حکیم مهر - «دکتر محمدرضا صفری» رئیس سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران در نامه‌ای مهم به «دکتر حمید میرزاده» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی از افزایش بی‌ضابطه ظرفیت پذیرش دوره‌های دکترای تخصصی دامپزشکی انتقاد و خواستار توقف فوری ثبت نام در این دوره‌ها شد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران، در فراخوان عمومی ثبت‌نام آزمون دکترای تخصصی سال 1395 دانشگاه آزاد اسلامی، ظرفیت پذیرش دوره‌های تخصصی دامپزشکی بیش از 500 نفر در 34 رشته واحد دانشگاهی اعلام شده است که نسبت به سال‌های قبل با افزایش بسیار چشم‌گیر و در عین حال بی‌ضابطه مواجه شده است، حال آنکه مطابق ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 6 مردادماه 1389 مجلس شورای اسلامی «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیر دولتی موظفند تعداد، رشته و ترکیب جنسیتی دانشجویان رشته‌های تحصیلی دانشگاه‌ها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی مرتبط با کشاورزی، منابع طبیعی و دامپزشکی خود را قبل از اعلام و پذیرش، بر اساس نیاز سنجی و مدیریت منابع انسانی که توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام می‌شود، ساماندهی نمایند».
در همین راستا دکتر صفری رئیس سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران در نامه‌ای مهم به دکتر میرزاده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به این ماده قانونی اشاره و ضمن فراخواندن این دانشگاه به رعایت مفاد این قانون خواستار توقف موقت ثبت نام در این دوره‌ها شد.
بر اساس این گزارش دکتر صفری در این نامه به نقش بی‌بدیل دامپزشکان در حوزه سلامت و بهداشت عمومی جامعه و تضمین کیفیت بهداشتی مواد غذایی با منشأ دامی و گسترش دایره عملکرد آنان «از مزرعه تا سفره‌ی غذا» اشاره و تحقق این نقش را حضور دامپزشکان کارآمد، متخصص و متعهد که براساس نیاز واقعی بخش در مراکز دانشگاهی واجد صلاحیت دانش آموخته باشند دانست.
ظرفیت بالای پذیرش دانشجو بر اساس کدام نیازسنجی و اولویت‌سنجی اشتغال اعلام شده است؟ کدام‌یک از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی، شرایط پذیرش را دارا هستند؟
وی در بخش دیگری از این نامه سیاست‌های علمی و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری که «تنظیم رابطه متقابل تحصیل با اشتغال» و «تعیین اولویت‌ها در آموزش و پژوهش با توجه به ظرفیت‌ها و نیازهای کشور و الزامات نیل به جایگاه اول علمی و فناوری در منطقه» است را یادآور شد و این گونه پذیرش‌های بی‌رویه و بی‌ضابطه سبب بروز پدیده مدرک‌گرایی به عنوان آفتی جدی در کشور و آشفتگی در بازار کار و اختلالات جدی در خدمت‌رسانی بهداشتی دامپزشکان دانست و پرسید: ظرفیت بالای پذیرش دانشجو در مقطع دکترای تخصصی دامپزشکی بر اساس کدام نیازسنجی و اولویت‌سنجی اشتغال دانش‌آموختگان اعلام شده است!؟ در حالیکه طبق مصوبه شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، حداقل‌های مورد نیاز تأسیس دانشکده‌های دامپزشکی در مقاطع مختلف تحصیلی دارا بودن حداقل 37 عضو هیأت علمی با مدرک تخصصی همان رشته، پذیرش یک دوره فارغ‌التحصیل دوره دکتری حرفه‌ای دامپزشکی و دارا بودن امکانات و تجهیزات کافی است؛ کدام‌یک از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی متقاضی، شرایط پذیرش را دارا هستند!؟
در صورتی که دانشگاه آزاد اسلامی در پذیرش دانشجو ضوابط ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی ومنابع طبیعی را رعایت نکند، از عضویت فارغ‌التحصیلان آن دانشگاه در سازمان نظام دامپزشکی معذوریم.
صفری در بخش پایانی نامه خود به میرزاده عضویت فارغ‌التحصیلان دامپزشکی در این سازمان را منوط به اعتبار واحـد دانشگاهی مربوطـه و رشته و مقطـع تحصیلـی از سوی وزارت علوم تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمـان وآموزش پزشکی و رعایت پذیرش دانشجو طبق ضوابط ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی از سوی آن دانشگاه اعلام کرد و با توجه به این امر و جلوگیری از اخلال در روند عضویت در سازمان نظام دامپزشکی و اشتغال دانش آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی که بدون عضویت در نظام دامپزشکی امکان پذیر نخواهد بود از میرزاده رئیس این دانشگاه خواستار توقف موقت ثبت‌نام در دوره‌های تخصصی یاد شده به منظور بررسی کارشناسی دقیق‌تر و اعلام ظرفیت‌های جدید بر اساس نیازسنجی کارشناسی و مصالح کشور شد.
