حکیم مهر - از آنجا که60 درصد وزن بدن را آب تشکیل می‌دهد، کاهش آب موجب ایجاد اختلالاتی در بدن می‌شود. براین اساس نوشیدنی‌ها می‌توانند بخشی از نیاز روزانه بدن به آب را تامین کنند.
آب سالم بهترین نوشیدنی است که پایه تمام نوشیدنی‌ها از جمله آب لوله کشی تصفیه شده و آب‌های معدنی است. مصرف روزانه آب برای انجام عملکرد صحیح بدن از جمله دفع مواد زاید، تنظیم دما و پیشگیری از یبوست لازم است.
همچنین آبمیوه‌های طبیعی و تازه از جمله نوشیدنی‌های سالم و مغذی هستند. آبمیوه‌ها سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و رنگدانه‌های گیاهی هستند که بخشی از نیاز بدن به این مواد را تامین می‌کنند. نوشیدن آب میوه‌های غنی از ویتامین C مانند آب مرکبات همراه با غذا در جذب بیشتر آهن موثر است. رنگدانه‌های گیاهی آبمیوه‌ها نیز خطر ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی و سرطان را کاهش می‌دهند.
دوغ نیز یکی از نوشیدنی‌های سنتی و رایج در ایران است. مصرف دوغ در سلامت و استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها موثر است؛ به طوری که ارزش غذایی هر دو لیوان دوغ معادل یک لیوان شیر است.
چای هم به عنوان نوشیدنی جهانی، انواع مختلفی مانند چای سبز و سیاه را شامل می‌شود. تحقیقات نشان داده است ترکیبات گیاهی مفید چای سبز خطر ابتلا به سرطان و بیماریهای قلبی – عروقی را کاهش می‌دهد. فلوئور موجود در چای نیز پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها را سبب می‌شود.
قهوه نیز حاوی کافئین است که موجب رفع خستگی می‌شود؛ اما مصرف بیش از حد آن اختلال در جذب بعضی از مواد مغذی مانند آهن و کلسیم را سبب شده و زمینه ساز ابتلا به کم خونی و پوکی استخوان می‌شود.
بنا بر اعلام انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور، از آنجا که امروزه تمایل به مصرف نوشابه‌های شیرین گازدار به ویژه میان کودکان و نوجوانان گسترش یافته است، بررسی‌ها نشان داده که این نوشابه‌ها ارزش تغذیه‌ای چندانی ندارند. نوشیدنی‌های شیرین گازدار مانند انواع کولاها حاوی مقادیر زیادی قند هستند که موجب افزایش وزن، چاقی و پوسیدگی دندان بویژه در کودکان و نوجوانان می‌شوند. در تهیه نوشابه‌ها از مواد رنگی و طعم دهنده استفاده می‌شود که مصرف مستمر آن موجب بروز اختلالاتی مانند کهیر، عوارض تنفسی، گوارشی و رفتاری می‌شود.
توصیه‌های تغذیه‌ای در مورد نوشیدنی‌ها؛
- مصرف روزانه 6 تا 8 لیوان آب سالم توصیه می‌شود.
- شیر پاستوریزه به دلیل دارا بودن 87 درصد آب یک نوشیدنی خوب و سالم است.
- با توجه به مضرات نوشابه‌های شیرین گازدار مصرف آب سالم بهداشتی، آبمیوه‌های طبیعی تازه، دوغ کم نمک و شربت‌های خانگی (آب لیمو) و عرقیات گیاهی در برنامه غذایی روزانه توصیه می‌شود.
- تا حد امکان از مصرف نوشابه‌های شیرین گازدار مانند انواع کولاها پرهیز شود.
- مصرف روزانه دوغ به دلیل داشتن مواد معدنی و مغذی نزدیک به شیر، توصیه می‌شود.
- نوشیدن چای یا قهوه همراه یا بلافاصله قبل و بعد از غذا موجب کاهش جذب آهن مواد غذایی می‌شود.
- آب بهترین نوشیدنی همراه با داروها است.
