شائبه مصرف هورمون در تولید مرغ یکی از دغدغه‌های تغذیه‌ای بسیاری از مردم است که باعث می‌شود با نگرانی، مرغ را مصرف کنند، اکنون سؤال اینجاست که مصرف هورمون در پرورش مرغ‌های گوشتی تا چه حد واقعیت دارد؟
به گزارش حکیم مهر به نقل از فارس، مرغ‌هایی که امروزه در فروشگاه‌ها به فروش می‌رسند حجم عضلانی بیشتری نسبت به 30 تا 40 سال قبل دارند. مقایسه طول دوره پرورش مرغ، میزان خوراک مصرفی و وزن نهایی مرغ در سال 1350 تا 1394 نشان می‌دهد که در سال 1350 یک مرغ در دوره 64 روزه رشد خود با مصرف 4.7 کیلوگرم خوراک، وزنی معادل 2 کیلوگرم داشته، درحالی‌که این ارقام در سال 1394 به ترتیب 38 تا 42 روز، 3.4 کیلوگرم و 2 کیلوگرم وزن زنده مرغ است.
شائبه مصرف هورمون در تولید مرغ یکی از دغدغه‌های تغذیه‌ای بسیاری از مردم است که باعث می‌شود با نگرانی، مرغ را مصرف کنند، اکنون سؤال اینجاست که مصرف هورمون در پرورش مرغ‌های گوشتی تا چه حد واقعیت دارد؟
مسئولین راه را بر شایعات هورمونی بودن مرغ‌ها ببندند
یکی از شهروندان شهرکرد در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در شهرکرد، اظهار کرد: همواره برای خرید مرغ این نگرانی وجود دارد که چه نوع مرغی را خریداری کنیم و آیا مرغ‌هایی که انتخاب می‌کنیم هورمونی هستند یا خیر.
وی بیان داشت: ما برای اینکه کمتر از گوشت قرمز در برنامه غذایی خود استفاده کنیم باید مرغ را در سبد غذایی خود قرار دهیم اما متأسفانه همواره با شایعات هورمونی بودن مرغ‌ها نگرانی در خرید داریم.
وی در انتها از مسئولین خواست با اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی در این زمینه راه را بر شایعات ببندند.
یکی دیگر از شهروندان شهرکردی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار کرد: من ترجیح می‌دهم مرغ را کمتر در برنامه غذایی فرزندانم قرار دهم چون نمی‌دانم آیا مواردی که در خصوص هورمونی بودن مرغ‌ها مطرح می‌شود صحت دارد یا نه.
وی ادامه داد: اگر مجبور باشم از مرغ در برنامه غذایی استفاده کنم ترجیحاً به دنبال مرغ‌هایی هستم که کوچک باشند چون این مرغ‌ها کمتر مشکوک به هورمونی بودن هستند.
جیره غذایی مناسب در مرغداری‌ها علت کوتاه‌تر شدن طول دوره رشد جوجه‌هاست
«دکتر عبدالمحمد نجاتی» در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شهرکرد، در خصوص این مسئله اظهار داشت: نسل‌های امروزی جوجه‌های گوشتی، باراندمان بالا در تبدیل مواد غذایی به گوشت باعث شده‌اند تا با مصرف جیره کمتر در بازه زمانی کوتاه‌تری به وزن ایده آل برای کشتار برسند.
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری بابیان اینکه رشد سریع طیور، پیامد منطقی ناشی از پیشرفت دانش است افزود: جیره غذایی مناسب مورد استفاده در مرغداری‌ها علت کوتاه‌تر شدن طول دوره رشد جوجه‌ها است.
وی خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته پیشرفت‌های زیادی در علوم مرتبط با پرورش دام و طیور مانند ژنتیک، تغذیه، بهداشت و مراقبت‌های دامپزشکی و مدیریت پرورش صورت گرفته و همین دلایل سبب بهبود نرخ رشد، ضریب تبدیل و بازدهی گوشت مرغ شده است.
