رییس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، چالش اصلی ایران در زمینه تولیدات علمی را کاربردی شدن تولیدات علمی در بخشهای صنعتی عنوان کرد و اظهار داشت: در حال حاضر در ایران از هر 800 مقاله یک مقاله کاربردی میشود و این در حالی است که در کشور ژاپن این نسبت یک به پنج و در آلمان یک به دوازده است.
به گزارش ایسنا، «مهندس احمد قاضی زاهدی» در نشستی خبری که به مناسبت سالگرد تاسیس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی برگزار شد، با تاکید بر این که این پایگاه از سال 83 فعالیتهای خود را آغاز کرده است، افزود: این پایگاه با هدف ترویج و اشاعه اطلاعات علمی، گسترش و ارتقاء خدمات اطلاعرسانی به محققان و دستیابی آسان محققان به آخرین منابع اطلاعاتی منتشر شده در نشریات راهاندازی شد.
وی با تاکید بر این که منابع علمی در پایگاه SID با دو ویژگی جامعیت و روزآمدی در اختیار محققان قرار میگیرند، اظهار داشت: فعالیتهای این پایگاه بر اساس رویکردهای پایگاههای بینالمللی چون ISI و اسکوپوس است.
قاضیزاهدی با بیان این که در ابتدای کار فعالیتهای ما بر اساس نمایهسازی نشریات علمی بوده است، خاطرنشان کرد: بر این اساس نشریات علمی – ترویجی و علمی – پژوهشی که دارای مجوزهایی از سوی کمیسیون نشریات وزارت علوم یا وزارت بهداشت و یا حوزه علمیه باشند در این پایگاه نمایهسازی میشوند.
رییس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی با تاکید بر این که در این پایگاه تعداد هزار و 342 نشریه نمایهسازی شده است، اظهار داشت: از این تعداد 965 عنوان دارای مجوز علمی – پژوهشی از وزارت علوم، تعداد 347 نشریه علمی – پژوهشی دارای مجوز از وزارت بهداشت و 30 عنوان نشریه دارای مجوز از مرکز مدیریت حوزه علمیه هستند.
نمایهسازی طرحهای پژوهشی
قاضی زاهدی با اشاره به فعالیتهای این پایگاه در زمینه نمایهسازی طرحهای پژوهشی افزود: با توجه به این که ماهیت کار این پایگاه علمی – پژوهشی بوده است از این رو اقدام به نمایهسازی طرحهای پژوهشی کردیم که در جهاد دانشگاهی اجرایی شده است.
وی با بیان این که در این بخش خلاصهای از طرحهای پژوهشی بر روی پایگاه درج شده است، ادامه داد: علاوه بر آن با مذاکراتی که با سازمانها برقرار شده است، اقدام به نمایهسازی طرحهای پژوهشی سازمان بنادر و دریانوردی، مرکز ملی فرش ایران و سازمان بیمه سلامت کردیم.
قاضیزاهدی همچنین با اشاره به امضای تفاهمنامه با دانشگاه جامعه المصطفی گفت: این دانشگاه دارای 200 نشریه بینالمللی است که مسوولیت نمایهسازی این نشریات و طرحهای پژوهشی آن را بر عهده پایگاه SID قرار داده است.
رییس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی نمایهسازی مجلات علمی – پژوهشی و علمی – ترویجی دانشگاه آزاد را از دیگر برنامههای این پایگاه نام برد و گفت: دانشگاه آزاد دارای 110 عنوان نشریه علمی – پژوهشی است که نمایهسازی این نشریات در پایگاه SID انجام میگیرد.
معرفی کنفرانسهای علمی در پایگاههای SID
قاضیزاهدی معرفی مجامع علمی را از دیگر برنامههای این پایگاه ذکر کرد و یادآور شد: مجامع علمی شامل تمام کنفرانسها، کنگرهها، سمپوزیومها و همایشهای علمی میشود و این پایگاه نیز اقدام به معرفی همایشها و کنفرانسهای علمی میکند که پس از اعلام فراخوان پروسه داوری را بر روی مقالات انجام میدهد.
به گفته وی مقالات داوری شده باید به صورت پوستر یا شفاهی در همایشهای علمی ارائه شوند.
رییس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی با اشاره به اهمیت این پایگاه در بخشهای علمی کشور خاطرنشان کرد: این پایگاه به صورت رایگان و بدون نام کاربری اطلاعات مورد نظر را در اختیار مخاطبان خود قرار میدهد از این رو هر چه عملکرد این پایگاه ارتقاء یابد نقش مهمی در ترویج علم کشور خواهد داشت.
