حکیم مهر - نامههای تازه کشف شده پس از نیم قرن نشان میدهد توافق مشخصی برای اعطای جایزه نوبل در بخش پزشکی یا شیمی به کاشفان ساختار مارپیچی DNA وجود نداشته است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، «موریس ویلکینز»، «فرانسیس کریک»، «جیمز واتسون» و «روزالیند فرانکلین» که پیش از دریافت جایزه نوبل درگذشت، برای نخستین بار موفق به کشف ساختار مولکولی اسیدهای نوکلئیک و اهمیت آن در انتقال اطلاعات ژنتیکی در بدن موجودات زنده شدند.
مجله «نیچر» در 25 آوریل 1953 خبر کشف ساختار منحصر به فرد مارپیچ DNA را منتشر کرد و ویلکینز، کریک، واتسون بدلیل این کشف جایزه نوبل (فیزیولوژی) پزشکی در سال 1962 را دریافت کردند.
«نیچر» در شصت سالگی انتشار نتایج تحقیقات این سه دانشمند، در گزارشی اعلام کرد که این سه محقق در حقیقت برای جایزه نوبل شیمی نامزد شده بودند.
معمای اعطای جایزه نوبل
«جان ویتکوفسکی» و «الکساندر گان» از آزمایشگاه Cold Spring در نیویورک پس از گذشت پنج دهه با ارسال نامهای به کمیته نوبل، خواستار انتشار نامههای انتخاب نامزدهای دریافت این جایزه در سال 1962 شدند.
نکته قابل توجه در این بین گم شدن نامه متعلق به «ژاک موناد»، بیولوژیست فرانسوی و برنده جایزه نوبل پزشکی 1965 در حوزه ژنتیک آنزیمها بود.
«ویتوفسکی» تأکید میکند: بسیار شگفت زده شدیم، چراکه به گفته واتسون و کریک، در حقیقت «ژاک موناد» یکی از افرادی بود که آنها را برای دریافت جایزه نوبل انتخاب کرده بود.
«کریک» در سال 1961 با ارسال نامه 9 صفحهای به درخواست «موناد»، ماجرای کشف ساختار DNA را برای وی تشریح کرده بود.
«موناد» در آن زمان در موسسه پاستور پاریس مشغول فعالیت بود، بنابراین ویتوفسکی و گان برای حل این معما به آرشیو موسسه مراجعه کرده و موفق به یافتن نامه وی برای انتخاب نامزدهای نوبل شدند.
برخلاف انتظار، «موناد» در این نامه کاشفان DNA را برای جایزه نوبل شیمی نامزد کرده بود؛ به همین دلیل است که در کمیته نوبل هیچ ردی از نامزدهای نوبل 1962 وجود ندارد.
همچنین نامههای معرفی نامزدها مشخص میکند که «روازلین فرانکلین» که در سال 1958 درگذشت، هیچگاه برای دریافت جایزه نوبل نامزد نشده بود؛ مجموعهای از نامههای کاشفان DNA نیز که در سال 2010 منتشر شده نشان می دهد، رقابت حرفهای فشردهای بین واتسون، کریک و ویلکینز وجود داشته است.
اما در نهایت کمیته نوبل از بین نامههای انتخاب نامزدها، تصمیم نهایی را برای اعطای نوبل پزشکی یا شیمی به کاشفان ساختار مارپیچی DNA گرفته و نوبل (فیزیولوژی) پزشکی سال 1962 را به ویلکینز، کریک، واتسون اعطا کرد.