نجاتی ادامه داد: کسانی که آشنایی چندانی با صنعت پرورش طیور ندارند به دنبال یافتن دلیلی برای رشد سریع جوجه‌های گوشتی هستند این در حالی است که کسانی که با جنبه‌های فنی پرورش طیور آشنایی دارند رشد سریع در سویه‌های جدید جوجه‌های گوشتی را پیامد منطقی ناشی از پیشرفت‌های مستمر دانش در علوم مرتبط با تغذیه، ژنتیک، اصلاح نژاد، بهداشت، روش‌های کنترل و مبارزه با بیماری‌ها و مدیریت پرورش در صنعت طیور می‌دانند که موجب افزایش تولید و سرعت رشد جوجه می‌شود.
مصرف هورمون در صنعت پرورش طیور ممنوع است
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه مصرف هورمون در صنعت پرورش طیور در تمام کشورهای دنیا ازجمله ایران ممنوع است، گفت: هرچند هیچ دلیل منطقی برای استفاده از هورمون در پرورش طیور وجود ندارد اما ذکر این نکته لازم است که تاکنون هیچ مجوزی برای واردات و استفاده از هورمون‌های ارتقاء دهنده رشد در تولید گوشت مرغ از طرف سازمان دامپزشکی کشور صادر نشده است.
وی با تأکید بر عدم استفاده از هورمون و آنتی‌بیوتیک در پرورش جوجه‌های گوشتی، بیان کرد: 10 روز قبل از ارسال مرغ به کشتارگاه توسط مرغداری‌های استان، نمونه‌گیری از مرغ انجام می‌شود و در صورت مصرف هرگونه آنتی‌بیوتیک اجازه کشتار به واحد داده نمی‌شود چراکه هدف سازمان دامپزشکی تأمین امنیت غذایی مردم است.
نجاتی تصریح کرد: هیچ نوع هورمونی در تولید و پرورش مرغ در این استان استفاده نمی‌شود و مرغ تولیدی تحت نظارت دامپزشکی بسته‌بندی و پایش می‌شود همچنین
اقدامات نظارتی به‌منظور کنترل بیماری‌ها نیز در مورد آن‌ها صورت می‌گیرد به‌گونه‌ای که پس از تائید سلامت و بهداشت از طرف دامپزشکی به آن‌ها گواهی سلامت و مجوز عرضه و کشتار در کشتارگاه داده می‌شود.
استفاده از هورمون در پرورش طیور صرفه اقتصادی ندارد
«شیوا احمدپور» کارشناس ارشد طیور در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در شهرکرد اظهار کرد: در دنیای امروز اطلاعات بیشتری در مورد نیازهای طیور به شرایط محیطی مناسب برای رشد و دستیابی به بیشترین پتانسیل ژنتیکی و تغذیه‌ای مانند درجه حرارت، کیفیت هوا، تهویه، رطوبت، فضای فیزیکی، فضای داخوری و آبخوری وجود دارد و این امر در کنار غذای باکیفیت منجر به تولید طیوری با رشد مناسب بدون استفاده از هورمون‌های رشد می‌شود.
وی هورمون‌ها را به دو شکل آستروئیدی و پروتئینی تقسیم و خاطرنشان کرد: هورمون‌های آستروئیدی در صورتی در بدن فعال می‌شوند که مصرف آن‌ها به‌صورت خوراکی باشد اما هورمون‌های پروتئینی در معده تجزیه و متابولیزه می‌شوند بنابراین اگر به‌صورت خوراکی مصرف شوند، قابلیت خود را برای فعالیت در بدن از دست می‌دهند.
احمدپور با تأکید بر اینکه هورمون‌های پروتئینی باید به‌صورت تزریقی مصرف شوند، ادامه داد: هورمون رشد از نوع هورمون‌های پروتئینی است که برای مؤثر بودن باید به‌صورت تزریقی تجویز شود و اگر به روش خوراکی و همراه با غذا به جوجه‌ها خورانده شوند در دستگاه گوارش تجزیه شده و عملاً کارایی خود را از دست می‌دهند.
