تیم تحقیقاتی و اکتشافی یک محقق انگلیسی به نام آنتونی جان اسمیت از جانب دانشگاه آکسفورد، روز ۲۶ خرداد سال ۱۳۳۰ به دنبال کشف محل ماهی کور به ایران و به شهر کرمان سفر میکند، اما پس از سه ماه تحقیق با دست خالی به انگلیس باز میگردد.
او ۲۶ سال بعد متوجه میشود که ماهی مورد نظرش نه در قناتهای کرمان بلکه در کوههای زاگرس وجود دارد و بر این اساس در سال ۱۳۵۶ به دنبال رد پای دانمارکیها به منطقه پاپی لرستان سفر میکند و موفق به کشف محل ماهی کور میشود و چند نمونه از آنها را با خود به انگلیس میبرد.
مشخصات ماهیانِ کور این غار
یک نمونه از ماهیان غارزیستگاه این ماهی در آبهای زیرزمینی است، در غار ماهی کور به دلیل اینکه دهانه این غار به سطح آبهای زیرزمینی اتصال دارد، این امکان به وجود آمده که ماهی کور در طول شبها به نزدیکی سطح آب در دهانه غار بیاید، این ماهی تنها روزهای گرم سال در نزدیکی آبهای سطحی زمین دیده میشود، دمای آب محل زندگی این ماهی از ۵ تا ۲۸ درجه سانتیگراد متغیر است.
ارزش علمی و تحقیقاتی ماهی کور
ماهیان کور به لحاظ شیلاتی فاقد ارزش اقتصادی هستند، اما به عنوان منابعی از ذخائر ژنتیکی نادر، در بسیاری از پژوهشکدهها مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفتهاند و یا به عنوان ماهیهای زینتی شگفتانگیز و زیبا در موزههای حیات وحش و آکواریمها در معرض دید علاقهمندان قرار داده میشوند. مسیر دسترسی به غار، از طریق جاده غار ماهیکور و هم از طریق راهآهن قابل دسترس است.
خطر انقراض
ماهی کور غارزی در ناحیهای دورافتاده قرار گرفته است و از نظر دسترسی بسیار مشکل است و این امتیازی برای این ماهی به شمار میآید، ولی برخی افراد این دردسر را میپذیرند که خود را به دهانه غار رسانده و ماهیهایی که به سطح آب میآیند را صید کنند، به این جهت که در آکواریوم نگهداری کنند و برخی نیز آنها را به قیمتهای بالا خرید و فروش میکنند، بیخبر از آنکه این ماهی در محلی غیر از زیستگاه اصلیاش، کمتر از یک ماه زنده میماند.
در ادامه مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان در این خصوص به خبرنگار گفت: عنوان اثر طبیعی ملی غار ماهی کوه لرستان از سال ۸۵ثبت ملی شده است.محمدحسین بازگیر اظهار کرد: در این غار دو نوع ماهی کور زندگی میکنند که یکی از این گونهها در دنیا مختص به لرستان است.
یکی از این گونههای ماهی کور مختص به لرستان است
وی افزود: در هیچ جای دنیا اینگونه نادر وجود ندارد. این مسئول در خصوص راه دسترسی به این غار اشاره کرد و گفت: در گذشته تنها راه دسترسی به این غار باید از طریق راهآهن دورود به اندیمشک صورت میگرفت و از راهآهن تا غار ۱۷کیلومتر پیادهروی انجام میگرفته است اما با احداث راه دسترسی سد بختیاری فاصله غار تا این جاده به یک کیلومتر رسیده است.
بازگیر یادآور شد: برای محافظت از این اثر طبیعی ملی محیط بانان این سازمان در آنجا مستقر هستند و کار حفاظت از این غار با ارزش را انجام میدهد.مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: گردشگران خاصی به این غار مراجعه میکنند، زیرا بیشتر کسانی که به این غار مراجعه میکنند از کسانی هستند که پروژههای تحقیقاتی، علمی و مطالعاتی را انجام میدهند.
بازگیر تصریح کرد: محدوده غار ماهی کور ۴۰ هکتار است که در یک منطقه بکر و زیبا در لرستان قرار گرفته است.وی افزود: اداره محیط زیست لرستان توانسته است، در این غار تا ۲۰ متر عمق پیشروی کند، اما به دلیل نیاز به امکانات پیشرفته هنوز به عمق واقعی آن دست پیدا نکردهایم.