حکیم مهر - معاون دفتر بررسی، مبارزه و مراقبت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی از شناسایی عناصر زمینی ایجاد بیماری سیاه زخم خبر داد و گفت: هاگ تولید شده از باکتری این بیماری خاک دوست است به گونه ای که مدت 70 سال در خاک باقی می ماند.
دکتر وحید عطارد در حاشیه همایش زمین شناسی پزشکی افزود: سیاه زخم یا آنتراکس بیماری باکتریایی ویژه گیاهخواران اهلی مانند گوسفند، بز و گاو است و به انسان نیز منتقل می شود. عامل این بیماری یک باسیل درشت و میله ای شکل به نام "باسیلوس آنتراسیس" است که در محیط های معمولی به خوبی رشد می کند و در محیط های نامساعد ایجاد اسپور (هاگ) می کند که بسیار مقاوم است.
وی با بیان اینکه سیاه زخم یک بیماری دوستدار خاک است، اظهار داشت: اسپور باسیل این بیماری تا مدتهای مدیدی یعنی حدود 70 سال در خاک باقی می ماند و تاکنون کسی نتوانسته علت ماندگاری آن را در خاک به اثبات برساند. از سوی دیگر از آنجایی که حیوانات اهلی از زمین تغذیه می کنند و این دام به مصرف انسان می رسد، کشف علت دوستدار خاک بودن باسیل بیماری سیاه زخم از اهمیت خاصی برخوردار است.
معاون دفتر بررسی، مبارزه و مراقبت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی با اشاره به تحقیقات انجام شده در این زمینه یادآور شد: بر این اساس برخی از محققان با ارائه تئوری هایی علت ماندگاری اسپور در خاک را وجود عنصر کلسیم در خاک ذکر کردند اما جامعه علمی معتقد است علت این ماندگاری وجود بیش از یک عنصر است.
دکتر عطارد ادامه داد: بر این اساس پروژه تحقیقاتی در این زمینه با همکاری مرکز زمین شناسی پزشکی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی اجرایی شد تا عناصر زمینی که باعث ماندگاری این اسپور می شود را شناسایی کنیم.
وی وجود زخم های سیاه با هاله قرمز رنگ در اطراف آن، تب و تورم سر و گردن را از عوارض این بیماری در انسان ذکر و اضافه کرد: خوشبختانه ایران جز کشورهایی است که به دلیل واکسیناسیون گسترده از اپیدمی کمی برخوردار است اما سالیانه مواردی از این بیماری در دامها مشاهده می شود.
تهیه اطلس زمین شناسی دامپزشکی در کشور
معاون دفتر بررسی، مبارزه و مراقبت بیماریهای دامی همچنین به تهیه اطلس های پراکندگی بیماری های دامی در کشور اشاره کرد و ادامه داد: برای تهیه این اطلس سعی شد تا با انجام آزمایش و آنالیز داده ها اطلاعاتی در زمینه پراکندگی بیماری های دامی که منشاء زمینی دارند، به دست آوریم و در نهایت موفق به تهیه این اطلس شدیم.
دکتر عطارد با اشاره به اینکه در این اطلس تا حدودی به بیماری های ویروسی نیز توجه شده است، یادآور شد: شیوع برخی بیماریها چون تب برفکی که تا حدی می تواند به دلیل تغییرات زمین شناختی بروز کند، نیز در این اطلس مورد مطالعه قرار گرفت.
وی افزود: در برخی مناطق انتشار بخارات زمین باعث کاهش شیوع برخی از بیماری های ویروسی در دام ها می شود که این موارد در تحقیقات سازمان دامپزشکی مد نظر قرار گرفت.