این کارشناس ارشد طیور با بیان اینکه تزریق هورمون رشد به تک‌تک طیور کاری بسیار دشوار است، گفت: آزادسازی هورمون رشد طبیعی در جوجه‌ها به‌صورت ضربانی اتفاق می‌افتد به‌گونه‌ای که در هر 90 دقیقه یک‌بار به حداکثر میزان خود می‌رسد از همین رو با فرض اینکه هورمون رشد در مورد طیور مصرف شود تنها روش مناسب و کارآمد برای مؤثر بودن آن، تزریق وریدی مکرر و به دفعات زیاد در جوجه‌ها است.
وی با تأکید بر اینکه مصرف هورمون به دلیل قیمت زیاد هیچ‌گونه توجیه اقتصادی ندارد، بیان کرد: تزریق مکرر هورمون به هزاران یا میلیون‌ها جوجه نه‌تنها وسایل، تدارکات و زمان زیادی نیاز دارد بلکه عوارض سوء استرس وارد شده بر طیور خیلی بیشتر از اثرات مفید این هورمون‌ها و افزایش رشد آن‌ها است از همین رو انجام چنین کاری ممکن نیست.
احمدپور یکی دیگر از دلایل عدم مصرف هورمون در جوجه‌ها را اقتصادی نبودن آن برشمرد و افزود: با مصرف هورمون، مقدار زیادی از خوراک مصرف‌شده توسط جوجه‌ها مانند سویا و ذرت به‌صورت چربی ذخیره خواهد شد که این موضوع از نظر اقتصادی نه به نفع تولیدکنندگان و نه به نفع مصرف‌کنندگان است.
این کارشناس ارشد طیور بابیان اینکه سویه‌های جدید مرغ‌های گوشتی ازلحاظ ژنتیکی به‌گونه‌ای به‌گزینی و انتخاب شده‌اند که بسیار سریع رشد می‌کنند، خاطرنشان کرد: بنابراین تجویز هورمون رشد در تغذیه مرغ‌های گوشتی برای اینکه رشد سریع داشته باشند نه‌تنها مفید نیست بلکه ازلحاظ اقتصادی نیز زیان‌آور بوده و منطقی و به‌صرفه نیست.
وی ادامه داد: اگرچه افزایش سرعت رشد به دلیل کاهش زمان موردنیاز برای رسیدن جوجه به وزن بازار و کاهش مقدار خوراک موردنیاز آن برای صنعت پرورش جوجه‌های گوشتی سودمند بوده است ولی اثرات متقابلی هم بر سلامت حیوان داشته و باعث بروز بیماری‌های متابولیکی و همچنین افزایش ذخیره چربی در لاشه آن‌ها شده است.
احمدپور به استفاده از آنتی‌بیوتیک در پرورش مرغ اشاره کرد و گفت: استفاده از آنتی‌بیوتیک در جیره طیور در ابتدا برای جلوگیری از بیماری بوده اما پس از مشاهده اثر آن در افزایش رشد و بهبود ضریب تبدیل به یک روش برای افزایش تولید تبدیل شد اما در نظر عامه مردم آنتی‌بیوتیک‌ها هورمون نامیده می‌شوند.
وی تأکید کرد: مصرف آنتی‌بیوتیک در طیور با توجه به نظر دامپزشک و به اندازه لازم صورت می‌گیرد.
به گزارش فارس، پیشرفت‌های به دست آمده در زمینه‌های مختلف صنعت پرورش طیور
ازجمله ژنتیک، اصلاح نژاد، تغذیه، بهداشت و مراقبت‌های دامپزشکی و مدیریت پرورش در دهه‌های اخیر، نقش بسیار مهمی در بهبود نرخ رشد، ضریب تبدیل و بازدهی گوشت مرغ داشته است به‌گونه‌ای که با انتخاب نژادهایی با سرعت رشد زیاد، مرغ در زمان کوتاه‌تری به وزن ایده آل برای فروش در بازار مصرف می‌رسد از همین رو هیچ‌گونه نگرانی در مورد مصرف هورمون در پرورش مرغ گوشتی وجود ندارد.
