بروز مجدد پدیده کشند قرمز

حکیم مهر -  با این‌که هنوز تب داغ بحث و بررسی در مورد پدیده کشندقرمز در آب‌های جنوبی ایران کاملا فروکش نکرده بود، اما شنیدن خبر بروز مجدد پدیده کشندقرمز این بار به رنگ دیگری همه را شگفت زده کرد.عضو هیأت علمی موسسه ملی اقیانوس‏شناسی از مشاهده پدیده کشندقرمز از 2 نوع متفاوت و توامان به رنگ‌های سبز کم‌رنگ و قرمز شکلاتی رنگ در آب‌های ساحلی چابهار خبر داد.

طبق بررسی‌های انجام شده این پدیده مربوط به شکوفایی گونه‌ای تاژکدار پلانکتونی و گونه‌ای ‌تاژکدار احتمالا سمی و خطرناک است که انجام تحقیقات بیشتر در زمینه شناسایی و بررسی اکولوژی جلبک‏های مضر برای حصول اطمینان از سمی بودن یا نبودن آن ضروری است.

کارشناسان به منظور بررسی مرجان‌های آب‌های ساحلی چابهار عازم این منطقه شده بودند که، پس از چند روز متوالی (29 فروردین تا اول اردیبهشت جاری) به دلیل ماندگار شدن پدیده کشندقرمز و عدم دید کافی موفق به نمونه‌برداری نشدند و از مرجان‏های این منطقه عکسبرداری به عمل نیامد. با این وجود، وقوع پدیده کشندقرمز از 2 نوع متفاوت و به طور توأم در این آب‌ها چشمگیر بوده است. این پدیده در آب‌های درون خلیج چابهار و به وسعت کم (یک تا 2 کیلومتر) در نزدیکی اداره بندر به رنگ سبز کم‌رنگ ظاهر شده و آب‌های خارج از خلیج چابهار (واقع در شرق آن) به رنگ شکلاتی ظاهر شده و در مواقعی که شدت باد کمتر می‏شد از غلظت بیشتری بویژه در آب‌های نزدیک به ساحل برخوردار بود و وسعت آن در آب‌های نزدیک به ساحل و دورتر از آن به چندین کیلومتر بالغ می‏شد. عضو هیأت علمی موسسه ملی اقیانوس‏شناسی تصریح کرد: بررسی دقیق‌تر نمونه‏های زنده جمع‌آوری شده از کشندقرمز سبزرنگ توسط میکروسکوپ نشان داد که این کشند بر اثر شکوفایی تاژکداران پلانکتونی Noctiluca miliaris رخ داده است . از طرف دیگر، کشندقرمز شکلاتی رنگ تا عمق 5/2 متری لایه ضخیمی را تشکیل می‏داد، اما در لایه‏های پایین‌تر از ضخامت آن کاسته شده تا حدی که دید برای یک غواص به کمتر از 20 تا 30 سانتی‌متر می‏رسید و دمای آب از 5/24 تا 25 درجه سانتی‌گراد در نوسان بود.

وی تاکید کرد: از این‌رو با توجه به این مسائل و احتمال قرار گرفتن این جنس در گونه سمی باید بلافاصله به بررسی این موضوع پرداخت چرا که در صورت سمی بودن آن، تلفات ماهیان و خطراتی برای انسان رخ خواهد داد.

همچنین از آنجا که مجموعه تالاب‌های هامون با وسعتی بالغ بر 293 هزار هکتار به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین ایران و عامل اصلی حیات در منطقه سیستان شناخته شده بود، متاسفانه به دلیل خشکسالی‌های پی‌درپی از سال 1379 خشک شد، اما اخیرا مدیر کل دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست از تدوین «طرح جامع مدیریت تالاب هامون» برای نجات این تالاب بین‌المللی خبر داد. مهندس امیر عبدوس، با اشاره به این که تالاب‌های «انتهای جنوبی هامون پوزک» به وسعت 10 هزار هکتار و «هامون صابری و هامون هیرمند» به وسعت 50 هزار هکتار در سال 1990 به دلیل اختلالات ناشی از دخالت‌های انسان در اکوسیستم تالاب در فهرست قرمز کنوانسیون رامسر قرار گرفته‌اند، افزود: برای نجات این تالاب بین‌المللی «طرح جامع مدیریت تالاب هامون» تهیه شده است.