حال ناخوش صنعت مرغداری خراسان جنوبی سبب شده که طی شش ماه گذشته ۲۰ درصد مرغداری های استان به مرز تعطیلی کشیده شوند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از مهر، خراسان جنوبی در چند دهه اخیر با توسعه و گسترش واحدهای پرورش مرغ به یکی از قطب های تولید گوشت سفید در کشور تبدیل شده است.
در حال حاضر بیش از ۶۰۰ واحد مرغداری گوشتی در استان فعال بوده و تولید سالانه بیش از ۵۰ هزار تن گوشت مرغ سبب شده که این استان در چرخه تولید گوشت مرغ به یکی از استان های برتر کشور تبدیل شده و علاوه بر خودکفایی در تامین نیاز گوشتی استان، نیاز دیگر استان‌ها را نیز برطرف کند.
با وجود همه این توانمندی‌ها، این روزها، روزهای خوبی برای صنعت مرغداری استان نیست و سال‌هاست تولیدکنندگان این صنعت دهانشان را با «حلوا، حلوا گفتن» شیرین می‌کنند چراکه در سال‌های اخیر متاسفانه نوسان قیمت مرغ و تخم‌مرغ، شیوع بیماری‌های مختلف میان طیور، افزایش قیمت دانه مانند ذرت و سویا به دلیل تحریم‌ها، افزایش روندهای پرداخت وام به مرغداران و خرید امانی مرغ توسط کشتارگاه‌ها و سایر خریداران موجب شده این صنعت در استان دچار مشکل شود.
هرچند قیمت مرغ کشتار شده در بازار، براساس عرضه و تقاضای محصول تعیین می‌شود. اما برخی از سیاست‌های مداخله‌ای دولت و فرا رسیدن زمان عرضه به بازار، قیمت این فرآورده‌های پروتئینی را همچنان پایین نگه داشته در حالی است که قیمت نهاده‌ها چندین برابر افزایش یافته است.
در حال حاضر بیش از ۵۰ درصد مرغ تولیدی خراسان جنوبی مازاد مصرف استان بوده و این مازاد در سال های گذشته به استان های دیگر از جمله سیستان و بلوچستان صادر می‌شد که آن هم در سال های گذشته به خود کفایی رسیده و این امر سبب شده که محصول مرغداران روی دست آن‌ها بماند.
حمایت از تولید کنندگان در حد حرف باقی ماند
در این میان شرکت پشتیبانی امور دام که قرار است پشتیبانی برای صنعت دام و طیور باشد به گفته خود مرغداران پشتیبان دولت بوده و حمایت از مرغداران را تنها به زمان نیاز بازار و آن هم برای پایین نگه داشتن قیمت مرغ موکول کرده است چراکه به گفته رئیس اتحادیه مرغداران استان اکنون حدود شش ماهی است که مرغ مازاد مرغداران از آن‌ها خریداری نشده است.
رئیس اتحادیه مرغداران خراسان جنوبی در این ارتباط در گفت و گو با خبرنگار مهر با انتقاد از اینکه در حال حاضر پشتیبانی و حمایتی از صنعت مرغداری استان وجود ندارد، می‌گوید: حمایت مسئولان تنها در حد حرف است و عملا کاری برای تولید کندگان انجام نمی‌دهند.
نجفی ادامه داد: سازمان جهاد کشاورزی، دامپزشکی و نظام مهندسی همه متولی حوزه طیور هستند اما در زمان حمایت هر دستگاهی ما را به دیگری پاس می‌دهد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تولید مرغ به هیچ عنوان برای تولید کننده صرفه اقتصادی ندارد، بیان کرد: از ابتدای امسال تاکنون قیمت نهاده‌ها کیلویی ۱۲۰ تومان افزایش پیدا کرده است و این در حالی است که قیمت مرغ همچنان ثابت نگه داشته شده است.
رئیس اتحادیه مرغداران خراسان جنوبی با بیان اینکه صنعت مرغداری، دومین صنعت کشور بعد از نفت است، عنوان داشت: اگر مسئولان به دنبال ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی هستند باید از فعالان این عرصه حمایت کنند و گرنه دود ورشکستگی تولیدکنندگان به چشم خودشان می‌رود.
