حکیم مهر - روزنامه همشهری زنجان نوشت:
چینیها مدتی است که توانستهاند اغلب بازارهای جهانی را به قبضه خود درآورند که در این میان، ایران هم از این قاعده مستثنی نبوده و نیست. چندی پیش یکی از فعالان حوزه دامپزشکی از وجود داروهای دامپزشکی که مواد اولیه آنها از چین وارد میشود خبر داد و از این موضوع ابراز نارضایتی کرد.
«دکتر محمدعلی نیکخواه» با بیان اینکه بیشتر داروهایی که در دامپزشکی مورد استفاده قرار میگیرند وارداتی هستند، میگوید: داروهایی که در داخل کشور نیز ساخته میشوند، اغلب دارای مواد اولیه وارداتی از کشورهای اروپایی و کشور چین هستند.
وی با مطلوب دانستن کیفیت داروهای اروپایی میافزاید: با این حال داروهای چینی که فراوانی آنها در بازار هم کم نیست، کیفیت خوبی ندارند و دامداران از داروهای چینی ناراضیاند، زیرا با هزینه فراوان نتیجه مورد انتظار حاصل نمیشود.
این دامپزشک ادامه میدهد: برای مثال استامینوفن ایرانی و اروپایی در کیفیت متفاوت است. استامینوفن ایرانی دارای ماده اولیه چینی است، از این رو کیفیت مطلوبی ندارد. دامپزشک باید از میزان بیشتری از این دارو در درمان حیوانات استفاده کند، در حالی که داروهای اروپایی اینگونه نیستند.
بنا به گفته وی 30 درصد از داروهای دامپزشکی موجود در بازار چینی هستند و بهترین داروهای دامپزشکی به کشور آلمان و آمریکا تعلق دارد که این داروها در دسترس نیستند.
نیکخواه ادامه میدهد: در گذشته یک شیشه کلسیم به دام تزریق میشد، اما در حال حاضر تزریق 4 شیشه کلسیم نیز بیتاثیر است. در مرغداری برای در امان ماندن طیور از بیماریهای مختلف آنتی بیوتیک مصرف میشود. اصولاً 15 روز قبل از موعد کشتار مصرف آنتیبیوتیک باید قطع شود تا در این مدت اثرات این دارو از بدن مرغ خارج شده و مرغی سالم به دست مصرفکننده برسد، اما به دلیل بیکیفتی در داروهای دامپزشکی و آنتیبیوتیک، این دارو تا روز کشتار توسط مرغ مصرف میشود تا در روزهای پایانی به بیماری مبتلا نشوند. مصرف این مرغ ها در آینده برای مردم بیماریهای عدیدهای را به دنبال خواهد داشت، زیرا مرغها آلوده به عوارض منفی مصرف آنتیبیوتیکهای بیکیفیت در دوران پرورششان هستند.
وی با بیان اینکه بعضی از داروهای قاچاق یا غیر قاچاق که در مرغداریها و دامداریها مورد استفاده قرار میگیرند برای انسان سرطانزاست، میگوید: اینها داروهایی هستند که بیش از 25 سال است که مصرف آنها برای دامها و طیور در آمریکا ممنوع شده است، اما متأسفانه به دلیل نبود آگاهی و اطلاع از عوارض خطرناک آن توسط دامداران و مرغداران مورد استفاده قرار میگیرد. البته باید گفت این داروها مزایای مثبت نیز دارند، اما مزایای منفی آنها که در بلندمدت خود را نشان میدهد بیشتر است و مصرفکنندگان از این موضوع ناآگاهند؛ از این رو با پرداخت هزینههای فراوان داروی قاچاق خریداری میکنند.
این دامپزشک همچنین وزن مرغ هنگام کشتار را مناسب نمیداند و میگوید: براساس استاندارد جهانی، وزن مرغ هنگام کشتار باید یک کیلو و 200 گرم باشد، در حالی که وزن مرغ در مواردی از 2 یا حتی 3 کیلوگرم نیز تجاوز میکند.
