زندگینامه پربار محقق بزرگ دامپزشکی کشورمان - استاد دکتر سید رضا هاشمی فشارکی + عکس

حکیم مهر -  استاد دکتر سیدرضا هاشمی فشارکی در شهر مشهد در سال 1315 چشم به جهان گشود. با توجه به اینکه ابوی ایشان قاضی دادگستری بودند و خدمت ایشان در شهرهای مختلف ایران بود، دکتر فشارکی دوره ابتدائی و سالهای اول تا ششم دبیرستان را در شهرستانهای گرگان، گنبد کاووس، طبس و سیرجان گذراند و در دوره دبیرستان جزء بهترین شاگردان دبیرستان بود و معلومات وی در حدی بود که مسئولین دبیرستان در شهرستان سیرجان از ایشان درخواست می کردند که در سالهای اول و دوم دبیرستان درس ریاضی را تدریس نماید.

سال آخر دبیرستان را در تهران و کالج البزر که یکی از معروفترین دبیرستانهای آن زمان بود گذراند و پس از گرفتن دیپلم علوم تجربی در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد. پایان نامه دکترای ایشان نگهداری فرآورده های پروتئینی حیوانی در سرما بود که با راهنمائی زنده یاد مرحوم دکتر حسنعلی نشاط استاد و رئیس بخش مواد غذایی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران تنظیم و تدوین نمود و در دوره دانشجویی دو مقاله علمی در رابطه با نگهداری مواد غذایی پروتئینی تدوین نموده و در مجله بازرسی مواد غذایی آن زمان به چاپ رساند.
در شهریور ماه سال 1342 پس از پایان خدمت سربازی در امتحان ورودی موسسه رازی شرکت نموده و قبول شد ولی مسئولین وقت موسسه رازی اطلاع دادند بعلت عدم تامین اعتبار برای استخدام ، در فروردین ماه سال 1343 به موسسه رازی مراجعه نماید و در این فاصله زمانی (حدود شش ماه) بنا به پیشنهاد زنده یاد دکتر حسنعلی نشاط به شهرستان ارومیه رفته و مسئولیت علمی و فنی کشتارگاه و بازرسی مواد غذائی شهر ارومیه را بعهده گرفت و برای بهبود وضع کشتارگاه و مسائل رفاهی کارگران شاغل در کشتارگاه تلاش نمود و کشتارگاه شهرستان ارومیه را به یک کشتارگاه منظم و بهداشتی تبدیل نمود. ضمناً در  رابطه با کنترل و رعایت اصول بهداشتی مربوط به مواد غذایی با منشاء حیوانی و عرضه آنها با سخنرانیها و تشکیل جلسات متعدد و نیز گفتارهای هفتگی در رادیوی محلی استان آذربایجان غربی سبب شد مردم ارومیه بخصوص فروشندگان گوشت و صاحبان رستورانها و هتل ها در ارتباط با بیماریهای مشترک دام و انسان اطلاعات لازم و کافی کسب نمایند و اصول بهداشتی را در مورد نگهداری و عرضه مواد غذایی در حد امکان رعایت نمایند.

استاد در فروردین ماه سال 1343 در بخش انگل شناسی موسسه رازی شروع بکار نمود و از سال 1345 الی 1381 دوره های تکمیلی و پیشرفته بیماریهای دامی ، بیماریهای انگلی دام و تک یاخته شناسی پیشرفته را در مراکز تحقیقاتی و آموزشی فرانسه ،دانشگاه پاریس، دانشکده دامپزشکی آلفُر، انستیتو بیماریهای گرمسیری، انستیتو تحقیقات بیماریهای دامی، انستیتو پاستور پاریس بخشهای تک یاخته شناسی و توکسوپلاسموز، مراکز تحقیقاتی و آموزشی انگلستان، مرکز تشخیص و تحقیق بیماریهای دامی وی‎بریج مرکز تحقیقات بیماریهای گرمسیری اسکاتلند، ادینبورگ، دانشکده دامپزشکی ادینبورگ ، دانشکده های دامپزشکی و بهداشت دانشگاه لندن و نیز دوره های پیشرفته GMP رادر مرکز تحقیقاتی GMP هنگ کنگ وابسته به NIH آمریکا گذراند.
دکتر فشارکی در سال 1359 با تلاش فراوانی که انجام داد توانست قسمت تک یاخته شناسی را از بخش انگل‌شناسی موسسه رازی جدا و بصورت بخش مستقلی فعال نماید و با حکم جداگانه ای مسئول بخش تحقیق، تشخیص و تولید واکسن‌های تک‌یاخته‌ای شد و تلاش نمود ساختمان جدیدی برای بخش تک یاخته شناسی در نظر گرفته شود.
وی نقشه و طرح ساختمان جدید بخش تک یاخته‌شناسی را به تصویب رساند و پس از مدت طولانی (حدود 13 سال) با تلاش‌های پیگیر و مداوم ایشان و همکاری تنگاتنگ مسئولین موسسه رازی ساختمان جدیدی در شمالی‌ترین قسمت موسسه رازی ساخته شد و از سال 1380 بخش تک یاخته‌شناسی در ساختمان جدید مستقر گردید.
استاد دکتر فشارکی تلاش زیادی به خرج داد که در بخش تک یاخته‌شناسی افراد تحصیل کرده و آکادمیک مشغول بکار شوند و خوشبختانه تلاش‌های ایشان به نتیجه رسید و بخش تک یاخته شناسی از نظر پرسنل آکادمیک با تحصیلات PhD و فوق لیسانس در وضع مطلوبی قرار گرفت.

