صنعت پرورش بوقلمون کشور به تازگی با مشکل جدی تامین جوجه یکروزه با کیفیت و قیمت مناسب به دلیل شکل‌گیری انحصار در فروش این نهاده اساسی و پر اهمیت مواجه شده است که حاصل آن از بین رفتن دسترنج تولیدکنندگان می‌باشد.
به گزارش خبرنگار ITPNews، 8 ماه از اجرای سیاست ممنوعیت واردات جوجه یکروزه نر، توسط وزارت جهاد کشاورزی به دلیل شیوع آنفلوآنزا و شعار حمایت از تولید داخل می گذرد؛ نتیجه حاصل از اجرای این تصمیم غیرکارشناسی زیان و تعطیلی برخی از واحدهای پرورش بوقلمون بوده است.
در ابتدای اجرای این ممنوعیت، جوجه یکروزه توسط تنها مزرعه مادر بوقلمون در شمال کشور تولید و توزیع می‌شد، با گذشت زمان و کاهش بازدهی این مزرعه، بوقلمون‌های مادر از خط تولید خارج و این مزرعه غیر فعال شد. اکنون، جوجه بوقلمون مورد نیاز پرورش دهندگان توسط یک کارخانه جوجه کشی در ناحیه ای در شمال کشور تامین و توزیع می گردد. این کارخانه با نام حمایت از تولید ملی به شکل انحصاری، اقدام به ورود تخم نطفه دار بوقلمون نموده و جوجه‌های تولیدی خود را که از شرایط مناسب مورد تقاضای پرورش دهندگان بوقلمون برخودار نیست را با قیمت های نامتعارف عرضه می نماید، این امر سبب بروز مشکلات فراوانی در این صنعت شده است.
با ایجاد بازار رقابتی، قیمت را کاهش و کیفیت را افزایش دهند
«کامبیز جعفری» یکی از تولیدکنندگان با سابقه صنعت بوقلمون، معتقد است: حمایت از تولید ملی یعنی اقدامی که به سود منافع کشور بوده و از حقوق تولیدکننده و مصرف کننده دفاع نماید.
وی تصریح کرد: در صنعت بوقلمون نیز باید از زیرساخت تولید از جمله واحدهای تولید جوجه یکروزه (فارم مادر) به عنوان بخشی از تولید ملی حمایت شود؛ اما با وجود تعطیلی تنها فارم مادر کشور و عدم جایگزینی آن، حمایت از تولید ملی در این بخش دیگر معنا نخواهد داشت، زیرا ورود جوجه نر یا تخم نطفه دار هر دو ارز از کشور خارج می کند، اما حاصل ورود انحصاری تخم نطفه دار چیزی جز ضایع کردن حقوق تولیدکننده و مصرف کننده نیست.
جعفری افزود: اعطای مجوز واردات تخم بوقلمون نطفه دار به یک کارخانه خاص، با شعار حمایت از تولید ملی منافات دارد؛ زیرا این کارخانه واسطه ای است که با تشکیل انحصار تخم نطفه دار را وارد و جوجه را با حفظ حاشیه ی امن برای سودهای کلان خود به دست تولیدکننده می رساند.
وی ادامه داد: حدود 55 درصد از جوجه‌های توزیع شده توسط این کارخانه، ماده بوده می باشد، شاید این ویژگی در کشورهای اروپایی با توجه به شرایط خاص فرهنگی آنها و اقبال بازار از بوقلمون با وزن کم مناسب باشد، اما در ایران به دلیل اینکه بوقلمون های ماده از وزن گیری مناسبی برخودار نبوده و با افزایش سن انباشتگی چربی در آنها بالا می رود، کیفیت گوشت تولیدی را کاهش داده و نارضایتی مردم را به همراه خواهد داشت که این امر سبب از دست رفتن بازار مصرف و زیان پرورش دهندگان می‌شود.
