حدود 336 هزار تن گوشت شتر در دنیا تولید میشود که 13 هزار تن آن مربوط به کشور ایران است.
معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی در گفتگو با خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با اعلام این خبر گفت: با توجه به مزیتهای مناطق مختلف کشور، پرورش انواع دامها رواج دارد، بهگونهای که منطقهای مستعد فعالیتهای مرغداری و منطقه دیگری برای پرورش دامهای شیری و کوچک مناسب است.
حسن رکنی افزود: شتر بهعنوان یک حیوان کاملاً قانع از نظر تغذیهای و جایگاه زندگی میتواند در مناطقی که برای بز و گوسفند مناسب نیست، پرورش یابد.
وی خاطرنشان کرد: شرایط خشک محیطی و گرمای بالا از ویژگیهای شتر است که بدون آنکه عملکرد گوشت و شیر آن کاهش یابد، میتواند تولیدات مناسبی داشته باشد.
رکنی با اعلام اینکه پراکندگی شتر در استانهای سیستان و بلوچستان، سمنان، کرمان، یزد و مناطق کویری وجود دارد، ادامه داد: میتوانیم در تولید شیر، گوشت و سایر فرآوردههای شتر در استانهای فوق و سایر استانهایی که شرایط نامناسب محیطی دارند، حساب کنیم.
وی تصریح کرد: برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس علاوه بر استفاده شتر در مصرف خوراک از این حیوان در فعالیتهای ورزشی همچون مسابقات شترسواری و استفاده از آن بهعنوان وسیله حمل و نقل استفاده میکنند که در ایران کمتر کاربرد دارد.
85 درصد جمعیت شتر دنیا در آفریقا، در مقابل جمعیت 14.9 درصدی آسیا
معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی جمعیت شتر در جهان را 25 میلیون نفر برشمرد و یادآور شد: از این تعداد 1.5 میلیون نفر شتر دوکوهانه و سایر آن تککوهانه است.
رکنی تأکید کرد: از 25 میلیون نفر شتر موجود در دنیا، 21 میلیون نفر آن در آفریقا و مابقی آن در آسیا زندگی میکنند؛ بنابراین از لحاظ پراکندگی، رتبه نخست این حیوان به آفریقا تعلق دارد.
وی اظهار داشت: در کشورهای آفریقایی حدود هفت میلیون نفر شتر در سومالی، 4.2 میلیون نفر در سودان، حدود دو میلیون نفر در اتیوپی وجود دارد.
رکنی همچنین گفت: در آسیا رأس هرمی جمعیتی شتر را کشور پاکستان با جمعیتی حدود 945 هزار نفر و هند با جمعیت 632 هزار نفری دربر دارد.
وی در ادامه افزود: حدود 152 هزار نفر شتر در ایران وجود دارد و از لحاظ آماری، 85 درصد جمعیت شتر دنیا در آفریقا، 14.9 درصد آسیا و یکدهم درصد در سایر نقاط جهان وجود دارد.
رکنی خاطرنشان کرد: رتبه ایران از لحاظ تعداد شترها در آسیا هشتم است و از لحاظ جمعیت شتر، مقام بیستم جهانی را دارا هستیم.
تولید یک میلیون و 630 هزار تن شیر شتر در دنیا
معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی درباره شیر شتر ادامه داد: حدود یک میلیون و 630 هزار تن شیر شتر در دنیا تولید میشود که یک میلیون و 450 هزار تن آن در کشور آفریقا و مابقی آن در کشورهای آسیایی تولید میشود.
وی تصریح کرد: از لحاظ تولید گوشت شتر، ایران دارای مقام نوزدهم است و از لحاظ مقدار تولید شیر نیز تولیدی معادل 40 هزار تن داریم.
رکنی یادآور شد: حدود ششهزار تن از این مقدار شیر تولیدشده در ایران در قالب شیر و دوغ عرضه میشود و 34 هزار تن نیز خودمصرفی است.
وی تأکید کرد: تولید گوشت شتر در دنیا معادل 336 هزار تن برآورد شده است که سهم آفریقا 238 هزار تن و سهم کشورهای آسیایی 97 هزار تن است.
