آخرین شیر ایرانی احتمالا در زمان ناصرالدین شاه قاجار، به دست شکارچیان کشته شده است. ١٢٠ سال از زمان حیات آخرین شیر ایرانی در بیشه میگذرد و باغ وحش ارم حالا میخواهد بعد از این سالها، بزرگترین باغ وحش کشور را مجهز به شیر ایرانی کند. یک جفت شیر نر و ماده که بتوانند تکثیر یابند و با باغ وحشهای دیگر دنیا تبادل شوند و قرار است از آلمان به ایران بیایند.
به گزارش اعتماد، مدیر عامل پارک ارم از شرط انتقال شیر ایرانی به کشور از سوی اتحادیه باغ وحش داران اروپا به «اعتماد» میگوید: شیر ایرانی بعد از ١٢٠ سال و به قولی دیگر، ٩٠ سال، وارد کشور میشود، من بر اساس نامهنگاری که با اتحادیه باغ وحشداران اروپا که به شکل افتخاری به عضویت آن درآمدهایم، انجام دادم، آنها را متقاعد کردم که به ما بهطور رایگان شیر ایرانی بدهند، به شرط اینکه قفسی با استاندارد آنها برایش بسازیم. کاری که محیط زیست نتوانست انجام دهد.
قفس شیر ایرانی که در راه ایران است، استانداردهای اتحادیه را دارد، استانداردهایی که مدیریت ارم از آن سخن میگوید. ایرج جهانگیر میگوید: ابعاد قفس به گفته نقشهای که فرستادند، حداقل باید ٢٠٠ متر مربع باشد که ١٢٠ متر آن باید فضای باز باشد و بقیه شیشه به بیرون داشته باشد. زیر پایشان نباید کاشی و سیمان باشد، باید ماسه باشد. شب که میشود شیرها را به اتاقکهای پشتی که تابستانی است میفرستیم، همان اتاق شیشهای که یا دور تا دورش یا دو وجهش شیشهای است تا حیوان دید وسیعی داشته باشد. این قفسها، بر اساس نقشهای است که خود کارشناسان اتحادیه برایمان فرستادند، ما هم بر اساس آن قفس را ساختیم و عکس، فیلم و نقشهاش را تهیه کردیم و برای اتحادیه فرستادیم. در حال حاضر منتظر کارشناسانی هستیم که هفته آینده به ایران میآیند و اگر قفس تایید شود، کار نقل و انتقال انجام میشود و دو شیر ایرانی نر و ماده بعد از ١٢٠ سال وارد ایران میشوند. یکی از مواردی که اتحادیه اقدام به انتقال شیر ایرانی کرده است، از نگاه مدیر ارم، تکثیر آنها با غیرهمخونانشان است، تکثیری که منجر به ایجاد بیماری نشود. بعد از انتقال این جفت شیر ایرانی و تکثیر آنها، فرزندانشان برای تکثیر با دیگر شیرها راهی باغ وحشهای دیگر میشوند. جهانگیر در ادامه میگوید: بعد از آوردن فیلها که از حیواناتی هستند که اگر در باغ وحش نباشد، آن باغ وحش را نمیتوان باغ وحش نامید، ارتباط خوبی با اتحادیه ایجاد شد، با استفاده از این کانال، برای انتقال زرافه، کرگدن و شیر ایرانی نامه نوشتیم که آنها هم به شرط استاندارد بودن قفس با انتقال موافقت کردند.
پارک ارم و باغ وحش مرتبط با آن، همان باغ وحشی است که عدهای از فعالان محیط زیست، با توجه به اتفاقاتی که برای گربهسانان این باغ وحش در سالهای اخیر افتاده است، خواستار ممانعت از ورود شیر ایرانی و ببر سفید به این باغ وحش شدهاند.
