حکیم مهر - دکتر اسماعیل کهرم شخصیت دوست‌داشتنی‌ای است که با احساس زیادی از محیط‌زیست ایران صحبت می‌کند.
حرف‌هایش آن‌قدر دلنشین است که می‌توانی مدت‌ها بنشینی و فقط گوش کنی. از نظر او، نوجوانان باید برای حفظ محیط زیست تلاش کنند و «سفیر محیط زیست» باشند. وقتی می‌گوید من کودکان و نوجوانان این سرزمین را خیلی دوست دارم و تنها امیدم درباره محیط‌زیست ایران زمین آنها هستند، این را با تمام وجود می‌گوید، آن‌قدر که دلت می‌خواهد بلند شوی و سفیر بودنت را به گوش همه برسانی.
*آقای دکتر، محیط‌زیست ایران چه امتیازهایی دارد؟
ما در مملکتی استثنایی زندگی می‌کنیم و خداوند چیزی به ما کم نداده است. ما هفدهمین کشور از نظر وسعت هستیم که چیز کمی نیست. ما از نظر اقلیم، تغییرات آب و هوایی و ارتفاعات، بسیار ممتاز هستیم. از 23 متر پایین‌تر از سطح دریا داریم تا 5670 متر بالاتر از سطح دریا که قله دماوند است. در بین اینها دشت، کوه، دره و رود وجود دارد. ما بیش از 252 تالاب داریم که قلب محیط‌زیست طبیعی را به وجودآورده است. در ایران 8200 نوع گیاه وجود دارد که 1900 گونه آنها فقط در ایران وجود دارند و در هیچ کجای دیگر دنیا نیستند، و520 گونه پرنده که از کل پرنده‌های اروپا ( به جز روسیه) بیشتر است. حدود 190 نوع پستاندار، 20 گونه دوزیست و حدود 92 خزنده داریم. ماهی‌های زیادی در خلیج همیشه فارس، رودخانه‌ها، قنات‌ها و دریای مازندران داریم که اگر بی‌نظیر نباشند، کم‌نظیر هستند. در ایران پرنده‌هایی داریم که در قطب شمال هم هستند و در ساحل خلیج‌فارس پرنده‌هایی داریم که در نواحی حاره‌ای زندگی می‌کنند. بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین پستانداران دنیا در ایران هستند: زباب یا حشره‌خور کوتوله که با حدود دو گرم وزن، کوچک‌ترین پستاندار است و نهنگ آبی، بزرگ‌ترین.
*در مقابل این همه نعمت، ما چه کرده‌ایم؟!
ما بد عمل نکرده‌ایم! شیر ژیان ایرانی و ببر مازندران را از دست داده‌ایم. گورخر و آهو و شوکا و جبیر و ... را هم داریم از دست می‌دهیم. ما نسبت به کشورهای همسایه بهتر هستیم. حداقل می‌دانیم چی، کجا و چه‌قدر داریم. در اروپا هم موجوداتی از بین رفته‌اند، اما دوران نا‌آگاهی آنها سپری شده است. آنها هم اکنون به شدت به فکر حفظ منابع طبیعی هستند.
* مهم‌ترین کاری که الان می‌شود کرد چیست؟
مسئله اساسی حفظ زیستگاه است. دریاچه پریشان به دلیل حفر چاه زیاد خشک شده است. دریاچه ارومیه به دلیل پل‌سازی و تالاب انزلی به خاطر احداث جاده و آلودگی در حال از بین رفتن هستند. در این وضعیت، موجودات در زیستگاه تحت فشار قرار می‌گیرند و ما علاوه بر آنها، زیستگاه را از دست می‌دهیم و در نهایت مجبور می‌شویم ببر از خارج بیاوریم. پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، مناطق حفاظت شده و آثار طبیعی ملی 8/7 خاک کشور را تشکیل می‌دهند، یعنی حدود 13 میلیون هکتار. ما باید احساس مسئولیت کنیم تا چیزی به آیندگان و فرزندان ما برسد. اگر اجداد ما همان کاری را می‌کردند که ما انجام می‌دهیم، الان چیزی نداشتیم. جمله زیبایی هست که می‌گوید: «ما طبیعت را از پدرانمان به ارث نبرده‌ایم، ما آن را از فرزندانمان به عاریت گرفته‌ایم.»
* وکلام آخر برای نوجوانان!
حیواناتی هستند مثل زنبور عسل که فایده آنها از اول پیداست. اما شاید کسی بگوید فایده حفظ قورباغه چیست؟! قورباغه یک میلیون حشره در سال می‌خورد. مهم این است که اگر چیزی نمی‌دانیم، دنبالش برویم. منتظر پدر و مادرها ننشینیم. آنها آموزش ندیده‌اند و وقتش را هم ندارند. این نوجوانان‌ها هستند که باید سفیر محیط‌زیست و مسئول باشند.
