اصول و استانداردهای پرورش گاو ارگانیک
«دکتر محسن ساری»
عضو هیات علمی گروه علوم دامی، بخش تغذیه، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
در سال‌های اخیر افزایش سریعی در تولید و عرضه محصولات ارگانیک در بسیاری از کشورها رخ داده است. از جمله مهمترین دلایل این افزایش می‌توان به درخواست‌های فزآینده مصرف کنندگان برای مواد خوراکی عاری از هورمون، آنتی بیوتیک و مواد شیمیایی مضر و تولید شده بدون استفاده از گیاهان تراریخته اشاره نمود.
در ایران، تمایل روز افزون مردم به استفاده از فرآورده‌های دامی عاری از آنتی‌بیوتیک، که در مواردی به اشتباه “ارگانیک” در نظر گرفته می‌شود، تایید کننده این مهم می‌باشد. خریداران شیر و گوشت ارگانیک بر این باورند که این محصولات به لحاظ کیفی و سلامت مطلوب‌تر از محصولاتی هستند که به شیوه معمول تولید می-شوند. هدف از کشاورزی ارگانیک “ایجاد سیستم‌های تولیدی به هم پیوسته، انسان دوستانه و پایدار به لحاظ زیست محیطی و اقتصادی” است.
کمیسیون کودکس آلیمنتاریوس و برنامه استانداردهای غذایی مشترک سازمان غذا وکشاورزی و سازمان بهداشت جهانی (WHO/FAO) استانداردهایی را برای دامپروری ارگانیک تعریف نموده‌اند. در رابطه با تغذیه، برخی محدودیت‌ها شامل عدم استفاده از دانه‌های تراریخته یا محصولات فرعی حاصل از آنها، عدم استفاده از آنتی‌‌بیوتیک‌ها، هورمون‌ها یا داروها، عدم استفاده از محصولات فرعی با منشا حیوانی، عدم استفاده از خوراک‌های حاصل شده با استفاده از مواد شیمیایی (به عنوان مثال کنجاله سویای روغن‌گیری شده با حلال) و عدم استفاده از اسید آمینه‌های خالص، چه تولید شده به صورت مصنوعی و چه حاصل شده از منابع تخمیری می‌باشند.
فروش جهانی محصولات ارگانیک بالغ بر ۶۲ میلیارد دلار می‌باشد که سهم ایران از این بازار رو به گسترش بسیار ناچیزاست. همچنین بررسی بازار داخلی نیز نشان می‌دهد که برخی مصرف‌کنندگان حاضر هستند محصولات ارگانیک را با قیمتی بالاتر خریداری نمایند، این در حالی است که هنوز شیر ارگانیک به بازار ایران عرضه نشده و تلاش برای دست‌یابی به حداقل استانداردهای مورد نیاز در حال شکل گیری است. هدف از این سمینار، آشنایی بیشتر فعالان عرصه دامپروری و بویژه گاو شیری با استانداردها و قوانین تجارت محصولات ارگانیک از یک سو و چالش‌ها و فرصت‌های گاوداری ارگانیک در ایران از سوی دیگر می‌باشد.