جعفری بیان داشت: برای حل این مشکل، بارها مکاتباتی توسط تولیدکنندگان در سراسر کشور با وزیر جهاد کشاورزی و دفتر طیور وزارتخانه صورت گرفته و پیشنهاد شده است که با لغو ممنوعیت ورود جوجه نر و آزادسازی آن، از زیان تحمیلی به تولیدکنندگان جلوگیری شود، البته اقداماتی مثبت نیز از سوی دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی در تنطیم سهم ورود جوجه یکروزه و قیمت در بازار صورت گرفته، اما بی توجهی به مشکل تامین جوجه یکروزه که اساسی ترین نهاده در صنعت بوقلمون بوده، اثر این اقدام مثبت را کاهش داده است.
این تولید کننده در پایان گفت: برای خارج ساختن این نهاده اساسی از انحصار، مسئولین باید هم زمان با حمایت از تولید داخل با آزاد سازی واردات جوجه بوقلمون و واگذاری آن به تولیدکنندگان از ایجاد حاشیه امن برای تعداد معدودی از افراد و شرکتی‌ها جلوگیری نمایند و با ایجاد بازار رقابتی، قیمت را کاهش و کیفیت را افزایش دهند.
نیاز به تشکیل کمیته تخصصی برای رفع مشکلات
«مهندس فریدون شهلاپو» مدیرعامل تنها مزرعه بوقلمون مادر ایران و نخستین کارخانه جوجه کشی بوقلمون کشور، می گوید: قبل از افتتاح اولین مزرعه بوقلمون مادر در ایران، تمام جوجه مورد نیاز این صنعت از خارج از کشور وارد می شد؛ با آغاز به کار این مزرعه، همزمان با واردات، 50 درصد از نیاز صنعت بوقلمون در داخل کشور تامین شد.
وی ادامه داد: تامین جوجه از خارج کشور با مشکلاتی همراه بود، بطوری که در مقطعی از زمان به دلیل شیوع آنفلوآنزا واردات کاملا قطع و صنعت بوقلمون کشور در تامین این نهاده با مشکل مواجه شد، علاوه بر آن اکثر جوجه های نر وارداتی off sex بوده و از بازده مناسبی برخودار نبودند.
شهلاپور افزود: به دلیل وجود این مشکلات مسئولین برای رسیدن به خوداتکایی و حمایت از تولید ملی، واردات جوجه بوقلمون را ممنوع و تامین آن را فقط از داخل کشور مجاز اعلام کردند.
به گفته وی آنچه از سوی پرورش دهندگان "انحصار" خواند می شود به این دلیل به وجود آمده است که بوقلمون های مادر سن یک این مزرعه در پایان دوره قرار داشته و میزان تولید و بازده آنها کاش یافته است و تمام نیاز این صنعت توسط یک کارخانه جوجه کشی تامین می شود.
شهلاپور با اشاره به آماده نبودن سن 2 بوقلمون های مادر این مزرعه گفت: با توجه به اینکه سن 2 بوقلمون های مادر آماده بهره بردای نیستند یک مقطع زمانی 8 تا 10 ماهه تولید نخواهیم داشت اما تولیدات این مزرعه در شهریور وارد بازار شده و در مهر ماه نیز عرضه جوجه خواهیم داشت.
وی بیان داشت: برای جلوگیری از تکرار این مشکل در آینده، به دنبال گرفتن مجوزهای لازم برای ورود جوجه و تخم نطفه دار هستیم و امیدواریم با همکاری که وزارت جهاد کشاورزی با ما دارد به زودی مراحل اداری آن طی و واردات انجام گیرد.
شهلاپور گفت: نگرانی های تولیدکنندگان برای تامین این نهاده پر اهمیت صنعت به حق بوده و با توجه به شناخت و حساسیتی که در مسئولین وزارتخانه نسبت به این مسئله وجود دارد در صورت ارائه مستندات نتیجه خواهند گرفت.
وی تصریح کرد: هیچ فعالیت اقتصادی بدون عیب نیست و لازم است با تشکیل یک کمیته تخصصی در صنعت بوقلمون عیب ها در این بخش از صنعت شناسایی و برطرف گردد.