پشتیبانی از امور دام یا امور دولت
نجفی با اشاره به اینکه اگر یک روز مرغ روی دست تولید کننده باقی بماند ضرر است، بیان داشت: این در حالی است که از حدود پنج ماه پیش هیچ مرغی از تولید کنندگان توسط شرکت پشتیبانی امور دام خریداری نشده و شرکت پشتیبانی امور دام باید گفت پشتیبانی امور دولت است چراکه فقط در صورت نیاز بازار مرغ را از ما می‌خرند.
وی با اشاره به اینکه ذرت و سویای مصرفی در مرغداری‌ها از کشورهای دیگر از جمله برزیل وارد می‌شود و طی سال های گذشته قیمت آن به شدت افزایش یافته است، بیان داشت: راه اندازی دو کارخانه خوراک طیور در استان نه تنها مشکلی از مرغداران را حل نکرده است بلکه قیمت را نیز بالا برده است.
رئیس اتحادیه مرغداران خراسان جنوبی ادامه داد: در حال حاضر حدود ۷۰۰ واحد مرغداری در استان داریم که همه این‌ها باید چشمشان به دو کارخانه باشد و وقتی یک نفر تولید می‌کند مابقی مصرف کننده به طور حتم قیمت‌ها بالاتر می‌رود.
به گفته وی در حال حاضر خرید خوراک از کارخانه های خوراک طیور استان برای هر مرغدار کیلویی ۲۰۰ تومان گران تر از زمانی است که بخواهد خوراک معمولی را خودش تهیه کند و این یعنی در یک دوره حدود ۸۰ میلیون تومان هزینه های تولید بالاتر می‌رود.
پای مهمانان ناخوانده در میان است
نجفی، مرغداری های غیر مجاز را یکی دیگر از مشکلات مرغداران استان عنوان کرد و گفت: در حال حاضر مرغداری های غیر مجاز که بیشتر توسط افاغنه اداره می‌شوند در استان به شدت افزایش یافته و این در حالی است که هیچ نظارتی از سوی دستگاه های مسئول انجام نمی‌شود.
وی با بیان اینکه طی شش ماه گذشته ۲۰ درصد مرغداری های استان به دلیل مشکلات تعطیل شده‌اند، بیان کرد: در صورت ادامه روند موجود تا شش ماه دیگر ۲۰ درصد به این مقدار افزوده می‌شود.
مهدی رضایی یکی دیگر از تولید کنندگان مرغ استان نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، مهمترین مشکل مرغداران را برگشت پول عنوان می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر مرغدار ناچار است که مرغ را به صورت نسیه به کشتارگاه‌ها بفروشد و پول او بعد از دو تا سه ماه به او برگشت داده می‌شود.
محصولی که روی دست تولید کننده باد کرد
وی با انتقاد از نبود صادرات مرغ مازاد استان، بیان کرد: در حال حاضر مازاد مصرف در استان داریم و تولید کننده نمی‌داند با این مرغ مازاد چکار کند چراکه هیچ جایی آن را تحویل نمی‌گیرند.
رضایی با بیان اینکه مرغ بعد از ۴۵ روز آماده ارائه به بازار است، بیان داشت: اگربعد از این دوره مرغ تحویل گرفته نشود روز به روز برای تولید کننده ضرر است چراکه خوراک مصرفی و تلفات بالاتر می‌رود.
وی اضافه کرد: تنها راه حل این مشکل صادرات است که باید برای آن چاره ای اندیشیده شود.
یکی دیگر از مرغداران بیرجند نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، مهمترین مشکل مرغداران استان را تولید مازاد بر مصرف می‌داند و می‌گوید: در سال های گذشته بخشی از تولید استان به استان سیستان و بلوچستان صادر می‌شد که اکنون آن ها نیز به خودکفایی رسیده‌اند.
صادرات تنها راه حل مشکل مرغداران
علی اصغر مزروعی با تاکید بر اینکه باید برای صادرات مرغ مازاد استان به افغانستان چاره ای اندیشیده شود، عنوان داشت: اگر هزار وام و تسهیلات به مرغدار بدهند مشکلی حل نمی‌شود و باید فکر اساسی برایان‌ها اندیشیده شود.
