حکیم مهر - معاون تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: عملیات اصلاح نژاد گوسفند در سال 1377 از یک گله یکصد رأسی در شهرستان جویبار آغاز که در آن زمان فقط همزمانی فحلی با هورمون پروژسترون انجام می گردید که این امر باعث ارتقای راندمان بره دهی به طور قابل ملاحظه ای گردید.
مهندس حسین نگهدار معاون تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در خصوص طرح ملی اصلاح نژاد گوسفند زل مازندرانی اظهار داشت: عملیات اصلاح نژاد گوسفند در سال 1377 از یک گله یکصد رأسی در شهرستان جویبار آغاز که در آن زمان فقط همزمانی فحلی با هورمون پروژسترون انجام می شد که این امر باعث ارتقاء راندمان بره دهی به طور قابل ملاحظه ای گردید.
وی افزود: در سال 1378، این عملیات به صورت مدون از سوی مرکز اصلاح نژاد دام کشور با اجرای پروژه تلقیح مصنوعی با حجم عملیات 3000 رأس در استان آغاز و از آنجا که قوچ زل حالت نیمه وحشی داشته، کارشناسان این معاونت قادر به اسپرم گیری و تلقیح مصنوعی نشدند و با دستورالعمل مرکز فوق در این استان جفتگیری کنترل شده جایگزین تلقیح مصنوعی شد که در حال حاضر در سطح استان در حال اجرا می باشد.
وی در ادامه درخصوص نحوه عملیات افزود: بعد از هورمون تراپی (سیدرگذاری در روز اول و خروج سیدر و تزریق هورمون PMSG در روز چهاردهم) کلیه میش ها ظرف 24 ساعت بعداز خروج سیدر حالت فحلی (طلب دام نر) را بروز می دهند و به ازای هر 5 میش یک قوچ در یک باکس محصور شده و با هم جفتگیری می نمایند و تمامی این جفتگیری جهت اخذ ارزش ارثی نتایج ثبت می گردد.
مهندس نگهدار گفت: در ادامه این روند، 145 روز بعد از جفتگیری دام ها شروع به زایش می کنند و در طول مدت کمتر از 10 روز زایش به پایان می رسد و بره های یکدست و همسن به دنیا می آیند و در بعضی از گله ها راندمان بره دهی بالای 120 درصد مشاهده شده است و در برخی از گله ها این رقم در سال 1380 تا 135 درصد نیز مشاهده شده است که براساس عوامل مختلف می توان آن را طبقه بندی کرد.
معاون تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در خصوص فواید عملیات اصلاح نژاد و همزمانی فحلی را به شرح ذیل برشمرد:
1) امکان اجرای مدیریت صحیح در پرواربندی با توجه به تولید بره های یکدست و همسن 2) ایجاد اشتغال با توجه به افزایش راندمان تولید 3) امکان دو بار زایش در طول سال و استحصال 250 رأس بره از یک گله 100 رأسی 4) افزایش درآمد دامدار 5) افزایش متوسط وزن زنده بره متولد شده 6) اخذ ارزش ارثی و انتخاب بهترین گوسفند نر از طریق بهنژادی 7) امکان استفاده از جیره بالانس شده برای میش های آبستن و بره های یکدست و همسن 8) کاهش همخونی و بیماریهای ناشی از آن 9) ارتقاء راندمان باروری و بره زائی 10) تعادل دام و مرتع.
مهندس نگهدار در پایان گفت : کارهای ترویجی که توسط کارشناسان امور دام این سازمان انجام گردید، سالانه علاوه بر میش های تحت پوشش، حدود 5000 رأس با هزینه شخصی دامدار همزمانی فحلی صورت می پذیرد و این کار نقش بسزائی در افزایش تولید گوشت قرمز دارد.