مدیرعامل پارک ارم، در واکنش به اعتراض فعالان محیط زیست، ادامه میدهد: اعتراضاتی که بدون اطلاع صورت میگیرد، باعث دلسردی میشود. آنقدر که در زمان سه سال مدیریتم بر پارک ارم، مورد اعتراض فعالان این حوزه قرار گرفتم، ترجیح میدهم کارهایی را که بر اساس دلسوزیام برای این مرکز انجام میدهم کنار بگذارم. من در این سالها سعی کردم اعتباری برای مجموعه کسب کنم و عضویت افتخاری اتحادیه باغوحشداران اروپا را به دست بیاورم. این عضویت باعث شد بتوانیم شیر ایرانی به کشور وارد کنیم. اعتراض مدافعان محیط زیست به اتفاقاتی میپردازد که از سالهای ٨٨ تاکنون در این باغ وحش برای گربهسانان افتاده، اتفاقاتی چون مرگ ببر نر سیبری بر اثر تغذیه از گوشت الاغ آلوده به مشمشه در سال ٨٩، سوزاندن ١٤ قلاده شیر آفریقایی در حالت نیمه بیهوش به دلیل احتمال ابتلا به مشمشه در سال ٨٩، حبس انفرادی ببر ماده سیبری در قرنطینهای نامناسب از سال ٨٩ تا امروز به دلیل احتمال ابتلا به مشمشه، خفه شدن یک قلاده ببر مبتلا به صرع در حوضچه آب بر اثر نبود نظارت در سال ٩٢ و بلاتکلیفی یک قلاده ببر بنگال به مدت هشت ماه در قرنطینه سازمان دامپزشکی به دلیل انصراف باغ وحش تهران از نگهداری آن در سال ٩٣. ایرج جهانگیر در خصوص این اعتراضات گفت: اینکه بعد از ١٢٠ سال داریم شیر ایرانی وارد کشور میکنیم، جای خوشحالی دارد تا اعتراض. اتفاقاتی که طی سالهای گذشته افتاده بر عهده مدیریت وقت پارک است، من فقط سه سال است که مدیریت را بر عهده گرفتم و پاسخگوی کارکرد خودم در این سالها هستم. داستان مشمشه مربوط به مدیریت من نبوده که بخواهم نگران باشم. کسانی که این ادعاها را دارند، یک بار هم که شده بیایند و تغییرات باغ وحش را از نزدیک ببینند. ببر سفید، گونه دیگری است که مجموعه ارم، قصد ورود آن را دارد.
جهانگیر در این خصوص گفت: ببر سفید باید از آفریقای جنوبی به آلمان انتقال یابد و از آنجا به تهران منتقل شود. مجوزهای لازم را از محیط زیست گرفتهایم. مجوز سایتیس (کنوانسیون منع تجارت گونههای گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض) را هم گرفتیم. هر حیوانی که بخواهد در دنیا جابهجا شود، باید زیرنظر مرکز اصلی سایتیس که در سازمان ملل است انجام شود. در حال حاضر منتظر گرفتن مجوز اصلی هستیم تا بارنامه شود. ببرهای وارد شده به ایران، دو نوع متفاوتند، معمولی و سفید که از هم جدا زندگی میکنند. قفس ببر متفاوت از شیر است و باید حوضچه داشته باشد و ببر درون آن آب تنی کند. ببر معمولی اکنون در باغ وحش تهران است و ببر سفید در راه. گوزنهای اروپایی که با مجوز محیط زیست، کشته شدند و در اختیار گوشتخواران ارم گذاشته شد، مورد دیگری از نامه فعالان معترض به بنیاد مستضعفان بود.
جهانگیر در ادامه سخنانش واگذاری گوشت گوزنها را به خارج از ارم تکذیب میکند و میگوید: گوزنهای اروپایی گونه غیربومی بودند که زاد و ولدشان زیاد شده بود، ما نامه نوشتیم و از محیط زیست اجازه گرفتیم همان کاری را که همه دنیا میکند، بکنیم. همه جای دنیا از اینگونه برای خوراک گوشتخواران استفاده میکنند. ما هم مانند دام از آن استفاده کردیم. این نوع گوزن مثل گاو و گوسفند با این هدف تکثیر میشود. ما هم گوزنهای پیر و فرتوت را ذبح و خوراک گوشتخواران ارم کردیم. اگر محیط زیست از ما بخواهد که به باغ وحشهای دیگر هم بدهیم، این کار را میکنیم. اما اینکه من گوشت این گوزنها را با قیمت ٩٠٠ هزار تومان و یک میلیون تومان فروختهام تکذیب میکنم. ما برای اینکه گوشت الاغ و گوشتهای خطرناک به گوشتخوارانمان ندهیم، از این گوزنها استفاده میکنیم. در دوره من هیچ حرکتی در باغوحش بدون مجوز محیط زیست انجام نمیشود.