متن نامه دکتر صفری رئیس سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران به دکتر میرزاده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی که رونوشتی از آن به وزاری جهاد کشاورزی، علوم، تحقیقات و فناوری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس کمیسیون آموزش وتحقیقات مجلس، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و روسای دانشکده‌های دامپزشکی سراسر کشور نیز ارسال شده است، بدین شرح است:
بسمه‌تعالی
جناب آقای دکتر میرزاده
رییس محترم دانشگاه آزاد اسلامی
با سلام و اهداء تحیات الهی؛
احتراماً به استحضار آن مقام محترم می‌رساند سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران که قانون تأسیس در آبان‌ماه 1376 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، سازمانی است دارای استقلال مالی، شخصیت حقوقی مستقل غیر دولتی که در راستای نیل به اهداف و وظایفی مانند حفظ شئون حرفه و پیشبرد و اصلاح امور دامپزشکی و ارتقای بهداشت عمومی تلاش می‌نماید. این سازمان مطابق نص صریح قانون تأسیس خود در راستای گسترش و پیشبرد فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی و به‌منظور رشد و دستیابی به آخرین یافته‌های علمی و تکنولوژیک دامپزشکی بر اساس سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی، سیاست‌های علمی و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)، سند نقشه جامع علمی کشور، و ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی وظیفه‌ی همکاری با مراکز تحقیقاتی، علمی و آموزشی و ارائه مشورت‌های لازم در زمینه تهیه مواد درسی و محتوای آموزش دامپزشکی در سطوح مختلف به وزارتخانه‌های ذی‌ربط را بر عهده دارد. جایگاه بی‌بدیل دامپزشکان در حوزه سلامت و بهداشت عمومی و تضمین کیفیت بهداشتی مواد غذایی با منشأ دامی و گسترش دایره عملکردآنان «از مزرعه تا سفره‌ی غذا» که نقش مهم و مؤثری بر سلامت جامعه دارد، بر کسی پوشیده نیست. بدیهی است تحقق این مهم با حضور دامپزشکان کارآمد، متخصص ومتعهد که براساس نیاز واقعی بخش و درمراکز دانشگاهی واجد صلاحیت دانش آموخته باشند، میسر خواهد گردید. در این راستا اخیراً مطلع گردیدیم که آن دانشگاه محترم در فراخوان عمومی ثبت‌نام آزمون دکترای تخصصی سال 1395 دانشگاه آزاد اسلامی، بیش از 500 نفر در 34 رشته واحد دانشگاهی اعلام ظرفیت گردیده است که نسبت به سال‌های قبل با افزایش بسیار چشم‌گیر و در عین حال بی‌رویه و بی‌ضابطه مواجه شده است. مستدعی است در اسرع وقت و به قید فوریت دستور اکید صادر فرمایید ایرادات و ابهامات زیر در این خصوص مورد بررسی و تجدید نظر جدی قرار گیرد:
1- بر اساس سیاست‌های علمی و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)، «تنظیم رابطه متقابل تحصیل با اشتغال و متناسب سازی سطوح و رشته‌های تحصیلی با نقشه جامع علمی کشور و نیازهای تولید و اشتغال» و «تعیین اولویت‌ها در آموزش و پژوهش با توجه به مزیت‌ها، ظرفیت‌ها و نیازهای کشور و الزامات نیل به جایگاه اول علمی و فناوری در منطقه» یک ضرورت جدی می‌باشد که باید نصب‌العـین تمامی سیاست‌گـذاری‌ها و فعالیت‌هـای آموزش عالی کشور باشد. این ظرفیت بالای پذیرش دانشجو در مقطع دکترای تخصصی دامپزشکی بر اساس کدام نیازسنجی و اولویت‌سنجی اشتغال دانش‌آموختگان اعلام شده است؟
2- نص صریح ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب مورخ 06/05/1389 مجلس شورای اسلامی اشعار می‌دارد: «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیر دولتی موظفند تعداد، رشته و ترکیب جنسیتی دانشجویان رشته‌های تحصیلی دانشگاه‌ها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی مرتبط با کشاورزی، منابع طبیعی و دامپزشکی خود را قبل از اعلام و پذیرش، بر اساس نیاز سنجی و مدیریت منابع انسانی که توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام می‌شود، ساماندهی نمایند». آیین‌نامه اجرایی ماده مذکور نیز توسط مقام محترم عالی وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ شده است که در ترکیب اعضای شورای راهبری آن معاون محترم آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی یا نماینده تام‌الاختیار وی حضور دارند. سؤال اساسی که در این خصوص مطرح است آن است که این اعلام ظرفیت برای دوره‌های تخصصی دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1395 از مجرای قانونی ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی عبور کرده است یا خیر که بررسی‌های انجام شده بیانگر عدول جدی دانشگاه آزاد اسلامی از مفاد این ماده مترقی قانونی می‌باشد.