نیکخواه همچنین نحوه پرورش ماهی را بهداشتی نمیداند و میافزاید: پرورشدهندگان ماهی از فرمالین برای ضدعفونی کردن آب استخرها استفاده میکنند که اصولاً باید 20 روز قبل از صید استفاده از آنها قطع شود، اما به دلیل کیفیتهای پایین فرمالین تا روز آخر مورد استفاده قرار میگیرد. این موضوع موجب ایجاد بیماری سرطان در مصرفکنندگان ماهی به مرور زمان خواهد شد.
گرانی داروهای دامپزشکی
علاوه بر کیفیت پایین داروهای چینی که یکی از دامپزشکان استان از آن سخن گفت، گرانی این داروهای بیکیفیت نیر موضوع بعدی سخنان وی بود.
این دامپزشک با بیان اینکه داروهای چینی به قیمت داروهای اروپایی در داروخانههای دامپزشکی عرضه میشوند، میگوید: برخی داروخانهها تمایل به خرید داروهای چینی دارند، زیرا شرکتهای چینی برای فروش محصولات خود به ازای خرید یک کارتن از داروی مورد نظر، کارتن دیگری نیز هدیه میدهند. داروخانههای دامپزشکی نیز به دلیل سود بالا در فروش هر دو کارتن از این دارو را خریداری و به قیمت داروهای اروپایی به دامپزشکان و دامداران میفروشند.
مراحل نظارتی برای ورود داروی دامپزشکی
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان زنجان در پاسخ به سوال همشهری مبنی بر کیفیت پایین داروهای دامپزشکی میگوید: کیفیت داروهای دامپزشکی از همان ابتدا و قبل از ورد به کشور، در کشور مبدا توسط کارشناسان مورد بررسی قرار میگیرد و بعد از تأیید از مرز کشور عبور میکند.
«دکتر محمدباقر حاج کاظمی» با بیان اینکه بعد از ورود دارو توسط کارشناسان سازمان دامپزشکی کشور برای دومین بار مورد ارزیابی و نظارت قرار میگیرد، میافزاید: بعد از عرضه دارو در داروخانه نیز به صورت رندم سلامت دارو ها کنترل میشود.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان با اشاره به دارو های چینی میافزاید: بسیاری از کشور ها از داروهایی که مبدأ مواد اولیه آنها کشور چین است استفاده میکنند. کشور ما نیز به دلیل تحریمها بیشتر از کشورهای دیگر از این مواد استفاده کرده است، اما نظر افراد درباره کیفیت داروهای چینی متفاوت است. تعدادی کیفیت آنها را مطلوب میدانند و تعدادی دیگر غیر مطلوب.
حاج کاظمی ادامه میدهد: امروزه نمونه قاچاقی بسیاری از کالاها در کشور وجود دارد که این امری انکارناپذیر است. برای مقابله با استفاده از داروهای قاچاق باید از ورود این داروها در مبادی ورودی کشور جلوگیری کرد. هرچند در حال حاضر دامداران استان به دلیل ریسک بالای استفاده، از این داروها در دامداریها و مرغداریها از آنها مصرف نمیکنند.
قیمت دارو
حاج کاظمی همچنین با اشاره به قیمت داروهای دامپزشکی بیان میکند: اداره کل دامپزشکی استان هیچ دخالتی در قیمتگذاری داروها ندارد، اما در صورتی که داروخانهای دارویی را بیش از قیمت مندرج روی بستهبندی بفروشد، با او برخورد خواهد شد.
ضعف نظارتها
رئیس نظام دامپزشکی استان زنجان با مناسب دانستن تعداد داروخانهها در استان میگوید: در حال حاضر هم داروهای با کیفیت خوب و هم داروهای با کیفیت بد و هم داروهای قاچاق در بازار موجود هستند، اما موضوعی که نمیتوان کتمان کرد این است که چهار پنج سال است کیفیت داروهای دامپزشکی کاهش یافته است.