رکنی اظهار داشت: میزان تولید گوشت در ایران حدود 13 هزار تن برآورد شده است که در برخی شهرها بهدلیل مباحث فرهنگی، برخی قصابیها اقدام به فروش آن میکنند.
وی همچنین گفت: مصرف گوشت شتر مطابق ذائقه مردم برخی شهرهایی چون اصفهان است و علاوه بر آن در شهرهای پرجمعیتی چون تهران نیز در مغازههای خاصی یافت میشود.
برگزاری دوره آموزشی پرورش شتر توسط فائو
معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی افزود: بر اساس تعریفی که سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور داشته است، برخی مراتع خاص برای تعلیف شتر در نظر گرفته شده که اعتقاد معاونت امور دام بر آن است که علاوه بر علوفه مرتعی، علوفه تکمیلی نیز میتواند باعث افزایش پتانسیلهای تولیدی شود.
رکنی از برگزاری دو دوره آموزشی توسط کارشناسان فائو در بخش شتر خبر داد و خاطرنشان کرد: از آنجا که تمایل به مصرف شیر و گوشت شتر در نقاط مختلف دنیا وجود دارد، فائو نیز در این بخش برنامههای خاصی را پیشبینی کرده است.
وی درباره اقدامات انجام شده در معاونت امور دام در حوزه شتر ادامه داد: برای انجام عملیات اصلاح نژادی، این معاونت ایستگاههای خاصی را دارد تا بتواند با انجام اقدامات فوق، ضریب تبدیل و مقاومت این جانداران را افزایش دهد.
رکنی تصریح کرد: شبکههای تلقیح مصنوعی موجود در کشور میتواند نژادهای ممتاز شتر را افزایش دهد و پتانسیل تولید را تا 100 برابر بالا ببرد.
وی از برنامه حذف لوکهای کمتولید (شترهای نر) خبر داد و یادآور شد: در برخی مواقع همخونیهایی بهوجود میآید که در این راستا در برنامه داریم که با جابهجایی شترهای نر و حذف انواع نر کمتولید، به سمت افزایش پتانسیل بالا پیش رویم.
معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی افزایش گوشت شتر در کشور را منوط به سیاستگذاری توسط بخش خصوصی دانست و تأکید کرد: وزارت جهاد کشاورزی در فعالیتهای اصلاح نژادی همکاری میکند و علاوه بر آن از آنجا که جایگاههای پرورشی پرهزینهای برای این جاندار نیازی نیست، در بخشهای دیگر تسهیلات مورد نیاز پرورشدهندگان به آنها تعلق میگیرد.
رکنی اظهار داشت: در بخش مایع ژنتیکی تاکنون دوهزار دز اسپرم آماده شده که علاقهمندان میتوانند برای افزایش راندمان گلههای خود از آنها با پرداخت بهای اندک بهره ببرند.
به جمعبندی افزایش جمعیت شتر در ایران نرسیدیم
وی درباره افزایش تولید گوشت شتر با توجه به پتانسیلهای موجود گفت: این معاونت هنوز به این جمعبندی نرسیده است که بخواهد تولید گوشت شتر در کشور را افزایش دهد، اما از آنجا که گوشت شتر تقریباً ارگانیک است، عدهای تمایل دارند از این گوشت باکیفیت و سایر فرآوردههای آن بیشتر استفاده کنند. علاوه بر آن، از آنجا که هنوز شتر به تولید صنعتی نرسیده است، بنابراین گلهداران از مصرف دارو و سایر موادی که میتواند کیفیت گوشت را کم کند، استفاده نمیکنند؛ بنابراین میتوان گفت گوشت و شیر شتر بسیار نزدیک به ارگانیک است.
رکنی در پایان افزود: از آنجا که شتر مقاومت بالایی در مخاطرات طبیعی دارد، گوشت و شیر آن میتواند مصونیت در انسان بهوجود آورد و علاوه بر آن، شیر شتر بهدلیل پایین بودن قند میتواند مصداقی از شیر رژیمی باشد.