حکیم مهر - 40 راس مرال پرورشی در کشتارگاه زیاران قزوین در حالی منتظر تصمیم گیری مسئولان برای فرار از مسلخگاه و انتقال به پناهگاه حیات وحش هستند که به دلیل ضبط اموال این کشتارگاه ورشکسته توسط قوه قضائیه زمان انتقال این گونه همچنان نامشخص است.
20 سال پیش که 20 راس مرال وحشی از سوی وزارت کشاورزی سابق که اکنون به وزارت جهاد کشاوزی تغییر نام یافته به کشتارگاه زیاران قزوین منتقل شد تا پروژه ای علمی - اقتصادی در مرکزی به اصطلاح تحقیقاتی آغاز شود، مقاومتی در برابر این رفتار توسعه طلبانه از سوی هیچ نهاد نظارتی و فعال محیط زیست انجام نشد و مرالهای زبان بسته، سال به سال در محیطی بسته زاد و ولد کردند و هر بار قرعه فال به نام یکی از آنها افتاد تا در مسلخگاه تحقیقاتی قربانی شوند.
مرالهای بازمانده از کشتار زیاران قزوین، به دلیل عادت و زاد و ولد در محیط بسته و تحت اسارت دچار مشکلات ژنتیکی شدید شده اند و خاصیت زندگی و عادات طبیعی خود را از دست داده اند. در سالهای بعد نیز پروژه با شکست قطعی مواجه شد و اموال کشتارگاه ورشکسته طبق قانون از سوی قوه قضائیه مصادره شد که 40 مرال بازمانده از زاد و ولد این آهوسانان نگون بخت در بند را نیز شامل شد.
بعد از گذشت 20 سال یک موسسه حامی حیات وحش با تقبل هزینه 800 میلیون ریالی، حاضر شد گونه های مرال دچار اختلال ژنتیکی را با کمک متخصصان محیط زیست به طبیعت برگرداند و با مراقبت و تامین امنیت زیستگاهی در گیلان، آنها از مسلخگاه قزوین نجات دهد. با این همه، درخواست "انجمن حمایت از حیوانات" همچنان بلاتکلیف مانده و خواب مرالهای بی پناه سرگردان در اسارتگاه با ساتور قصاب کشتارگاه زیاران و آرزوی چرای آزاد و دائمی در طبیعت "ماسال" گیلان یکی همراه شده است.
در همین مورد رئیس اداره گارد سازمان محیط زیست، با اشاره به وضعیت ایجاد شده در ژن مرالهای زندانی گفت: در استعلامی از کشتارگاه زیاران خواستیم تعدادی از این مرالها را در اختیار این انجمن قرار دهد تا در صورت امکان زمینه بازگشت انها به طبیعت فراهم شود. با این حال انجمن حمایت از حیوانات باید رضایت اداره کل استان گیلان را جلب کند تا زمینه انتقال این گونه در اسارت، برای انتقال به زیستگاه تازه فراهم شود.
علیرضا خلیلی با تاکید بر اینکه پاسخگویی به مشکلات ژنتیکی مرالها در حوزه اختیارات دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست است، افزود: در اداره گارد هیچ محدودیتی برای موافقت با انتقال مرالها وجود ندارد و ما هم مخالف این هستیم که مرالها به دست قصابها سپرده شوند.
معاون محیط طبیعی اداره محیط زیست قزوین نیز اعلام کرد که درخواست انجمن حمایت از حیوانات برای انتقال به زیستگاهی خاص به صورت مکتوب به این اداره ارسال نشده اما اگر اداره محیط زیست گیلان با این مساله موافقت کند این اداره مشکلی برای انتقال مرالها ندارد. عبدالحسین مظفری تاکید کرد: با گذر دوره زمانی میان مدت و یا بلند مدت می توان گونه های بزرگ شده در اسارت را نجات داد و به طبیعت برگرداند، اما نیازمند مراقبت و تامین امنیت هستند. این مرالها 20 سال در اسارت بوده اند و بسیاری از رفتارهای وحشی خود را از دست داده و اهلی یا نیمه اهلی شده اند. اما با تغییر و تنوع ژنیتکی می توان در دوره زمانی بلند مدتی به بازگرداندن این گونه ها امیدوار بود.
این مقام مسئول در اداره حفاظت محیط زیست قزوین، افزود: کشتارگاه زیاران قزوین با نگاهی تحقیقاتی شروع به فعالیت کرد که هدف اصلی آن بهره وری اقتصادی بود که نمی توان گفت موفق یا ناموفق بوده است. با این حال پروژه هایی از این دست در حال افزایش است که می توان به پرورش آهو در یزد یا پرورش بلدرچین و کبگ در مناطق مختلف کشور اشاره کرد اما اغلب این درخواستها با مخالفتهایی نیز مواجه می شود چرا که متخصصان محیط زیست معتقدند لطمات جبران ناپذیری از این طریق به تنوع زیستی کشور وارد می شود.