با توجه به فعالیت‌های چشمگیر استاد در مورد بررسی‌های مربوط به تک‌یاخته‌های خونی- نسجی بیماریزا در دام و مشترک بین انسان و دام و دریافت نشان پژوهش از حجت الاسلام سید محمد خاتمی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در مهرماه 1384، ریاست وقت موسسه رازی علاوه بر بودجه معمولی خرید مواد و وسایل مورد نیاز بخش، بودجه اختصاصی دیگری نیز برابر یک میلیارد ریال جهت خرید وسایل، تجهیزات و موارد مورد نیاز بخش تک یاخته‌شناسی در نظر گرفت که این امر در جهت مجهز نمودن بخش و پیشبرد فعالیت‌های تحقیقاتی – تشخیصی و تولیدی نقش بسیار موثری داشت.
دکتر فشارکی در سال 1361 با حفظ سرپرستی بخش تک‌یاخته‌شناسی، مسئولیت معاونت تحقیقاتی و آموزشی موسسه رازی را به مدت 5/6 سال بعهده گرفت.

 فعالیتهای قابل توجه ایشان در این مدت عبارتند از:

1- استخدام پرسنل تحصیل کرده با تحصیلات آکادمیک PhD و اعزام هیئت علمی موسسه رازی به مراکز تحقیقاتی و آموزشی پیشرفته بین‌المللی بمنظور بالا بردن سطح علمی موسسه رازی
2-  مجهز نمودن کتابخانه موسسه رازی به کتب و مجلات روز و خرید سالانه بهترین مجلات معتبر علمی در رابطه با بیماریهای دام و مشترک انسان و دام و علوم وابسته

پدر استاد هاشمی فشارکی، مرحوم سید باقر هاشمی فشارکی از قضات وزارت دادگستری و مادرشان مرحومه زهرا ضیائی غیور خانه دار بود که هر دوی آنها به رحمت ایزدی رفته اند. امیدواریم در جوار رحمت حضرت حق روحشان شاد باشد.

همسر استاد، سرکار خانم زهرا پور شهباز باز نشسته وزارت آموزش و پروش هستند. استاد همچنین دارای یک فرزند پسر بنام مازیار هاشمی فشارکی با مدرک دیپلم و شغل آزاد و یک فرزند دختر بنام دکتر مهفر هاشمی فشارکی متخصص بیماریهای داخلی از دانشگاه تهران است.

مشاغل و مسئولیت‎های استاد :

مسئولیت علمی ، فنی و اداری کشتارگاه و امور بازرسی مواد غذایی شهرستان ارومیه بمدت هفت ماه در سال 1342

دستیار درجه دو ،دستیار درجه یک ،معاون آزمایشگاه و رئیس آزمایشگاه تک یاخته شناسی موسسه رازی از سال 1343تا سال 1356

استاد پژوهش طبق رای هیئت ممتحنه و ممیزه وزارت کشاورزی در سال 1356

رئیس بخش تک یاخته شناسی و حشره شناسی موسسه رازی در سال 1359

معاونت تحقیقات دامپزشکی و تشخیص بیماریهای دام و طیور موسسه رازی (1361-1367) با حفظ سرپرستی بخش تک یاخته شناسی

انتصاب مجدد به سمت بخش تک یاخته شناسی و تشخیص و تحقیق بیماریهای تک یاخته ای و تولید واکسن تک‎یاخته ای از سال 1367 لغایت 1384

بازنشسته موسسه تحقیقات واکسن سرم سازی رازی در پایان سال 1384

مهمترین فعالیت های تحقیقاتی ،آموزشی و تولیدی استاد از سال 1343 لغایت 1385 عبارتند از:

