ورشکستگی دامداران و گرانی لبنیات، میراث یارانه‌های احمدی‌نژاد

خبرآنلاین نوشت:

مشکلات ناشی از عدم تناسب میان قیمت تمام شده شیر و مواد لبنی همچنان ادامه دارد و روز به روز نیز بر دامنه آن افزوده می شود.

افزایش قیمت مواد لبنی طی چند سال اخیر به یکی از پردامنه ترین مسائل اقتصاد ایران تبدیل شده است. تولیدکنندگان مواد لبنی طی این مدت ها بارها درخواست افزایش قیمت تولیدات خود را مطرح کرده اند و تقریبا در تمامی موارد نیز موفق شده اند موافقت دستگاه های مربوط را دریافت کنند.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، این روند تا جایی ادامه پیدا کرد که در تازه ترین دور از دریافت مجوز برای افزایش قیمت، این خود تولیدکنندگان بودند که از این کار منصرف شدند چرا که در صورت افزایش مجدد قیمت ها، اندک سهم خود را نیز از سبد خرید جامعه از دست می دادند.

تولید کنندگان مواد لبنی هر بار که با انتقاد در مورد افزایش قیمت ها مواجه می شوند، انگشت ها را به سمت دامداران نشانه می روند و تأکید می کنند در شرایطی که شیرخام را گران تر می خرند، نباید توقع داشت قیمت محصولاتشان ثابت بماند.

از سوی دیگر دامداران نیز می گویند « هر کیلوگرم شیر خام را با زیان ۳۰۰ تومان تولید می کنند از عدم اجرای مصوبه خرید شیر خام به نرخ ۱۴۴۰ تومان از سوی سازمان حمایت انتقاد کرد.

احمد مقدسی، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی دامداران ایران در این باره می گوید: «قیمت تمام شده هر کیلوگرم شیرخام برای دامداران 1476 تومان است و دامداران به ازای هر کیلوگرم شیر تقریبا 300 تومان متضرر می‌شوند».

هدفمندی یارانه ها؛ آغاز مشکل دامداران

ایران تا پیش از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها در تامین مصرف شیر مورد نیاز خودکفا شده بود، ولی رویکردها و سیاست های اشتباه در اجرای این قانون، صنعت دامداری کشور را مانند بسیاری دیگر از بخش های مولد دچار مشکلات فراوانی کرد.

ایران پیش از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها سالانه حدود ۹ میلیون تن شیر خام تولید می کرد که نیازهای داخلی را کاملا پوشش می داد اما با اجرای این قانون و افزایش قیمت نهاده های تولید از یک سو و فشار دولت برای ثابت ماندن قیمت ها از سوی دیگر، توان تولیدکنندگان شیر به شدت تحلیل رفت.

دولت دهم در زمان اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، متعهد شده بود یارانه شیر را مستقیما به بخش تولید و دامداری بپردازد، اما این تعهد هیچگاه آنگونه که گفته شده بود، عملی نشد و گرانی شدید علوفه، هزینه تولید شیر را به شدت بالا‌برد.

ادامه این روند باعث شد میانگین تراز مالی شرکت‌های تولید شیر و مواد لبنی ایران 25.1 درصد منفی شود. این تراز مالی برای صنعتی مانند صنعت شیر که ۹۵ درصد سرمایه گذاری‌ها در آن توسط بخش خصوصی انجام گرفته به شدت نگران کننده است.

پیش از این قرار بود دولت ۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای حمایت از تولیدات دامداران کشور بپردازد ولی تا کنون هیچ گزارشی از پرداخت این مبلغ ارائه نشده است.

در چنین شرایطی گزارش هایی مانند گزارش تعطیلی ۳۰ درصد دامداری‌های کشور به علت افزایش قیمت ارز، تهیه علوفه ونهاده‌های دامی نمی تواند چندان بیراه و بدبینانه باشد.

شیرهای بی مشتری

نتیجه این مشکلات یک قربانی بزرگ دارد و آن هم سلامت مردم است؛ طبق تازه ترین برآورد وزارت بهداشت سرانه مصرف شیر در ایران کمتر از یک‌چهارم کشورهای توسعه یافته است.

مصرف سرانه شیر و فرآورده‌های لبنی در ایران در خوش‌بینانه‌ترین برآوردها ۸۵ کیلو در سال بیشتر نیست. این میزان در کشورهای پیشرفته تا ۵۰۰ کیلو می‌رسد و برخی منابع، متوسط جهانی را حدود ۳۰۰ کیلوگرم اعلام کرده‌اند.

آمارها نشان می‌دهد با افزایش قیمت شیر، میزان مصرف آن در ایران کاهش یافته است.

حسین چمنی مشاور انجمن صنایع شیر ایران پیش از این گفته بود با اشاره به این‌که سرانه مصرف شیر در ایران ۱۴ تا ۲۰ درصد کاهش یافته است.

کاوه زرگران، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق بازرگانی تهران می‌گوید در حال حاضر برای بخشی از شیر تولید شده در ایران بازاری وجود ندارد و در صورت افزایش قیمت شیر، بازارهای محدود صادراتی نیز از دست می‌رود.

گاوهای شیری در راه کشتارگاه

عدم چاره اندیشی برای حل مشکل صنعت دامداری علاوه بر اینکه مشکلات فراوانی برای سلامتی مردم بوجود می آورد، امنیت غذایی کشور را نیز با تهدید روبرو می کند.

سیروس روستا رئیس هیئت مدیره اتحادیه دامداران ایران در این باره گفت:«با وجود سرمایه‌گذاری‌های بالا در صنعت دامداری و وجود گاوهای شیری اصیل در کشور، به علت عدم حمایت از تولید، آزاد شدن قیمت خوراک دام و علوفه و همچنین کنترل قیمت محصولات، دامداری‌های کشور رو به ورشکستگی نهاده‌اند.»

به‌گفته سیروس روستا، قیمت علوفه و خوراک دام چنان بالا رفته که دامداران دیگر گاوهای شیرده خود را تنها با خوراک ضروری نگه‌می‌دارند و در اندیشه تولید شیر نیستند، زیرا این کار برای آن‌ها سودی ندارد. اگر برای این مشکل چاره‌اندیشی نشود، بزودی گاوهای اصیل ایرانی که روی آن‌ها اصلاح ژنتیکی هم شده است، گله‌به‌گله روانه کشتارگاه شوند.