وی با بیان اینکه در تمام کشور مشکل مازاد مصرف وجود دارد، بیان داشت: بازار عراق و افغانستان بهترین بازار برای مرغ کشور است که باید مسئولان دنبال جذب این بازارها باشند.
این تولید کننده همچنین از بالا بودن قیمت تمام شده مرغ برای مرغدار نسبت به قیمت فروش مرغ انتقاد کرد و گفت: مشکلی که اکنون صنعت دام و طیور با آن مواجه است این بوده که به یکباره یارانه‌ها برداشته شد و این در حالی بود که ارز از یک هزار و ۵۰۰ تومان به سه هزار و ۵۰۰ تومان رسید.
مزروعی با بیان اینکه در این میان قیمت ذرت از کیلویی ۲۰۰ تومان به ۷۰۰ تومان رسیده است، بیان داشت: قیمت سویا نیز از کیلویی ۵۰۰ تومان به یک هزار و ۵۰۰ تومان رسیده و با این وجود قیمت مرغ ۱۰۰ تومان افزایش داشته است.
وی با تاکید بر اینکه باید بازنگری در کل کشور نسبت به صنعت طیور انجام شود، بیان کرد: تمام مرغداران تمایل دارند که یک قیمت برای مرغ تعیین شود و نه اینکه تنها در شب عید که مصرف بالاتر است قیمت‌ها ثابت نگه داشته شود.
مدیر شرکت پشتیبانی امور دام خراسان جنوبی نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر در ارتباط با عدم خرید مرغ از مرغداران اظهار کرد: به دلیل اینکه موجودی کافی در استان وجود داشته است طی ماه های گذشته مرغی از تولید کنندگان خریداری نشده است.
محمد عصاریان با بیان اینکه وظیفه ما تنظیم بازار است، بیان کرد: زمانی که بازار با کمبود مواجه باشد ما مرغ به بازار تزریق می‌کنیم و چون ذخیره سازی کافی در این زمینه وجود داشته نیاز نبود که مرغ خریداری شود.
۵۰ درصد مرغ تولیدی مازاد مصرف استان است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر از فعالیت ۶۱۴ واحد مرغداری گوشتی دراستان خبر داد و گفت: در سال گذشته بالغ بر ۵۲.۲ هزار تن گوشت مرغ در استان تولید شد که این میزان نسبت به سال قبل از ان حدود شش درصد رشد را نشان می‌دهد.
هاشم ولی پور مطلق با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد مرغ تولیدی مازاد مصرف استان است، بیان کرد: در سال های گذشته بخشی به استان های سیستان و بلوچستان صادر می‌شده که آن هم به دلیل گسترش صنعت طیور در این استان کاهش یافته است.
وی در مورد صادرات به کشورهای دیگر نیز می‌گوید: موضوع صادرات در حوزه جهادکشاورزی نیست و اخیرا در وزارتخانه توافقاتی در حال انجام است که صادرات بخش کشاورزی به جهاد کشاورزی واگذار شود اما هنوز به نتیجه نرسیده است.
وی ادامه داد: در گذشته مدتی صادرات به افغانستان انجام می‌شد که به دلیل برخی از مشکلات فعلا متوقف شده است اما در حال رایزنی برای ادامه صادرات هستیم.
در حال حاضر کشاورزی و مشاغل مرتبط با آن از نیازمندی های استان بوده و محور توسعه استان نیز حوزه کشاورزی معرفی شده است منتها با توجه به خشکسالی‌های اخیر، توجه به تولید و پرورش طیور در این استان می‌تواند بستر بسیار مناسبی جهت رشد و توسعه استان واقع گردد .
از اینرو به نظر می‌رسد که حل مشکل مرغداران استان یکی از مصادیق مهم اقدام و عمل در اقتصاد مقاومتی است و صادرات مرغ به افغانستان می‌تواند کلید راهگشا برای حل مشکل این صنعت در خراسان‌جنوبی باشد.
