آیا استفاده از روغن پالم در فرآورده های لبنی مجاز است؟

چندی پیش در خبرگزاری‌ها مطلبی منتشر شد مبنی براینکه در شیر و لبنیات پرچرب به جای چربی شیر از روغن پالم (روغن نخل خرما) استفاده می‌شود، این درحالی است که دکتر حاجی فرجی، رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه معتقد است این روغن دارای چربی‌های اشباع بوده و برای بدن بسیار مضر است. اما انجمن صنایع لبنی استفاده از این روغن را در برخی محصولات مجاز و بی‌خطر اعلام کرده است. پس موضوع از چه قرار است؟ با هم نظر متخصصان را در این مورد می‌خوانیم.

استفاده از روغن پالم مشکلی ندارد!

مقدار کمی روغن پالم در فرآورده‌های لبنی پر چرب با مجوز سازمان غذا و دارو و پروانه سازمان ملی استاندارد ایران استفاده می‌شود که این میزان متناسب با استاندارد‌های جهانی است. امروزه استفاده از روغن گیاهی پالم در تولید روغن‌های خوراکی همچون نباتی و گیاهی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و روغن پالم پایه اصلی تمام روغن‌های خوراکی را تشکیل می‌دهد که هیچ کدام مضر نیستند و مصرف آنها حتی مجاز است. کارخانجات لبنی برای تولید محصولات لبنی پرچرب برای مصرف‌کنندگانی که با مشکل کلسترول و گرفتگی عروق مواجه هستند، از روغن‌های گیاهی همچون روغن پالم استفاده می‌کنند. براساس نیاز مصرف‌کنندگان برای تهیه محصولات لبنی پرچرب به جای پایه چربی حیوانی از پایه چربی گیاهی استفاده می‌شود که این امر در تمام دنیا مرسوم است و استفاده روغن پالم هیچ مشکلی ندارد. میزان استفاده از این روغن در صنایع لبنی براساس ضوابط تعیین شده از سوی سازمان غذا و دارو و سازمان ملی استاندارد و طبق استانداردهای جهانی است. به طور معمول قیمت روغن گیاهی از روغن حیوانی ارزان‌تر است اما استفاده از این روغن در صنایع لبنی ربطی به نرخ آن ندارد بلکه این اقدام تنها با هدف پاسخ به تقاضای مصرف‌کنندگان صورت می‌گیرد، کیفیت روغن پالم از دیگر روغن‌های گیاهی کمتر نیست.
باید یک استاندارد در این مورد تدوین شود.


در راستای تولید محصولات لبنی کم‌چرب، انجمن صنایع لبنی ایران تقاضای تدوین استاندارد انواع روغن‌های گیاهی در صنعت لبنیات را پیشنهاد داد و هم اکنون این موضوع در حال تدوین است که امیدواریم به‌زودی در اختیار کارخانجات فرآوری محصولات لبنی قرار گیرد. براساس این استاندارد، صنایع می‌توانند از انواع روغن‌های گیاهی همچون زیتون، سویا، آفتابگردان و پالم در فرآوری محصولات لبنی براساس تقاضای مصرف‌کنندگان استفاده کنند.

دکتر مجید حاجی فرجی،رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور:

لبنیات کم‌چرب بخورید چون ...

لبنیات پرچرب در کشور با روغن‌های پالم برای قوام دادن و مزه‌دار کردن چرب می‌شوند و حاوی مقادیر زیادی اسید چرب اشباع هستند که برای سلامت مضر است بنابراین ترجیح آن است که شیر کم چرب مصرف شود. اضافه کردن چربی گیاهی به لبنیات و شیرهای پرچرب در کارخانه‌های تولید لبنیات کار غیر قانونی نیست اما این حق مردم است که بدانند این میزان چربی در لبنیات و شیر، چربی خود شیر نیست و به آن چربی پالم اضافه شده است. روغن پالم یا نخل 50 درصد اسید پالمیتیک دارد که یک اسید چرب اشباع شده است و به همین دلیل تصور می‌شود روغن پالم یک نوع روغن هیپرکلسترولمیک است. در صنایع غذایی افزودن چربی پالم گیاهی به لبنیات در فرایند تولید معمولا انجام می‌شود و تولیدکنندگان محصولات لبنی با استانداردهای موجود صنایع غذایی به گرفتن چربی اشباع شیر اقدام می‌کنند بنابراین مصرف‌کنندگان لبنیات پرچرب باید بدانند که چربی شیر موجود را نمی‌خورند بلکه روغن پالم اضافه شده به شیر را میل می‌کنند. اضافه کردن چربی گیاهی به لبنیات به دلیل اسیدهای چرب مشکل زاست زیرا مصرف بیش از حد چربی‌های اشباع شده می‌تواند به بالا رفتن کلسترول خون و در نتیجه به بیماری قلبی منجر شود.