تولید واکسن تیلریوز گاوی به روش معلق در محیط کشت نسج در ایران برای اولین بار با همکاری ،محققین و کارکنان بخش تک یاخته شناسی موسسه رازی
تولید آزمایشی واکسن کشته سالک ناشی از Leishmania major به روش معلق در محیط کشت نسج برای اولین بار در سطح بین المللی با استفاده از دو یاور (ادجوان): BCG و هیدرواکسید آلومینیوم در انسان تحت نظارت سازمان جهانی بهداشت که بنابه نظر متخصصین سازمان جهانی بهداشت فعالیت تحقیقاتی، تولیدی مزبور بعنوان یک تحقیق با ارزش و معتبر بین المللی در نظر گرفته شد که با پیگیری های جدی می تواند پایه گذار تولید یک واکسن مطمئن ،ارزان و بی ضرر جهت مبارزه و پیش گیری از گسترش  لیشمانیوز جلدی و احشایی در سطح جهانی باشد
کشف گونه جدید بابزیا بنام بابزیا کراسا (Babesia crassa) برای اولین بار در سطح بین المللی
کشف گونه جدید تیلریا اورینتانیس برای اولین بار در ایران
انتشار دو کتاب علمی بنام‌های تیلریوز گاوی در ایران و شناسائی مصور کنه های خانواده ایکسودیده در ایران
انتشار بیش از 80 مقاله علمی و تحقیقی در رابطه با تک یاخته های بیماریزای خونی – نسجی دام و مشترک بین انسان و دام که بیش از 70 درصد آنها در مجلات معتبر بین المللی به چاپ رسیده و حتی استاد توسط یکی از ناشرین معتبر مجله علمی انگل شناسی (Parasitology today)  در رابطه با انتشار مقاله علمی مربوط به کنترل تیلریوز در ایران مورد تقدیر و تحسین قرار گرفت.
تدریس تک یاخته شناسی و بیماریهای تک یاخته ای در دوره های دکترای دامپزشکی و دوره های تخصصی (PhD) انگل شناسی و میکروب شناسی در دانشگاه های تهران، شیراز ،شهید چمران اهواز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
شرکت در کمیته های علمی ملی و بین المللی بعنوان صاحب نظر در رابطه با تک یاخته شناسی و تک‌یاخته‌های بیماریزا، در دام و مشترک بین انسان و دام ،کمیته های علمی سازمان جهانی بهداشت بعنوان مشاور موقت سازمان جهانی خواربار و کشاورزیFAO ،بعنوان متخصص بیماریهای تک یاخته ای منتقله بوسیله کنه و ارائه پیشنهادات موثر و ارائه طریق در رابطه با بیماریهای تک یاخته ای خونی- نسجی دام و مشترک بین انسان و دام
برقراری کارگاه آموزشی (تئوری- عملی) از طرف سازمان جهانی بهداشت بعنوان مشاور موقت WHO در ازبکستان به مرکز تحقیقات بیماریهای انگلی سمرقند بمنظور کشت لیشمانیا ماژور در محیطهای کشت نسج و تولید واکسن کشته نسجی لیشمانیا ماژور
برقراری کارگاه های آموزشی تئوری و عملی تک یاخته شناسی و بیماریهای تک یاخته ای خونی نسجی دام جهت دامپزشکان سازمان دامپزشکی کشور در استانهای سمنان و خراسان

جوایز و نشانها :

دریافت لوح تقدیر به دفعات متعدد بعنوان استاد نمونه ، محقق نمونه (در سالهای 1374 لغایت 1384)، دامپزشک نمونه از طرف سازمان جهانی بهداشت، سازمان دامپزشکی، سازمان نظام دامپزشکی و وزارت جهاد سازندگی

رتبه دوم تحقیقات کاربردی در دوازدهمین جشنواره خوارزمی در سال 1377 و دریافت لوح تقدیر از رئیس جمهوری اسلامی ایران، برای طرح تحقیقاتی تولید واکسن کشته سالک

کاندیدای دریافت جایزه علمی از بنیاد علمی پرنس ماهیدال ، دانشگاه ماهیدال در سالایار ، -تایلند سال 1999

کاندیدای دریافت مدال طلا از OIE در سال 1990

دریافت نشان درجه دوم پژوهش از رئیس جمهوری اسلامی ایران در سال 1383

دریافت لوح تقدیر از سازمان جهانی بهداشت در سال 1371

تقدیر نامه رئیس مرکز تحقیقات بیماریهای گرمسیری سازمان جهانی بهداشتWHO-TDR در سال 2002

تقدیر نامه و اهداء جایزه از انستیتو انگل شناسی پزشکی سمرقند ازبکستان در سال 1382

دریافت لوح تقدیر بعنوان ارائه دهنده بهترین طرح تحقیقاتی از وزارت جهاد سازندگی در سال 1375

آثار :

1- تیلریوز گاوی در ایران از  انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی و موسسه رازی / ویژگی اثر:  شناسایی و راههای تشخیص ، نشانه‎های بیماری تیلریوز گاوی و شناسایی گونه تیلریا آنولاتا

2-  شناسائی مصور کنه های خانواده ایکسودیده در ایران از انتشارات سازمان دامپزشکی کشور / ویژگی اثر : شناسائی کنه‌های خانواده ایکسودیده در ایران که ناقل بیماریهای تک یاخته ای خونی و خونی نسجی در دام و ویروسهای بیماریزا در انسان و دام هستند

نشریه حکیم مهر برای استاد معزز جناب آقای دکتر فشارکی از درگاه خداوند متعال سلامتی ، طول عمر باعزت و دوام توفیقات آرزومند است.