوتی، وجود جوندگان موذی، خشکی هوا و کم آبیاش سلامت ساکنانش را تهدید می کند. زالی گفته است که اهمیت جوندگان موذی در چرخه آلودگی تهران به این خاطر است که موش های تهران در حال بزرگترشدن هستند و حداقل از موش های شهرهای دیگر 35 درصد بزرگتر شده اند و به چنان قابلیتی رسیده اند که زادآوری شان در هر سه ماه به 10 بچه هم می رسد. زالی معتقد است که موش های موجود در تهران از نوع موش های نروژی هستند که در دهه 50 میلادی با ورود کالاهایی از این کشور به تهران راه یافتند و از آنجا که غذای کافی در مراکز آلوده تهران پیدا کردند جمعیتشان به سرعت افزایش یافت. این روند رشد حالا اما کار را به جایی رسانده که شهرداری تهران حتی با صرف میلیاردها تومان نمی تواند جنگجوی خوبی دربرابر این جوندگان موذی باشد. زالی از نتایج آزمایشها این طور نتیجه گرفته است که«وزن موشهای شهر تهران دستکم 35درصد سنگینتر از سایر موشهای شهرهای دیگر است. از سوی دیگر باید توجه داشت که موشها عامل 35 نوع بیماری هستند.»
هر سال 10 میلیارد تومان برای کشتن موشها
مبارزه مدیریت شهری با حیوانات موذی از جمله موشها،سالانه بیش از 10 میلیارد تومان هزینه روی دست شهرداری تهران میگذارد و اگر آمارهای شهرداری تهران درست باشد هر سال تنها یک میلیون موش در تهران معدوم میشوند؛ یعنی هر موش برای شهرداری تهران حدود 10 هزار تومان هزینه برمیدارد آن هم اگر دلار را همچنان 1200 تومان درنظر بگیریم. اما چرا با صرف این میزان هزینه باورنکردنی، نه تنها از آمار موش پایتخت کم نمی شود بلکه حالا دیدن آن ها در معابر شهری نیز تقریبا عادی شده است؟ پاسخ اول مربوط به پیچیدگی ساختار موش است. اسماعیل کهرم معتقد است که موشهای تهران به دلیل مواد شیمیایی و اشعههای گوناگون دچار تغییر و تحولات رفتاری و ظاهری شدهاند که در سایر حیوانات این تغییرات میلیونها سال طول میکشد. او تاکید کرده که این تغییرات حتی باعث شده که وزن موش ها به 5 کیلوگرم هم برسد. اما پاسخ دوم را باید در نحوه تغذیه این جوندگان وحشی جستوجو کرد.
تمامی تحقیقات علمی و دانشگاهی متفقالقولند که نسبت گسترش جمعیت موشها با میزان زباله های شهری مستقیم است و هر چه شهری آلوده تر باشد، موش های بیشتر نیز دارد. کهرم از این زاویه، تهران را شهری امن برای موش ها می داند چرا که «تهران پر از زباله سرگردان است.» اگر برای موش های تهران زباله های اشتهاآور در جویها و نهرها و کنار خیابانها بریزیم، یک جفت موش میتوانند در طول یک سال حدود 2 میلیون موش تولید کنند. این موضوع را رئیس انجمن دیده بان حقوق حیوانات گفته و پیش بینی کرده که این روند میتواند خیلی زود جمعیت موشها را حداقل 6 برابر جمعیت تهرانیها کند!قائم مقام سازمان نظام پزشکی وجود حیوانات موذی در شهر تهران را یکی از عوامل اصلی بروز و شیوع بیماریها دانسته است: بررسیها نشان میدهد موشهای موجود در شهر تهران سال 1950 میلادی و همزمان با ورود کالاهایی از کشور نروژ به تهران راه یافته و به سرعت نیز تکثیر یافتند.به گفته وی باید توجه داشت که موشها عامل 35 نوع بیماری هستند و هر موش قادر است طی ۳ ماه 10موش دیگر نیز تولید کند.
نسل کشی موشها
کارشناسان فائو بارها نسبت به موش ها اخطار دادهاند. کاوه خیرخواه، کارشناس محیط زیست در این باره به آرمان می گوید: «حضور موشها میتواند علاوه بر آسیب هایی که در حوزه بیماری زایی دارد، بر ذخیره غذایی هر کشوری تاثیر منفی بگذارد. 30 تن نان در هر سال تنها غذای 860 موش خواهد بود و موش ها می توانند سالانه 33 میلیون تن غله استفاده کنند یعنی غذای 200 میلیون نفر در جهان را.» او می گوید که کاهش زباله در تهران و انتخاب روش های دقیقتر تنها راه کنترل موش های تهران است. با این حال به نظر می رسد با وجود نگرانی های عمومی که در این حوزه وجود دارد مدیریت شهری تهران بیشتر و بیشتر از مبارزه با موش ها دلسرد شده است. حالا حتی کار به جایی رسیده که گروهی برای کشتن شبانه موش ها آن هم با تفنگ بادی استخدام شده اند و موش ها را هر شب هدف گلوله خود قرار می دهند؛ رفتاری غیربهداشتی و ضدمحیط زیستی که به هیچ عنوان جوابگوی جمعیت میلیونی موش های تهران نیست.
آلودگی های بی پایان پایتخت
مشکلات آلودگی تهران اما محدود به موشها نمیشود اگر چه که زالی تاکید کرده موش ها یکی از اصلی ترین راه های انتقال بیماری ها به تهرانی ها هستند. محمدرضا نوروزی، نایب رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور گفته است که تهرانیها «درباره بیماریهای روحی، روانی، جنسی و برخی دیگر از بیماری هایشان به راحتی حرف نمی زنند» و این موضوع آن گاه نگران کنندهتر می شود که زندگی در پایتخت در معرض آلودگی های صوتی و بصری و محیط زیست و بهداشتی نیز هست. زالی گفته است:« به طور قطع یکی از چالشهای جدی و تهدید کننده سلامت شهروندان در کلانشهرها و به ویژه تهران،موضوع آلودگی هوا و صوتی است که اثرات زیانبارو جبران ناپذیری برای مردم و محیط زیست و نسل های آینده به دنبال دارد بنابراین میبایست با اتخاذ تمهیدات جدی و برنامه ریزی های مدون راهکارهای جدی دراین باره ارائه و هرچه زودتر اجرایی شود.» او تاکید کرده است که «بیشتر افرادی که در تهران در معرض آزردگی های صوتی قرار دارند کودکان 5 تا 11سال هستند. ساکنین شهر تهران نیز در معرض 30 تا 90 دسیبل آلودگی صوتی هستند و چنانچه فردی برای دو دقیقه در معرض 120دسیبل آلودگی صوتی قرارگیرد دچار ناشنوایی مطلق تا پایان عمر خواهد شد.»
خبر مرتبط :
تله موش جدید در ایران ساخته شد / کشتن موش به مدد برقگرفتگی!
راه مبارزه با موش سم نیست
نمایش تلف کردن موشها با گاز خودرو در تهران!
آنها را نکشید! هیچ کس به آنها محبت نمیکند (درباره موشها) - شهرام امیری شریفی
موشهایی که قربانی میشوند! / پاکسازی میدانهای مین توسط موشها + عکس
اجرای طرح نابودی موشها با استفاده از دود اگزوز خودروها در تهران + یادداشت طنز !
طنز/ نامه سرگشاده موش ها به شهردار تهران!
دکتر عامری : گربههای شکم سیر تهران کاری به موشها ندارند!
هشدار درباره بیماری گاز گرفتگی موش