حسین چمنی، مشاور انجمن صنایع لبنی:

به تمام محصولات لبنی روغن پالم اضافه نمی‌شود

استفاده از روغن نباتی در تولید محصولات لبنی از سال‌های قبل انجام شده و مشکلی هم نداشته است. هیچ محصول لبنی بدون مجوز استاندارد و وزارت بهداشت تولید نمی‌شود هرچند این موضوع که در همه محصولات لبنی پرچرب به جای چربی شیر از روغن استفاده می‌شود، عمومیت نداشته و حرف نادرستی است. درصد لبنیات پرچرب تولیدی با روغن چندان بالا نیست. در برخی از محصولات لبنی به جای چربی شیر از روغن استفاده می‌شود که این کار نیز طبق استاندارد و مجوزهای مربوطه انجام می‌شود و مشتری نیز از طریق اطلاعات درج شده روی بسته‌بندی از این موضوع آگاه است. در زمینه استفاده از روغن به جای چربی شیر برای تولید لبنیات پرمصرف فقط موضوع قیمت مطرح نیست، بلکه مباحثی مانند طعم و ذائقه موردپسند مشتریان هم مطرح است.

روغن‌های گیاهی کلسترول کمتری دارند

در حال حاضر تنها پنیر خامه‌ای، پنیر تازه‌ و اخیرا شیرخشک طبق مجوز کمیته ملی استاندارد می‌توانند دارای چربی گیاهی باشند و برای آنها استانداردهای مربوطه نیز تدوین شده است. در هر محصول لبنی در صورت استفاده از روغن نوع آن مشخص شده است. علت صدور مجوز استفاده از روغن گیاهی در تولید محصولات لبنی این است که روغن گیاهی دارای کلسترول کمتری بوده و در دنیا نیز استفاده از این روغن مرسوم است. در حال حاضر استفاده از روغن نارگیل و هسته پالم در تولید محصولات لبنی ممنوع است البته قرار است ظرف چند روز آینده درباره سازماندهی چربی گیاهی در محصولات لبنی و غیرلبنی در کمیته استاندارد تصمیم‌گیری شود.

مهندس اصغر نعمتی، رئیس هیات مدیره انجمن حمایت از مصرف‌کنندگان:

وزارت بهداشت باید به این موضوع رسیدگی کند

وزارت بهداشت باید با ورود به موضوع افزودن روغن پالم به شیرهای خوراکی و بررسی دقیق و علمی موضوع زمینه رفع نگرانی مردم را فراهم کند. با توجه به تائید کارشناسان تغذیه، روغن پالم اسید چرب اشباع شده بالایی داراست که حداقل زیان آن انسداد و تنگی عروق و بیماری‌های قلبی عروقی است که در حال حاضر مهم‌ترین علت مرگ و میر کشور به شمار می‌رود. از این رو ضرورت دارد وزارت بهداشت با هدف تنویر افکار عمومی با ورود به موضوع رسما اعلام کند که آیا وجود روغن پالم در شیرهای خوراکی پرچرب منطبق بر استانداردهای صنایع غذایی است یا خیر و چنانچه از ناحیه مصرف این‌گونه محصولات زیانی متوجه مصرف‌کنندگان است، اقدامات لازم را معمول دارد.

دکتر زهرا عبداللهی، مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت:

روغن نخل و خطر سکته قلبی!

متاسفانه در سال‌های اخیر واردات روغن پالم به دلیل ارزان‌تر بودن آن افزایش یافته است. این روغن با افزایش کلسترول بد خون (LDL) در نهایت تنگی و انسداد عروق و سکته‌های قلبی را به همراه دارد. روغن پالم دارای بیشترین میزان اسید چرب اشباع یعنی حدود 50 درصد است. این روغن حتی اگر از نوع پالم اولئین وسوپر اولئین وارد کشور شود که ادعا می‌شود سالم‌تر است در حدود 30 درصد اسید چرب اشباع دارد که حداقل زیان مصرف آن انسداد وتنگی عروق و بیماری‌های قلبی- عروقی است که در حال حاضر مهم‌ترین علت مرگ و میر در کشور به شمار می‌رود. مسئولان باید هزینه‌های صرفه‌جویی شده برای واردات روغن ارزان قیمت و بی‌کیفیت را با هزینه‌های سنگینی که برای مراقبت ودرمان بیماری‌های قلبی عروقی به کشور تحمیل می‌شود مقایسه کرده و با اصلاح سیاستگذاری در واردات مواد غذایی اقدامات جدی تری برای تامین وحفظ سلامت تغذیه‌ای جامعه انجام دهند. امروزه موضوع روغن‌های خوراکی و ارتباط آن با سلامت مردم کشورمان مورد بحث خاص و عام است که منجر به بروز برخوردهای متفاوت از سوی مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان روغن‌ها و صنایع مصرفی شده است.