کارشناس مسئول اداره بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان وزارت بهداشت، نخستین اقدام موثر در درمان حیوان گزیدگی را شست و شوی 15 تا 20 دقیقهای محل گزش با آب و صابون با هدف شست و شوی ویروس در محل برشمرد و افزود: چنانچه اقدامات درمانی و پیشگیری به موقع انجام نشود مرگ فرد گزیده شده توسط حیوان هار حتمی است.
دکتر جمال شریفیان، با بیان این که براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی سالیانه 55 هزار نفر بر اثر ابتلا به هاری جان خود را از دست میدهند، اظهار کرد: تخمین زده میشود سالیانه 10 میلیون نفر در دنیا توسط حیوانات گزیده شوند.
وی، با بیان اینکه 85 تا 90 درصد موارد حیوان گزیدگی در ایران توسط سگ است، افزود: البته این به معنای نادیده گرفتن گزیدگی سایر حیوانات نیست.
کارشناس مسئول اداره زئونوز( بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان) وزارت بهداشت، گرگ را مخزن اصلی بیماری هاری در طبیعت برشمرد و افزود: هر چند تعداد موارد گزش توسط گرگ در کشور کمتر است؛ اما با میزان خطر بیشتری همراه است.
دکتر شریفیان، با بیان اینکه هاری در حیوانات اهلی و وحشی در برخی از کشورها چون سوئد و نروژ کنترل شده است، افزود: در اروپا هم هاری در وحوش (سگ و گربه) کنترل شده است، این در حالی است که هنوز هاری در حیوانات اهلی و وحشی درکشورهای جهان سومی آسیایی وجود دارد.
کارشناس مسئول اداره زئونوز وزارت بهداشت، میزان مرگ و میر سالیانه براثر هاری در دنیا را 7/10 در یک میلیون نفر و در ایران 09/0 در یک میلیون نفر برشمرد و افزود: شاخص دیگر قابل عنوان نسبت مرگ ناشی از هاری به حیوان گزیدگی است که این نسبت در دنیا 5 هزار و 500 در یک میلیون نفر ودر ایران 46 در یک میلیون نفر است.
دکتر شریفیان، با بیان اینکه در سال 87 از یکصد و 35 هزار مورد حیوان گزیدگی در کشور 6 نفر جان باختهاند، گفت: همچنین در سال 86 از یکصد و 30 هزار مورد حیوان گزیده 6 نفر فوت کردند که صرفا به علت ناآگاهی و عدم مراجعه به هنگام به مراکز بهداشتی درمانی بوده است.
وی، ادامه داد: هاری بیماری ویروسی است که راه انتقال آن از طریق گزش حیوانات مبتلا اعم از حیوانات گوشتخوار اهلی و وحشی نظیر گربه، سگ، گربه، روباه، شغال، گاو، گوسفند و بز و حتی همستر است.
کارشناس مسئول اداره زئونوز ( بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان) وزارت بهداشت، تغییر رفتار و خلق، برافروختگی چشم، افزایش ترشح بزاق از دهان و کف آلود بودن دهان را از علایم هاری حیوان مبتلا برشمرد و افزود: همچنین حیوان تحریک پذیر شده و به اطرافیان حمله میکند.
دکتر شریفیان علایم انسانی حیوان گزیده را مشابه حیوانات عنوان کرد و یادآور شد: انجام اقدامات درمانی و پیشگیرانه با شست و شوی محل زخم آغاز و با تزریق سرم و واکسن ضد هاری ادامه مییابد که بدین ترتیب از ابتلای فرد به هاری جلوگیری میکند.
وی، در ادامه توضیح داد: تزریق سه نوبت واکسن هاری در روزهای صفر - سه - هفت در مواردی با میزان خطر کمتر ابتلا به هاری (در صورتی که حیوان پس از 10روزنمرده باشد) و تزریق 5 نوبت واکسن هاری در روزهای صفر - سه - هفت - چهارده و بیست و هشت در مواردی که هاری در حیوان مهاجم به تایید رسیده باشد، توصیه میشود.
کارشناس مسئول اداره زئونوز( بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان) وزارت بهداشت، تزریق واکسن ضد کزاز را برای جلوگیری از بروز عفونت ثانویه الزامی برشمرد و افزود: 96 درصد هزینه درمان و پیشگیری در کشورهای آسیایی فقط صرف خرید سرم و واکسن ضد هاری می شود.
دکتر شریفیان، روستاییان را بیش از شهرنشینان در معرض حیوان گزیدگی دانست و افزود: همچنین جوانان، نوجوانان و دانشآموزان روستایی با گروه سنی 10 تا 19 سال بیشتر در معرض خطر گزش قرار دارند (حین مراجعه از منزل به مدرسه و بالعکس).
وی، در پایان به هموطنان توصیه کرد: در صورت حیوان گزیدگی پس از شست و شوی محل زخم با آب و صابون باید هرچه سریعتر به نزدیکترین مرکز بهداشت و درمانی شهری و یا خانه بهداشت در مناطق روستایی مراجعه کنند.
به گفته وی، مراکز درمان و پیشگیری هاری در سراسر کشور مستقرند و به صورت شبانه روزی فعالیت میکنند.