وی در عین حال با انتقاد از کاهش تعداد مخاطبان در ایام تعطیلات و یا تابستان گفت: در تیر ماه سال جاری تعداد مراجعه کنندگان به این پایگاه 39 میلیون و 468 هزار و 607 نفر بوده است و این در حالی است که در روزهای کاری تعداد مراجعه کنندگان به این پایگاه بالغ بر 80 میلیون نفر است.
رییس پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ادامه داد: به منظور دسترسی مناسبتر محققان به دادههای علمی بخشی به عنوان گزارشهای استنادی نشریات در این پایگاه در نظر گرفته شده است که این امکان را برای مخاطبان فراهم میکند تا مقالات و نشریات علمی را بر اساس تعداد استناد آنها جستجو کنند. این امکان تنها در پایگاه SID فراهم شده است.
رتبه ایران در تولیدات علم جهان
قاضیزاهدی گفت: بر اساس اطلاعات پایگاههای بینالمللی مانند ISI ایران در تولیدات علم رشد صعودی دارد و بر اساس سند چشمانداز ایران باید به رتبه اول منطقه دست یابد که به نظر میرسد به سختی به این رتبه نایل آید.
رییس پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ادامه داد: بر اساس آخرین آمار اسکوپوس، کشور ایران در حوزه نانو و زیست فناوری در دنیا دارای رتبه 14 و در منطقه رتبه اول است.
وی با بیان این که بر اساس رتبهبندی ISI ایران دارای رتبه دوم تولید علم و بر اساس رتبهبندی اسکوپوس دارای رتبه اول در تولید علم در منطقه است، اظهار داشت: به طور کلی رتبه ایران در تمام رشتهها 27 است ولی در برخی از علوم در دنیا ایران دارای رتبه اول بوده است.
قاضی زاهدی چالش اصلی ایران در زمینه تولیدات علمی را کاربردی شدن تولیدات علمی در بخشهای صنعتی عنوان کرد و اظهار داشت: در حال حاضر ایران دارای هزار و 500 نشریه علمی است که از این لحاظ دارای رشد مناسبی بوده است اما به لحاظ کاربردی شدن دستاوردهای علمی رشد مناسبی نداشتهایم.
رییس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی بهترین نشریات علمی پژوهشی به لحاظ تعداد ارجاعات را نشریه دانشگاه آزاد نام برد و گفت: نشریه International Journal of Environmental Science and Technology (IJEST) به صاحب امتیازی واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد دارای بیشترین ضریب تاثیر را دربین نشریات نمایه شده در ISI بوده است.
تعداد مقالات نمایه شده در SID
رییس مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی با بیان این که در این پایگاه بیش از یک میلیون مقاله ایندکس شده است، ادامه داد: از این تعداد 237 هزار عنوان مقاله فارسی و 875 هزار مقاله به زبان انگلیسی منتشر شده است.
وی با بیان این که بیشترین تعداد مقالات منتشر شده در حوزه علوم پزشکی بوده است، خاطرنشان کرد: مخاطبان میتوانند بدون پرداخت هزینه به این مقالات دست یابند.
نمایهسازی پایاننامهها
قاضی زاهدی، نمایه سازی پایاننامهها را از ماموریتهای ایرانداک دانست و افزود: در کنار اقدامات ایرانداک در پایگاه SID نیز اقدام به نمایهسازی پایاننامهها کرده ایم.
همچنین ایجاد بانک طرحهای پژوهشی را در دستور کار داریم که نسخه آزمایشی آن را راهاندازی شده است و در مهر ماه نیز با عنوان بانک مراکز علمی – تخصصی رونمایی خواهد شد.
وی راهاندازی این مرکز را در راستای تجاری سازی ذکر کرد ودر این باره توضیح داد: در حال حاضر در ایران از هر 800 مقاله یک مقاله کاربردی میشود و این در حالی است که در کشور ژاپن این نسبت یک به پنج و در آلمان یک به دوازده است.
وی افزود: به منظور کاربردی کردن تحقیقات علمی در مراکز صنعتی با ایجاد بانک مراکز علمی تخصصی اقدام به نمایهسازی طرحهای پژوهشی میشود تا مراکز صنعتی بتوانند نیازهای علمی خود را از طریق این بانک تامین کنند.
حمایت از نشریات علمی - پژوهشی
قاضیزاهدی حمایت از نشریات علمی – پژوهشی را از دیگر برنامههای این پایگاه عنوان کرد و اظهار داشت: برخی از نشریات علمی – پژوهشی به دلیل دارا بودن بنیه مالی کم با تاخیر منتشر میشود.
وی ادامه داد: در راستا حمایت از این نشریات اعلام کردیم که نشریات میتوانند حتی قبل از چاپ نشریه خود اقدام به نمایه سازی نشریات مربوطه کنند.