3- ضوابط حداقل‌های موردنیاز تأسیس دانشکده‌های دامپزشکی و مقاطع مختلف تحصیلی اعم از دکترای عمومی، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی در شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به صراحت مشخص شده است که دارا بودن حداقل 37 عضو هیأت علمی در مرتبه‌های مختلف استادیاری، دانشیاری و استادی با مدرک تخصصی همان رشته تخصصی و امکانات و تجهیزات کافی و یک دوره فارغ‌التحصیل دوره دکتری حرفه‌ای دامپزشکی یا کارشناسی ارشد و تألیفات و انتشارات از اهم آن است. سؤال مهمی که در این خصوص مطرح می‌باشد، ضرورت تطبیق واحدهای دانشگاهی درخواست کننده ظرفیت پذیرش دکترای تخصصی با این مفاد قانونی است. کدام‌یک از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی متقاضی، شرایط پذیرش را دارا هستند؟ آیا بررسی‌های لازم و قانونی در خصوص شرایط پذیرش دانشجویان دوره‌های تخصصی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی صورت پذیرفته است؟ آیا مجوزهای پذیرش دانشجویان توسط مراجع نظارتی و قانونی ذی‌صلاح صادر شده است؟ آیا شاخص استاد به دانشجو بر اساس سند چشم‌انداز بیست ساله در افق 1404 در این اعلام ظرفیت لحاظ شده است؟ تعداد دانشجویان دکترای تخصصی در رشته‌های مختلف طبق استانداردهای بین‌المللی باید محدود و بر حسب امکانات و ظرفیت‌های لازم باشد. چگونه است که برای هر رشته در هر واحد متقاضی تعداد 15 نفر در نظر گرفته شده است. اعلام ظرفیت‌های 15گانه برای همه رشته‌ها و واحدها نشان دهنده عدم نظارت بر اعطای مجوز پذیرش دانشجو می‌باشد.
4- آینده‌ی کشور برای توسعه و ارتقای خود نیاز به افرادی ساعی، متعهد، مجرب و با اخلاق دارد که با علم‌آموزی و تجربه‌اندوزی در دوره‌ی دانشجویی خود، تحولی نوین را رقم بزنند و طرحی نو دراندازند. این مهم نیازمند برنامه‌ریزی
مبتنی بر نیازسنجی و آموزش کامل دانشجویان امروزی است. مدرک‌گرایی به عنوان آفتی جدی کشور را تهدید می‌کند و این گونه پذیرش‌های بی‌رویه و بی‌ضابطه آسیب‌های کلان و جدی به کشور وارد می‌سازد. ظرفیت‌های اعلام شده سبب آشفتگی در بازار کار و همچنین اختلالات جدی در خدمت‌رسانی بهداشتی دامپزشکان می‌شود. انتظار می‌رود در راستای سیاست‌های دولت تدبیر و امید نگاه «کیفی‌محور» جایگزین نگاه قبلی و نادرست «کمی محور» در حوزه علم و دانشگاه شود.
مزید استحضار جناب‌عالی بر اساس دستورالعمل عضویت سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران بر اساس دستوراعمل عضویت سازمان نظام دامپزشکی، فقط آن دسته از دانش آموختگان دانشگاه‌ها می توانند به عضویت این سازمان در آیند که واحـد دانشگاهی مربوطـه و رشته و مقطـع تحصیلـی آنـها مصـوب وزارت علوم تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمـان وآموزش پزشکی بوده ودانشگاه ذی‌ربط در پذیرش دانشجو روابط ماده 21 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی ومنابع طبیعی را رعایت نماید.
لذا با عنایت به موارد عنوان شده با تأکید جلوگیری از اخلال در روند عضویت در سازمان نظام دامپزشکی و اشتغال دانش آموختگان آن دانشگاه که بدون عضویت نظام امکان پذیر نخواهد بود، خواهشمند است به قید فوریت دستور توقف موقت ثبت‌نام در دوره‌های تخصصی یاد شده را صادر فرمایید تا بررسی‌های کارشناسی دقیق‌تری در این خصوص صورت گیرد و اعلام ظرفیت‌های جدید بر اساس نیازسنجی کارشناسی و مصالح کشور انجام پذیرد. این سازمان آمادگی خود را بعنوان یکی از اعضای حقوقی فعال در گروه تخصصی دامپزشکی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و شواری راهبری نیاز سنجی و مدیریت منابع انسانی بخش کشاورزی، منابع طبیعی و دامپزشکی وزارت جهاد کشاورزی (موضوع ماده 21 قانون افزازش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیع) برای همکاری با آن دانشگاه محترم برای بررسی کارشناسی ظرفیت های یاد شده اعلام می‌دارد.
با توجه به اهمیت موضوع وانعکاس نامطلوب آن در خانواده بزرگ دامپزشکی کشور، صدور دستور تسریع در اجابت درخواست این سازمان مزید امتنان خواهد بود.
دکتر محمدرضا صفری، رئیس سازمان
